|
|
|||
|
Phương pháp
mới gõ tắt chữ Việt với WinVNKey Trần Tư Bình
& Ts. Ngô Đình Học Nghiền ngẫm 40 phút, tiết kiệm gần 40% thời gian gõ A.
GIỚI THIỆU Đây là phương pháp gõ chữ Việt rất nhanh với WinVNKey ở máy vi tính trong Windows. Ước tính tiết kiệm gần 40% thời gian gõ. Gõ tắt
mà màn hình vẫn
hiện ra chữ Việt trọn vẹn. Ta tiết kiệm thời
gian gõ nhiều hơn nếu tự đặt thêm qui ước gõ tắt một số từ thường dùng (ví dụ: mvt=máy vi tính,
vn=Việt Nam, v.v…) vào WinVNKey
để dùng chung với cách Tubinhtran (hoặc Chu Viet Nhanh). Chỉ cần tải xuống phiên bản WinVNKey có nén sẵn
cách Tubinhtran, rồi gõ ngay, chứ không cần cài đặt. Và có thể tải bản nén vào USB để dùng ở bất kỳ máy nào và không
cần có internet. Sau
khi đọc phần “Phương pháp gõ Tubinhtran”
dưới đây,
nếu bạn thấy thích hợp thì xem tiếp phần “Cách tải xuống WinVNKey” để tải xuống và sử dụng liền mà không cần điều chỉnh gì. B. PHƯƠNG
PHÁP GÕ TUBINHTRAN (hoặc Chu Viet Nhanh) Phương pháp này bao
gồm 4 mục theo thứ tự như sau: 1) Kiểu gõ dấu
Tubinhtran-MS (hoặc
ChuVietNhanh): gõ một phím để có â, ê, ô,
ă, ư, ơ, đ. 2)
Tự động
thêm dấu sắc vào mọi từ có chữ cái cuối là: c, p, t, ch. 3)
Gõ một phím cho các phụ
âm ghép đầu chữ và cuối chữ. 4)
Gõ hai phím cho 52 vần
“Nguyên âm ghép và chữ
cái cuối”. Lưu ý: Xin đọc 4 mục này theo thứ tự từ trên xuống dưới vì chúng có quan
hệ nối tiếp. Hiểu được mục phía trên thì
mới thông hiểu được
các mục kế tiếp. 1. Kiểu gõ dấu Tubinhtran-MS (hoặc ChuVietNhanh): gõ một phím để có â, ê, ô, ă,
ư, ơ, đ
Ghi chú: Ta có thể
gõ dấu “sắc, huyền, hỏi, ngã, nặng” ngay sau nguyên âm
hoặc cuối từ đều được (Vd: ba2n
hoặc ban2 đều
→ bàn). 2. Tự động thêm dấu sắc vào mọi từ có chữ
cái cuối là: c, p, t, ch nếu muốn hiện ra dấu sắc Mọi từ có chữ
cái cuối là: c, p, t, ch thì chỉ mang dấu sắc hoặc dấu nặng. Nếu bạn không muốn gõ dấu nặng thì WinVNKey tự động thêm dấu sắc vào sau khi ta nhấn
phím ngắt từ (vd: phím trống, dấu phẩy, dấu chấm câu, dấu chấm hỏi, ngoặc đơn, ngoặc kép, v.v …). Ví dụ: - gõ boc → bóc (WinVNKey tự động thêm dấu sắc). - gõ bo5c hoặc boc5 đều → bọc. 3. Gõ
một
phím cho các phụ âm ghép đầu
chữ và cuối chữ Gõ chỉ lần 1 phím cho tất cả phụ âm ghép đầu
chữ và cuối chữ theo 14 qui ước sau:
(¹)
Gõ c bung ra c, nhưng gõ thêm i, e, ê thì WinVNKey
tự bung ra k. Vd: gõ ci, ce → ki, ke. Nếu không muốn bung ra k mà vẫn là c thì ta gõ phím
thoát \ trước khi gõ i,
e, ê. Vd: c\e → ce). (²) Gõ g bung ra g, nhưng
gõ thêm i, e,
ê thì WinVNKey
tự bung ra gh. Vd: gõ gi, ge →
ghi, ghe, g\i → gi. (³) Gõ w bung ra ng nhưng gõ thêm i, e, ê thì WinVNKey
tự bung ra ngh. (⁴) Lưu ý: Gõ 2 bung ra ch. Gõ @ (Shift+2) bung
ra Ch. Gõ
3 bung ra nh. Gõ # (Shift+3) bung ra Nh. Gõ
4 bung ra th. Gõ $ (Shift+4) bung ra Th. Gõ
5 bung ra tr. Gõ % (Shift+5)
bung ra Tr. 4. Gõ
hai phím cho 52 vần “Nguyên âm ghép
và chữ cái cuối” Hãy xem 52 vần “Nguyên âm ghép và chữ
cái cuối” sau: - uyêt,
uyên. - iêt,
iêp, iêc, iên, iêm, iêng,
iêu. - uôt,
uôc, uôn, uôm, uông, uôi. - ươt,
ươp, ươc,
ươn, ươm,
ương, ươu,
ươi. - uât,
uân, uâng, uây. - uơt,
uơn. - oăt,
oăc, oăn, oăm, oăng. - oet,
oen, oem, oeo. - oat, oap,
oac, oan, oam, oang, oao,
oai, oay. 52 vần
này có - Các nguyên âm ghép là: UYÊ, IÊ, YÊ, UÔ,
ƯƠ, UÂ, UƠ, OĂ, OE, OA. - Và các chữ cái cuối là: T, P, C, N, M, NG, O, U, I, Y. 52 vần nầy được tích hợp trong WinVNKey để gõ chỉ bằng 2 phím mỗi vần, theo cách sau đây: - Gõ nguyên âm ghép
bằng một phím. - VÀ đồng thời, gõ chữ cái cuối bằng chữ cái khác. Cụ thể, các qui ước được
tích hợp là: • Gõ nguyên âm ghép
UYÊ, IÊ-YÊ, UÔ, ƯƠ, UÂ, UƠ, OĂ, OE, OA bằng một chữ cái là Y, I, U, Ư,
Â, Ơ, Ă, E, O (ngoại lệ: A ở vần oay). [10 qui ước] -
UYÊ gõ bằng Y. -
IÊ-YÊ ……… I. -
UÔ ………… U. -
ƯƠ ………… Ư. -
UÂ ………… Â. -
UƠ ………… Ơ. -
OĂ ………… Ă. -
OE ………… E. -
OA ………… O (ngoại lệ: gõ A ở vần “oay”). • VÀ đồng
thời, gõ chữ cái cuối T, P, C, N, M, NG, O-U, I-Y bằng chữ cái khác là D, F, S, L, V, Z, W, J. [8 qui ước]
-
T gõ bằng D -
P ………… F -
C ………… S -
N ………… L -
M ………… V -
NG ……… Z -
O-U ……… W. -
I-Y ……… J Như vậy, khi ráp 10 qui ước “Gõ nguyên âm
ghép bằng một phím” và 8 qui ước “Gõ chữ cái cuối bằng chữ cái khác” lại
với nhau, 52 vần trên được gõ còn 2 chữ cái mỗi vần như sau: - uyêt,
uyên = yd, yl. - iêt, iêp,
iêc, iên, iêm, iêng, iêu
= id, if, is, il,
iv, iz, iw. - yêt, yên,
yêm, yêng, yêu = id, il, iv, iz, iw. - uôt, uôc,
uôn, uôm, uông, uôi = ud, us, ul, uv, uz,
uj. - ươt, ươp, ươc, ươn, ươm, ương, ươu, ươi = ưd, ưf, ưs, ưl, ưv, ưz, ưw, ưj. - uât, uân, uâng,
uây = âd, âl, âz, âj. - uơt, uơn = ơd,
ơl. - oăt, oăc, oăn, oăm, oăng = ăd, ăs,
ăl, ăv,
ăz. - oet, oen,
oem, oeo = ed, el, ev, ew. - oat, oap, oac, oan, oam,
oang, oao, oai, oay = od, of, os, ol, ov, oz, ow, oj, aj (ngoại lệ: vần oay). Nhưng theo Kiểu gõ dấu Tubinhtran-MS (xem mục B.1 ở trên) thì: -
gõ 6 → â. -
gõ 9 → ă -
gõ [ → ư -
gõ ] → ơ Do đó, 52 vần trên được gõ chỉ bằng 2 phím mỗi vần như sau: - uyêt,
uyên = yd, yl. - iêt, iêp,
iêc, iên, iêm, iêng, iêu
= id, if, is, il,
iv, iz, iw. - yêt, yên,
yêm, yêng, yêu = id, il, iv, iz, iw. - uôt, uôc,
uôn, uôm, uông, uôi = ud, us, ul, uv, uz,
uj. - ươt, ươp, ươc, ươn, ươm, ương, ươu, ươi = [d, [f, [s, [l, [v, [z, [w, [j. (Kiểu gõ dấu Tubinhtran-MS: gõ [→ư) - uât, uân, uâng,
uây = 6d, 6l, 6z, 6j. (Kiểu gõ dấu Tubinhtran-MS: gõ 6→â) - uơt, uơn = ]d, ]l.
(Kiểu gõ dấu Tubinhtran-MS: gõ ]→ơ) - oăt, oăc, oăn, oăm, oăng = 9d, 9s, 9l, 9v, 9z. (Kiểu gõ dấu Tubinhtran-MS: gõ 9→ă) - oet, oen,
oem, oeo = ed, el, ev, ew. - oat, oap, oac, oan, oam,
oang, oao, oai, oay = od, of, os, ol, ov, oz, ow, oj, aj (ngoại lệ: vần oay). Sau đây là bảng tóm tắt cách gõ chỉ
bằng 2 phím cho 52 vần “Nguyên âm ghép
và chữ cái cuối”:
Ghi chú: (*) Xem lại kiểu gõ dấu Tubinhtran-MS, gõ 6→â, 7→ê, 8→ô, 9→ă, [→ư, ]→ơ. Vì vậy, chỉ cần nhớ 18 qui ước trên, ta dễ dàng nhớ cách gõ chỉ bằng 2 lần phím cho 52 vần
“Nguyên âm ghép và chữ
cái cuối”. Sau đây
là các ví dụ cụ
thể cách gõ 52 vần “Nguyên âm ghép
và chữ cái cuối” chỉ bằng 2 lần phím: -
yd → uyêt …… Vd:
kyd → khuyết,
qyd → quyết,
tyd5 → tuyệt. -
yl → uyên …… Vd:
kyl → khuyên, qyl → quyên, wyl4 →
nguyễn. -
id → iêt, yêt …… Vd:
vid → viết, id → yết. - if → iêp ………… Vd:
tif → tiếp - is → iêc ………… Vd:
lis → liếc. - il → iên, yên ......... Vd: fil → phiên, il → yên, qil → quyên. - iv → iêm, yêm
...... Vd: wiv → nghiêm, iv3 → yểm. - iz → iêng, yêng ...... Vd: wiz → nghiêng, jiz (hoặc jz) → giêng, iz → yêng. - iw →
iêu, yêu ....... Vd: tiw → tiêu, iw1 → yếu. -
ud → uôt ...... Vd: nud → nuốt. -
us → uôc ...... Vd: cus → cuốc. -
ul → uôn ...... Vd: kul → khuôn, lul
→ luôn. -
uv → uôm ...... Vd: luv5 4uv5 → luộm thuộm. -
uz → uông ...... Vd: uz1 → uống. -
uj → uôi ...... Vd: muj1 → muối. -
ưd ([d) → ươt ...... Vd: l[d → lướt. -
ưf → ươp ...... Vd: cưf = cướp. -
ưs → ươc ...... Vd: phước, d[s5 → được. -
ưl → ươn ...... Vd: l[l → lươn. -
ưv → ươm ...... Vd: b[v b[v1 → bươm bướm. -
ưz → ương ...... Vd: f[z, 2[, 3[z, 4[z, 5[z → phương,
chương, nhương,
thương, trương. -
ưw → ươu ...... Vd: h[w → hươu. -
ưj → ươi ...... Vd: t[j → tươi. -
âd (6d) → uât ...... Vd: t6d → tuất. -
âl → uân ...... Vd: k6l → khuân. - âz → uâng ...... Vd: b6g
k6z → bâng khuâng. -
âj → uây ...... Vd: k6j koa3 → khuây
khỏa. - ơd (]d) → uơt ...... Vd: h]d5 → huợt. -
ơl → uơn ...... Vd: h]l4
→ huỡn. -
ăd (9d) → oăt ...... Vd: h9d → hoắt. -
ăs → oăc ...... Vd: h9s5 → hoặc. - ăl → oăl ...... Vd:
x9l → xoăn. - ăv → oăm ...... Vd:
k9v5 → khoặm. -
ăz → oăng ...... Vd: k9z1 → khoắng. - ed → oet ...... Vd: ked → khoét. - el → oen ...... Vd: hel
→ hoen. - ev → oem ...... Vd: wev
wev1 → ngoem ngoém. - ew → oeo ...... Vd: wew3
→ ngoẻo. -
od → oat ...... Vd: tod → toát. -
of → oap ...... Vd: wof → ngoáp. -
os → oac ...... Vd: kos → khoác. -
ol → oan ...... Vd: kol → khoan, hol2 tol2 → hoàn toàn. -
ov → oam ...... Vd: wov5 → ngoạm. -
oz → oang ...... Vd: koz → khoang, hoz2 → hoàng. -
ow → oao ...... Vd: wow → ngoao. -
oj → oai ...... Vd: koj → khoai -
aj → oay (ngoại lệ) ... Vd: laj haj → loay
hoay. C. CÁCH TẢI XUỐNG WINVNKEY VÀ SỬ DỤNG 1. Tải xuống WinVNKey để dùng cách gõ
Tubinhtran Hiện tại, WinVNKey
chưa dùng được một lúc cả trong môi trường
32-bit và 64-bit. Mỗi
khi cần dùng trong môi
trường nào thì phải dùng luân chuyển.
Nghĩa là trong môi trường
32-bit, ta phải dùng
bản WinVNKey 32-bit.
Và trong môi trường 64-bit,
ta phải dùng bản WinVNKey 64-bit. Nếu đang dùng bản WinVNKey 32-bit mà gõ không
bung ra chữ Việt,
bạn đổi
qua dùng bản WinVNKey 64-bit thì chắc chắn sẽ bung ra chữ Việt. Và ngược
lại, nếu đang dùng bản WinVNKey 64-bit mà không bung ra chữ Việt, bạn đổi qua dùng bản WinVNKey 32-bit thì chắc chắn sẽ bung ra chữ Việt. Để tải xuống bản nén sẵn cách gõ Tubinhtran, chỉ cần nhấp đường
dẫn sau đây thì sẽ tự động được
tải vào máy. Sau đó, ta lấy ra và sử dụng liền mà không cần điều chỉnh gì. a) Đường dẫn tải bản WinVNKey 32 bit. https://sourceforge.net/projects/chuvietnhanh/files/winvnkey-tubinhtran-32bit-5.5.456.zip/download -
Sau khi tải về bạn mở thư mục chứa file mình vừa tải về lên. Nhấp chuột phải chọn Extract
Here (có thể dùng 7-Zip, WinRAR, WinZip, v.v…
để giải nén). -
Mở folder winNT → Nhấp đôi chuột tại winvnkey.exe
→ Sẽ thấy
Trang Chính WinVNKey như sau. -
Nhấp nút OK xong, bạn có thể gõ các ví
dụ trên và máy sẽ
hiện ra chữ Việt trọn vẹn. Hình: Trang Chính WinVNKey
bản 32-bit để
gõ cách Tubinhtran. b) Đường dẫn tải bản WinVNKey 64-bit. https://sourceforge.net/projects/chuvietnhanh/files/winvnkey-tubinhtran-64bit-5.5.457.zip/download -
Sau khi tải về bạn mở thư mục chứa file mình vừa tải về lên. Nhấp chuột phải chọn Extract
Here (có thể dùng 7-Zip, WinRAR, WinZip, v.v…
để giải nén). -
Mở folder win-x64 → Nhấp đôi chuột tại
winvnkey.exe → Sẽ thấy
Trang Chính WinVNKey như sau. -
Nhấp nút OK xong, bạn có thể gõ các ví
dụ trên và máy sẽ
hiện ra chữ Việt trọn vẹn.
Hình: Trang Chính WinVNKey
bản 64-bit để
gõ cách Tubinhtran. Mẹo nhỏ: Biểu tượng 2. Điều chỉnh WinVNKey để dùng chung cách
Tubinhtran với trang gõ tắt
tự tạo của riêng mình Nếu ta muốn tự
đặt thêm qui ước gõ tắt một số từ thường dùng như: |mvt = máy vi tính| |vn = Việt Nam|, v.v…, ta có thể
cài vào WinVNKey trang gõ tắt của riêng ta để dùng chung với cách gõ Tubinhtran.
Cách điều chỉnh
như sau: a)
Mở trang Chính WinVNKey như hình sau đây.
Hình: Trang Chính WinVNKey b) Nhấn
chuột chữ “Macro” xanh ở hình
trên, sẽ hiện ra khung “Chọn Lựa Macro”. Trong khung này,
chọn trang “Tệp Macros” > trong hộp nhỏ kế chữ “Trang
Macro” chọn “6. Từ
Lười: phải
gõ ở đầu
cụm chữ…”
> tick chọn bôi đen “Thường dùng”, như hình sau đây:
Hình: Khung “Chọn Lựa Macro” c) Nhấn nút “Biên soạn”,
ở góc dưới
khung “Chọn Lựa Macro”, sẽ hiện ra khung “Biên soạn Macro Từ Lười” để bạn cài đặt các qui ước gõ tắt của riêng bạn cho tệp “Thường dùng”, như hình sau đây:
Hình: Khung “Biên
soạn Macro Từ
Lười” cho tệp gõ tắt “Từ thường dùng”. Ví dụ, muốn thêm macro |mvt = máy vi tính| vào tệp “Từ thường
dùng”, bạn làm như sau: -
Nhấn nút “Thêm”. -
Gõ macro “mvt” và
“máy vi tính” vào 2 ô dưới đáy. -
Nhấn nút “Nhập
vào”. Tức thì, macro |mvt = máy vi tính| sẽ thêm vào khung ở trên. -
Sau cùng, nhấn nút X ở
góc trên để đóng lại và macro sẽ được lưu trữ. Điều chỉnh
như trên là ta có thể
dùng trang gõ tắt tự tạo của riêng mình chung với
cách gõ Tubinhtran. D. LỜI CUỐI • Phương pháp mới gõ tắt chữ Việt với WinVNKey này do chúng tôi tích hợp
các qui ước trong bài “Chữ Việt Nhanh: Một kiểu chữ Việt ngắn gọn”
của tác giả Trần Tư Bình vào bộ gõ WinVNKey của
TS. Ngô Đình
Học. •
Phương pháp gõ Tubinhtran (Chữ Việt Nhanh) cũng đã được tích hợp trong bộ gõ trực tuyến (online) ChuVietNhanhKey
của kĩ sư Huỳnh Trọng
Nghĩa. Ta
không cần tải xuống bộ gõ vào
máy. Chỉ gõ tiếng Việt trong khung ở màn hình theo cách
gõ bình thường với Kiểu gõ dấu ChuVietNhanh, hoặc gõ nhanh hơn rất nhiều nếu kết hợp với cách gõ Chữ
Việt Nhanh. Ước tính tiết kiệm gần 40% thời gian gõ. Gõ xong thì sao chép
và dán qua nơi khác như: email, Microsoft Word, diễn
đàn, v.v. Xin vào đường dẫn https://chuvietnhanhkey.sourceforge.io
để xem hướng dẫn tóm tắt. Hoặc vào đường dẫn
http://chuvietnhanh.sourceforge.net/GoNhanhChuVietVoiChuVietNhanhKey.htm
để xem hướng dẫn cụ thể. . •
WinVNKey
là phần mềm miễn phí để gõ chữ Việt và các ngôn ngữ
khác cho Windows. Nó cho phép
ta tự tạo bất kỳ kiểu gõ dấu và cách gõ gõ
tắt cho riêng mình. Nếu
bạn nghĩ ra kiểu gõ dấu hay cách gõ gõ tắt
mà bạn thích thì bạn
có thể tự cài đặt vào WinVNKey bằng cách xem bài
mẫu sau đây để biết cách cài đặt tương tự “Cách tải xuống & điều chỉnh WinVNKey để dùng phương pháp gõ tắt
Tubinhtran (Chữ Việt Nhanh)” ở:
http://chuvietnhanh.sourceforge.net/CachTaiXuongWinvnkeyDeDungPhuongPhapGoTatCVN.htm
•
Liên kết: -
“Mẹo cài đặt WinVNKey trong Windows 10 để gõ theo phương
pháp tốc ký Tubinhtran” - Chu Cẩm Tú Linh: http://chuvietnhanh.sourceforge.net/MeoCaiDatWinvnkeyTrongWindows10DeGoTheoPhuongPhapTocKyTubinhtran.htm -
“Tubinhtran-MS
– Phương pháp gõ tiếng Việt hiệu quả” - Huỳnh Trọng
Nghĩa: http://chuvietnhanh.sourceforge.net/Tubinhtran-MS-PhuongPhapGoTiengVietHieuQua.htm - “Một vài trải nghiệm với kiểu gõ tốc ký Tubinhtran do nhóm Chữ Việt Nhanh phát triển”
- Nguyễn Đoàn
Minh Đức: http://chuvietnhanh.sourceforge.net/MotVaiTraiNghiemVoiKieuGoTocKyTubinhtran.htm © Trần Tư Bình (Email:tubinhtran@gmail.com, Web: Chữ Việt Nhanh http://chuvietnhanh.sf.net,
Facebook: http:/facebook.com/fanpageCVN). Ngô Đình Học
(Email: hocngo@gmail.com, Web: WinVNkey http://winvnkey.sf.net). |
|||
|
.
