Truyện Kiều
Nguyễn Du (1765-1820)
Kiều thăm
mộ Đạm
Tiên
1.. Trăm năm trong cõi người ta,
Chữ tài
chữ mệnh khéo là ghét
nhau.
Trải qua một cuộc bể dâu,
Những điều
trông thấy mà đau đớn lòng.
5.. Lạ gì bỉ sắc tư phong,
Trời xanh
quen thói má hồng đánh ghen.
Cảo thơm
lần giở trước đèn,
Phong tình
có lục còn truyền sử xanh.
Rằng năm
Gia Tĩnh triều
Minh,
Bốn phương
phẳng lặng,
hai kinh vững vàng.
Có nhà
viên ngoại họ Vương,
Gia tư nghĩ cũng thường thường bực trung.
Một trai
con thứ rốt
lòng,
Vương Quan là chữ, nối dòng nho gia.
15.. Đầu lòng hai ả tố nga,
Thúy Kiều
là chị, em là Thúy
Vân.
Mai cốt cách, tuyết tinh thần,
Một người
một vẻ, mười phân vẹn mười.
Vân xem
trang trọng khác vời,
Khuôn trăng
đầy đặn,
nét ngài nở nang.
Hoa cười
ngọc thốt đoan trang,
Mây thua
nước tóc, tuyết nhường
màu da.
Kiều càng
sắc sảo, mặn mà,
So bề tài, sắc, lại là phần hơn.
25.. Làn thu thủy,
nét xuân sơn,
Hoa ghen
thua thắm, liễu hờn kém xanh.
Một, hai
nghiêng nước
nghiêng thành,
Sắc đành
đòi một, tài đành họa hai.
Thông minh
vốn sẵn tư trời,
Pha nghề
thi họa, đủ mùi ca ngâm.
Cung thương
làu bậc ngũ âm,
Nghề riêng
ăn đứt Hồ cầm một trương.
Khúc nhà
tay lựa nên chương,
Một thiên
bạc mệnh, lại càng não nhân.
35.. Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh
sấp xỉ tới tuần cập kê
Êm đềm
trướng rủ
màn che,
Tường đông
ong bướm đi về mặc ai.
Ngày xuân
con én đưa thoi,
Thiều quang
chín chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê
trắng điểm
một vài bông hoa.
Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là
tảo mộ, hội là đạp Thanh.
45.. Gần xa nô nức yến anh,
Chị em
sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu
tài tử, giai nhân,
Ngựa xe
như nước
áo quần như nêm.
Ngổn ngang
gò đống kéo lên,
Thoi vàng vó rắc
tro tiền giấy bay.
Tà tà
bóng ngả về tây,
Chị em
thơ thẩn dan
tay ra về.
Bước dần
theo ngọn tiểu khê,
Lần xem
phong cảnh có bề thanh thanh.
55.. Nao nao dòng nước
uốn quanh,
Dịp cầu
nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.
Sè sè
nấm đất
bên đàng,
Dàu dàu
ngọn cỏ nửa vàng nửa xanh.
Rằng: Sao trong tiết thanh minh,
Mà đây
hương khói vắng tanh thế mà?
Vương Quan mới dẫn gần xa:
Đạm Tiên
nàng ấy xưa là ca nhi.
Nổi danh
tài sắc một thì,
Xôn xao
ngoài cửa hiếm gì yến anh.
65.. Kiếp hồng nhan có mong manh,
Nửa chừng
xuân thoắt gãy cành thiên
hương.
Có người
khách ở viễn
phương,
Xa nghe
cũng nức tiếng nàng tìm chơi.
Thuyền tình
vừa ghé tới nơi,
Thì đà
trâm gẫy bình rơi bao giờ.
Buồng không
lạnh ngắt như tờ,
Dấu xe
ngựa đã rêu lờ mờ xanh.
Khóc than khôn xiết sự tình,
Khéo vô
duyên ấy là mình với
ta.
75.. Đã không duyên trước chăng mà,
Thì chi chút ước gọi
là duyên sau.
Sắm xanh
nếp tử xe châu,
Vùi nông
một nấm mặc dầu cỏ hoa.
Trải bao thỏ lặn ác tà,
Ấy mồ
vô chủ, ai mà viếng thăm!
Lòng đâu
sẵn mối thương tâm,
Thoắt nghe
Kiều đã đầm đầm
châu sa.
Đau đớn
thay phận đàn bà!
Lời rằng
bạc mệnh cũng là lời chung.
85.. Phũ phàng chi bấy hoá công,
Ngày xanh
mòn mỏi má hồng phôi pha.
Sống làm
vợ khắp người ta,
Khéo thay
thác xuống làm ma không chồng.
Nào người
phượng chạ
loan chung,
Nào người
tích lục tham hồng là ai?
Đã không
kẻ đoái người hoài,
Sẵn đây
ta kiếm một
vài nén hương.
Gọi là
gặp gỡ giữa đường,
Họa là
người dưới
suối vàng biết cho.
95.. Lầm rầm khấn khứa nhỏ to,
Sụp ngồi
vài gật trước mồ bước ra.
Một vùng
cỏ áy bóng tà,
Gió hiu
hiu thổi một vài bông lau.
Rút trâm
sẵn giắt mái đầu,
100.. Vạch da cây vịnh bốn câu ba vần.
Lại càng
mê mẩn tâm thần
Lại càng
đứng lặng
tần ngần chẳng ra.
Lại càng
ủ dột nét hoa,
Sầu tuôn
đứt nối,
châu sa vắn dài.
105.. Vân rằng: Chị cũng nực cười,
Khéo dư
nước mắt
khóc người đời xưa.
Rằng: Hồng
nhan tự thuở xưa,
Cái điều
bạc mệnh có chừa ai đâu?
Nỗi niềm
tưởng đến
mà đau,
Thấy người
nằm đó biết sau thế nào?
Quan rằng: Chị nói hay sao,
Một lời
là một vận vào khó nghe.
Ở đây âm khí nặng nề,
Bóng chiều
đã ngả dậm về còn xa.
115.. Kiều rằng: Những đấng tài hoa,
Thác là
thể phách, còn là tinh
anh,
Dễ hay tình lại gặp tình,
Chờ xem
ắt thấy hiển linh bây giờ.
Một lời
nói chửa kịp thưa,
Phút đâu
trận gió cuốn cờ đến ngay.
Ào ào
đổ lộc
rung cây,
Ở trong dường có hương bay ít nhiều.
Đè chừng
ngọn gió lần theo,
Dấu giày
từng bước
in rêu rành rành.
125.. Mắt nhìn ai nấy đều kinh,
Nàng rằng:
Này thực tinh thành chẳng xa.
Hữu tình
ta lại gặp
ta,
Chớ nề
u hiển mới là chị em.
Đã lòng
hiển hiện cho xem,.
Tạ lòng
nàng lại nối thêm vài lời.
Lòng thơ
lai láng bồi hồi,
Gốc cây
lại vạch một bài cổ thi.
Dùng dằng
nửa ở nửa
về,
Nhạc vàng
đâu đã tiếng nghe gần gần.
135.. Trông chừng thấy một văn nhân,
Lỏng buông
tay khấu bước lần dặm băng.
Đề huề
lưng túi gió trăng,
Sau chân theo một
vài thằng con con.
Tuyết in sắc ngựa câu giòn,
Cỏ pha
màu áo nhuộm non da trời.
Nẻo xa
mới tỏ mặt người,
Khách đà
xuống ngựa tới nơi tự tình.
Hài văn
lần bước
dặm xanh,
Một vùng
như thể cây quỳnh cành dao.
145.. Chàng Vương quen mặt ra chào,
Hai Kiều e lệ nép vào dưới
hoa.
Nguyên người
quanh quất đâu xa,
Họ Kim tên Trọng vốn nhà trâm anh.
Nền phú
hậu, bậc tài danh,
Văn chương
nết đất,
thông minh tính trời.
Phong tư
tài mạo tót vời,
Vào trong
phong nhã, ra ngoài hào hoa.
Chung quanh vẫn đất nước
nhà,
Với Vương
Quan trước vẫn
là đồng thân.
155.. Vẫn nghe thơm nức hương lân,
Một nền
đồng Tước
khoá xuân hai Kiều.
Nước non cách mấy buồng thêu,
Những là
trộm nhớ thầm yêu chốc mòng.
May thay giải cấu tương phùng,
Gặp tuần
đố lá thoả lòng tìm hoa.
Bóng hồng
nhác thấy nẻo xa,
Xuân lan
thu cúc mặn mà cả hai.
Người quốc
sắc, kẻ thiên tài,
Tình trong
như đã, mặt ngoài còn e.
165.. Chập chờn cơn tỉnh cơn mê.
Rốn ngồi
chẳng tiện,
dứt về chỉn khôn.
Bóng tà
như giục cơn buồn,
Khách đà
lên ngựa, người còn nghé theo.
Dưới cầu
nước chảy
trong veo,
Bên cầu
tơ liễu bóng chiều thướt tha.
Kiều từ
trở gót trướng hoa,
Mặt trời
gác núi chiêng đà thu không.
Mảnh trăng
chênh chếch dòm song,
Vàng gieo
ngấn nước,
cây lồng bóng sân.
175.. Hải đường
lả ngọn đông lân,
Giọt sương
gieo nặng cành xuân la đà.
Một mình
lặng ngắm bóng nga,
Rộn đường
gần với nỗi xa bời bời:
Người mà
đến thế
thì thôi,
Đời phồn
hoa cũng là đời bỏ đi!
Người đâu
gặp gỡ làm chi,
Trăm năm
biết có duyên gì hay không?
Ngổn ngang
trăm mối bên lòng,
Nên câu
tuyệt diệu ngụ trong tính tình.
185.. Chênh chênh bóng nguyệt xế mành,
Tựa nương
bên triện một mình thiu thiu.
Thoắt đâu
thấy một tiểu kiều,
Có chiều
thanh vận, có chiều thanh tân.
Sương in mặt, tuyết pha thân,
Sen vàng lãng đãng
như gần như xa.
Chào mừng
đón hỏi dò la:
Đào nguyên
lạc lối đâu mà đến đây?
Thưa rằng:
Thanh khí xưa nay,
Mới cùng
nhau lúc ban ngày đã quên.
195.. Hàn gia ở mé tây thiên,
Dưới dòng
nước chảy
bên trên có cầu.
Mấy lòng
hạ cố đến nhau,
Mấy lời
hạ tứ ném châu gieo
vàng.
Vâng trình
hội chủ xem tường,
Mà sao
trong sổ đoạn trường
có tên.
Âu đành
quả kiếp nhân duyên,
Cùng người
một hội, một thuyền đâu xa!
Này mười
bài mới mới ra,
Câu thần
lại mượn
bút hoa vẽ vời.
205.. Kiều vâng lĩnh ý đề bài,
Tay tiên một vẫy đủ mười khúc ngâm.
Xem thơ
nức nở khen thầm:
Giá đành
tú khẩu cẩm tâm khác thường
Ví đem
vào tập đoạn Trường
Thì treo
giải nhất
chi nhường cho
ai.
Thềm hoa
khách đã trở hài,
Nàng còn
cầm lại một hai tự tình.
Gió đâu
xịch bức mành mành,
Tỉnh ra mới biết rằng mình chiêm bao.
215.. Trông theo nào thấy đâu nào
Hương thừa
dường hãy ra
vào đâu đây.
Một mình
lưỡng lự
canh chầy,
Đường xa
nghĩ nỗi sau này mà
kinh.
Hoa trôi
bèo dạt đã đành,
Biết duyên
mình, biết phận mình thế thôi!
Nỗi riêng
lớp lớp sóng dồi,
Nghĩ đòi
cơn lại sụt sùi đòi cơn.
Giọng Kiều
rền rĩ trướng loan,
Nhà Huyên
chợt tỉnh hỏi: Cơn cớ gì?
225.. Cớ sao trằn trọc canh khuya,
Màu hoa
lê hãy dầm dề giọt mưa?
Thưa rằng:
Chút phận ngây thơ,
Dưỡng sinh
đôi nợ tóc tơ chưa đền.
Buổi ngày
chơi mả đạm Tiên,
Nhắp đi
thoắt thấy ứng liền chiêm bao.
đoạn trường
là số thế nào,
Bài ra thế ấy, vịnh vào thế kia.
Cứ trong
mộng triệu mà suy,
Phận con thôi có ra gì mai sau!
235.. Dạy rằng: Mộng triệu cớ đâu,
Bỗng không
mua não chuốc sầu nghĩ nao.
Vâng lời
khuyên giải thấp cao,
Chưa xong
điều nghĩ
đã dào mạch Tương.
Ngoài song thỏ thẻ oanh vàng,
Nách tường
bông liễu bay ngang trước mành.
Hiên tà
gác bóng chênh chênh,
Nỗi riêng,
riêng trạnh tấc riêng một mình.
Cho hay là thói hữu
tình,
Đố ai gỡ mối tơ mành cho xong.
Kiều gặp
Kim Trọng
245.. Chàng Kim từ lại thư song,
Nỗi nàng
canh cánh bên lòng biếng
khuây.
Sầu đong
càng lắc càng đầy,
Ba thu dồn lại một ngày dài ghê.
Mây Tần
khóa kín song the,
Bụi hồng
lẽo đẽo
đi về chiêm bao.
Tuần trăng
khuyết, đĩa
dầu hao,
Mặt mơ
tưởng mặt,
lòng ngao ngán lòng.
Buồng văn
hơi giá như đồng,
Trúc se ngọn thỏ, tơ chùng phím loan.
255.. Mành Tương phất phất gió đàn,
Hương gây
mùi nhớ, trà khan giọng tình.
Vì chăng
duyên nợ ba sinh,
Thì chi đem thói khuynh thành trêu ngươi.
Bâng khuâng
nhớ cảnh, nhớ người,
Nhớ nơi
kỳ ngộ vội dời chân đi.
Một vùng
cỏ mọc xanh rì,
Nước ngâm
trong vắt, thấy gì nữa đâu!
Gió chiều
như gợi cơn sầu,
Vi lô hiu hắt
như màu khảy trêu.
265.. Nghề riêng nhớ ít tưởng nhiều,
Xăm xăm
đè nẻo Lam Kiều lần sang.
Thâm nghiêm
kín cổng cao tường,
Cạn dòng
lá thắm dứt đường
chim xanh.
Lơ thơ
tơ liễu buông mành,
Con oanh học nói trên cành
mỉa mai.
Mấy lần
cửa đóng
then cài,
Đầy thềm
hoa rụng, biết người ở
đâu?
Tần ngần
đứng suốt
giờ lâu,
Dạo quanh
chợt thấy mái sau có
nhà.
275.. Là nhà Ngô
Việt thương
gia,
Buồng không
để đó người xa chưa về.
Lấy điều
du học hỏi thuê,
Túi đàn
cặp sách đề huề dọn sang.
Có cây,
có đá sẵn sàng,
Có hiên
Lãm thúy, nét vàng chưa
phai.
Mừng thầm
chốn ấy chữ bài,
Ba sinh âu hẳn
duyên trời chi đây.
Song hồ nửa khép cánh mây,
Tường đông
ghé mắt ngày ngày hằng
trông.
285.. Tấc gang đồng
tỏa nguyên phong,
Tuyệt mù
nào thấy bóng hồng vào ra.
Nhẫn từ
quán khách lân la,
Tuần trăng
thấm thoắt
nay đà thêm hai.
Cách tường
phải buổi êm trời,
Dưới đào
dường có bóng người thướt tha.
Buông cầm
xốc áo vội ra,
Hương còn
thơm nức, người đà vắng tanh.
Lần theo
tường gấm
dạo quanh,
Trên đào
nhác thấy một cành kim thoa.
295.. Giơ tay cất lấy về nhà:
Này trong
khuê các đâu mà đến đây?
Ngẫm xem
người ấy
báu này,
Chẳng duyên
chưa dễ vào tay ai cầm!
Trên tay
ngắm nghía mừng thầm
Hãy còn
thoang thoảng hương trầm chưa phai.
Tan sương đã thấy bóng người,
Quanh tường
ra ý tìm tòi ngẩn ngơ.
Sinh đà
có ý đợi chờ,
Cách tường
lên tiếng xa đưa ướm lòng:
305.. Thoa đâu bắt được
hư không,
Biết đâu
Hợp Phố mà mong châu về?
Tiếng Kiều
nghe lọt bên kia:
Ơn lòng
quân tử sá gì của
rơi.
Chiếc thoa
nào của mấy mươi,
Mà lòng
trọng nghĩa khinh tài xiết
bao!
Sinh rằng:
Lân lý ra vào,
Gần đây
nào phải người nào xa xôi.
Được rày
nhờ chút thơm rơi,
Kể đà
thiểu não lòng người bấy nay!
315. Bấy lâu mới được
một ngày,
Dừng chân
gạn chút niềm tây gọi là.
Vội về
thêm lấy của nhà,
Xuyến vàng
đôi chiếc khăn là một vuông.
Bậc mây
rón bước ngọn tường,
Phải người
hôm nọ rõ ràng chẳng
nhe?
Sượng sùng
giữ ý rụt rè,
Kẻ nhìn
rõ mặt người e cúi đầu.
Rằng: Từ
ngẫu nhĩ gặp nhau
Thầm trông
trộm nghĩ bấy lâu đã chồn.
325. Sương mai tính đã rũ mòn,
Lần lừa
ai biết hãy còn hôm nay!
Tháng tròn
như gởi cung mây,
Trần trần
một phận ấp cây đã liều!
Tiện đây
xin một hai điều,
Đài gương
soi đến dấu
bèo cho chăng?
Ngần ngừ
nàng mới thưa rằng:
Thói nhà
băng tuyết chất hằng phỉ phong,
Dù khi
lá thắm chỉ hồng,
Nên chăng
thì cũng tại lòng mẹ cha.
335. Nặng lò xót liễu vì hoa,
Trẻ thơ
đã biết đâu mà dám thưa!
Sinh rằng:
Rày gió mai mưa,
Ngày xuân
đã dễ tình cờ mấy khi!
Dù chăng
xét tấm tình si,
Thiệt đây
mà có ích gì đến
ai?
Chút chi gắn bó một hai,
Cho đành rồi sẽ liệu bài mối manh.
Khuôn thiêng
dù phụ tấc thành,
Cũng liều
bỏ quá xuân xanh một
đời.
345. Lượng xuân dù quyết hẹp hòi,
Công đeo
đuổi chẳng
thiệt thòi lắm ru!
Lặng nghe
lời nói như ru,
Chiều xuân
dễ khiến nét thu ngại
ngùng.
Rằng: Trong
buổi mới lạ lùng,
Nể lòng
có lẽ cầm lòng cho đang!
Đã lòng
quân tử đa mang,
Một lời
vàng tạc đá vàng thủy chung.
Được lời
như cởi tấm lòng,
Giờ kim
hoàn với khăn hồng trao tay.
355. Rằng: Trăm năm cũng từ đây,
Của tin gọi một chút này làm
ghi.
Sẵn tay
khăn gâm quạt quỳ,
Với cành
thoa ấy tức thì đổi trao.
Một lời
vừa gắn tất giao,
Mái sau
dường có xôn xao tiếng
người.
Vội vàng
lá rụng hoa rơi,
Chàng về
viện sách nàng dời lầu trang.
Từ phen
đá biết tuổi vàng,
Tình càng
thấm thía dạ càng ngẩn ngơ.
365. Sông Tương một dải nông sờ,
Bên trông
đầu nọ
bên chờ suối kia.
Một tường
tuyết trở sương che.
Tin xuân đâu dễ đi về cho năng.
Lần lần
ngày gió đêm trăng,
Thưa hồng
rậm lục đã chừng xuân qua.
Ngày vừa
sinh nhật ngoại gia,
Trên hai
đường dưới
nữa là hai em.
Tưng bừng
sắm sửa áo xiêm,
Biện dâng
một lễ xa đem tấc thành.
375. Nhà lan thanh
vắng một mình,
Ngẫm cơ
hội ngộ đã dành hôm nay.
Thời trân
thức thức sẵn bày,
Gót sen
thoăn thoắt dạo ngay mái tường.
Cách hoa
sẽ dặng tiếng vàng,
Dưới hoa
đã thấy có chàng đứng
trông:
Trách lòng
hờ hững với lòng,
Lửa hương
chốc để
lạnh lùng bấy lâu.
Những là
đắp nhớ
đổi sầu,
Tuyết sương
nhuốm nửa mái đầu hoa râm.
385. Nàng rằng: Gió bắt mưa cầm,
Đã cam tệ với tri âm bấy chầy.
Vắng nhà
được buổi
hôm nay,
Lấy lòng
gọi chút ra đây tạ lòng!
Lần theo
núi giả đi vòng,
Cuối tường
dường có nẻo thông mới rào.
Xắn tay
mở khóa động đào,
Rẽ mây
trông tỏ lối vào Thiên-thai.
Mặt nhìn
mặt càng thêm tươi,
Bên lời
vạn phúc bên lời hàn huyên.
395. Sánh vai về
chốn thư hiên,
Góp lời
phong nguyệt nặng nguyền non sông.
Trên yên
bút giá thi đồng,
Đạm thanh
một bức tranh tùng treo trên.
Phong sương
được vẻ
thiên nhiên,
Mặt khen
nét bút càng nhìn càng
tươi.
Sinh rằng:
Phác họa vừa rồi,
Phẩm đề
xin một vài lời thêm hoa.
Tay tiên gió táp
mưa sa,
Khoảng trên
dừng bút thảo và bốn câu.
405. Khen: Tài nhả
ngọc phun châu,
Nàng Ban ả Tạ cũng đâu thế này!
Kiếp tu
xưa ví chưa dày,
Phúc nào
nhắc được
giá này cho ngang!
Nàng rằng:
Trộm liếc
dung quang,
Chẳng sân
bội ngọc cũng phường kim môn.
Nghĩ mình
phận mỏng cánh chuồn,
Khuôn xanh
biết có vuông tròn mà hay?
Nhớ từ
năm hãy thơ ngây,
Có người
tướng sĩ
đoán ngay một lời:
415. Anh hoa phát tiết
ra ngoài,
Nghìn thu
bạc mệnh một đời tài hoa.
Trông người
lại ngẫm đến ta,
Một dầy
một mỏng biết là có nên?'
Sinh rằng:
Giải cấu là duyên,
Xưa nay nhân định thắng nhiên cũng nhiều.
Ví dù
giải kết đến điều,
Thì đem
vàng đá mà liều với thân!
Đủ điều
trung khúc ân cần,
Lòng xuân
phơi phới chén xuân tàng
tàng.
425. Ngày vui ngắn
chẳng đầy
gang,
Trông ra ác đã ngậm gương
non đoài.
Vắng nhà
chẳng tiện ngồi dai,
Giã chàng
nàng mới kíp dời song sa.
đến nhà
vừa thấy
tin nhà,
Hai thân còn dở
tiệc hoa chưa về.
Cửa ngoài
vội rủ rèm the,
Xăm xăm
băng lối vườn khuya một mình.
Nhặt thưa
gương giọi
đầu cành,
Ngọn đèn
trông lọt trướng huỳnh
hắt hiu.
435. Sinh vừa tựa án thiu thiu,
Dở chiều
như tỉnh dở chiều như mê.
Tiếng sen
sẽ động
giấc hòe,
Bóng trăng
đã xế hoa lê lại
gần.
Bâng khuâng
đỉnh Giáp
non Thần,
Còn ngờ
giấc mộng đêm xuân mơ màng.
Nàng rằng:
Khoảng vắng
đêm trường,
Vì hoa
nên phải đánh đường
tìm hoa.
Bây giờ
rõ mặt đôi ta,
Biết đâu
rồi nữa chẳng là chiêm bao?
445.Vội mừng làm lễ rước vào,
đài sen
nối sáp song đào thêm hương.
Tiên thề
cùng thảo một chương,
Tóc mây
một món dao vàng chia đôi.
Vầng trăng
vằng vặc giữa trời,
Đinh ninh
hai mặt một lời song song.
Tóc tơ
căn vặn tấc lòng,
Trăm năm
tạc một chữ đồng đến xương.
Chén hà
sánh giọng quỳnh tương,
Dải là
hương lộn
bình gương bóng lồng.
455. Sinh rằng: Gió mát trăng
trong,
Bấy lâu
nay một chút lòng chưa cam.
Chày sương
chưa nện cầu Lam,
Sợ lần
khân quá ra sàm sỡ chăng?
Nàng rằng:
Hồng diệp xích thằng,
Một lời
cũng đã tiếng rằng tương tri.
đừng điều
nguyệt nọ hoa kia.
Ngoài ra ai lại tiếc gì với ai.
Rằng: Nghe nổi tiếng cầm đài,
Nước non luống những lắng tai Chung Kỳ.
465. Thưa rằng: Tiện kỹ sá chi,
đã lòng
dạy đến
dạy thì phải vâng.
Hiên sau
treo sẵn cầm trăng,
Vội vàng
Sinh đã tay nâng ngang
mày.
Nàng rằng:
Nghề mọn riêng tay,
Làm chi cho bận lòng này lắm
thân!
So dần dây vũ dây văn,
Bốn dây
to nhỏ theo vần cung thương.
Khúc đâu
Hán Sở chiến trường,
Nghe ra tiếng sắt tiếng vàng chen nhau.
475. Khúc đâu Tư mã Phượng cầu,
Nghe ra như oán như sầu phải chăng!
Kê Khang
này khúc Quảng lăng,
Một rằng
lưu thủy hai rằng hành vân.
Qua quan này khúc
Chiêu Quân,
Nửa phần
luyến chúa nửa phần tư gia.
Trong như
tiếng hạc
bay qua,
Đục như
tiếng suối mới sa nửa vời.
Tiếng khoan
như gió thoảng ngoài,
Tiếng mau
sầm sập như trời đổ mưa.
485. Ngọn đèn khi tỏ khi mờ,
Khiến người
ngồi đó cũng ngơ ngẩn sầu.
Khi tựa gối khi cúi đầu,
Khi vò chín khúc
khi chau đôi mày.
Rằng: Hay thì thật là hay,
Nghe ra ngậm đắng nuốt cay thế nào!
Lựa chi những bậc tiêu tao,
Dột lòng
mình cũng nao nao lòng
người?
Rằng: Quen
mất nết đi rồi,
Tẻ vui
thôi cũng tính trời biết sao!
495. Lời vàng âm lĩnh ý cao,
Họa dần
dần bớt chút nào được
không.
Hoa hương
càng tỏ thức hồng,
đầu mày
cuối mắt càng nồng tấm yêu.
Sóng tình
dường đã
xiêu xiêu,
Xem trong
âu yếm có chiều lả lơi.
Thưa rằng:
đừng lấy
làm chơi,
Dẽ cho
thưa hết một lời đã nao!
Vẻ chi một đóa yêu đào,
Vườn hồng
chi dám ngăn rào chim xanh.
505. Đã cho vào bậc bố kinh,
đạo tòng
phu lấy chữ trinh làm đầụ
Ra tuồng trên Bộc trong dâu,
Thì con người ấy ai cầu làm chi!
Phải điều
ăn xổi ở
thì,
Tiết trăm
năm nỡ bỏ đi một ngày!
Ngẫm duyên
kỳ ngộ xưa nay,
Lứa đôi
ai đẹp lại
tày Thôi Trương.
Mây mưa
đánh đổ
đá vàng,
Quá chiều
nên đã chán chường yến anh.
515. Trong khi chắp
cánh liền cành,
Mà lòng
rẻ rúng đã dành một bên.
Mái tây
để lạnh
hương nguyền,
Cho duyên đằm thắm ra duyên bẽ bàng.
Gieo thoi
trước chẳng
giữ giàng,
Để sau
nên thẹn cùng chàng bởi ai?
Vội chi liễu ép hoa nài,
Còn thân
ắt lại đền bồi có khi!
Thấy lời
đoan chính dễ nghe,
Chàng càng
thêm nể thêm vì mười
phân.
525. Bóng tàu vừa
lạt vẻ ngân,
Tin đâu đã thấy cửa ngăn gọi vào.
Nàng thì
vội trở buồng thêu,
Sinh thì
dạo gót sân đào bước ra.
Cửa sài
vừa ngỏ
then hoa,
Gia đồng vào gởi thư nhà mới sang.
đem tin thúc phụ từ đường,
Bơ vơ
lữ thấn tha hương đề huề.
Liêu dương
cách trở sơn khê,
Xuân đường
kíp gọi sinh về hộ tang.
535. Mảng tin xiết nỗi kinh hoàng,
Băng mình
lẻn trước
đài trang tự tình.
Gót đầu
mọi nỗi đinh ninh,
Nỗi nhà
tang tóc nỗi mình xa xôi:
Sự đâu
chưa kịp đôi hồi,
Duyên đâu
chưa kịp một lời trao tơ,
Trăng thề
còn đó trơ trơ,
Dám xa
xôi mặt mà thưa thớt lòng.
Ngoài nghìn
dặm chốc ba đông,
Mối sầu
khi gỡ cho xong còn
chầy!
545. Gìn vàng giữ
ngọc cho hay,
Cho đành lòng kẻ chân mây cuối trời.
Tai nghe ruột rối bời bời,
Ngập ngừng
nàng mới giãi lời trước sau:
Ông tơ
ghét bỏ chi nhau,
Chưa vui
sum họp đã sầu chia phôi!
Cùng nhau
trót đã nặng lời,
Dẫu thay
mái tóc dám dời lòng tơ!
Quản bao tháng đợi năm chờ,
Nghĩ người
ăn gió nằm mưa xót thầm.
555.Đã nguyền hai chữ đồng tâm,
Trăm năm
thề chẳng ôm cầm thuyền ai.
Còn non còn nước còn dài,
Còn về
còn nhớ đến người
hôm nay!
Dùng dằng
chưa nỡ rời tay,
Vầng đông
trông đã đứng ngay nóc nhà.
Ngại ngùng
một bước
một xa,
Một lời
trân trọng châu sa mấy
hàng.
Buộc yên
quảy gánh vội vàng,
Mối sầu
xẻ nửa bước đường
chia hai.
565. Buồn trông phong cảnh quê người,
đầu cành
quyên nhặt cuối trời nhạn thưa.
Não người
cữ gió tuần mưa,
Một ngày
nặng gánh tương tư một ngày.
Nàng còn
đứng tựa
hiên tây,
Chín hồi
vấn vít như vầy mối tơ.
Trông chừng
khói ngất song thưa,
Hoa trôi
trác thắm, liễu xơ xác vàng.
Kiều bán
mình chuộc cha
Tần ngần
dạo gót lầu trang,
Một đoàn
mừng thọ ngoại hương mới về,
575.. Hàn huyên chưa
kịp giãi dề,
Sai nha bỗng thấy bốn bề xôn xao.
Người nách
thước, kẻ
tay đao;
Đầu trâu
mặt ngựa ào ào như
sôi.
Già giang
một lão một trai,
Một dây
vô lại buộc hai thâm tình.
Đầy nhà
vang tiếng ruồi
xanh,
Rụng rời
khung dệt, tan tành gói may.
Đồ tế
nhuyễn, của
riêng tây,
Sạch sành
sanh vét cho đầy túi tham.
585.. Điều đâu bay buộc ai làm?
Này ai dan dậm, giật giàm bỗng dưng?
Hỏi ra sau mới biết rằng:
Phải tên
xưng xuất là thằng bán tơ.
Một nhà
hoảng hốt ngẩn ngơ,
Tiếng oan
dậy đất,
án ngờ lòa mây.
Hạ từ
van lạy suốt
ngày,
Điếc tai lân tuất, phũ tay tồi tàn.
Rường cao
rút ngược dây oan,
Dẫu là
đá cũng nát gan, lọ
người.
595.. Mặt trông đau đớn rụng rời,
Oan này
còn một kêu trời, nhưng xa.
Một ngày
lạ thói sai nha,
Làm cho
khốc hại chẳng qua vì tiền.
Sao cho cốt nhục vẹn tuyền,
Trong khi
ngộ biến tòng quyền biết sao?
Duyên hội
ngộ, đức
cù lao,
Bên tình
bên hiếu, bên nào nặng
hơn?
Để lời
thệ hải minh sơn,
Làm con trước phải đền ơn sinh thành.
605.. Quyết tình nàng mới hạ tình:
Dẽ cho
để thiếp
bán mình chuộc cha!
Họ Chung có kẻ lại già,
Cũng trong
nha dịch lại là từ tâm.
Thấy nàng
hiếu trọng tình thâm,
Vì nàng
nghĩ cũng thương thầm xót vay.
Tính bài
lót đó luồn đây,
Có ba
trăm lạng việc này mới xuôi.
Hãy về
tạm phó giam ngoài,
Dặn nàng
qui liệu trong đôi ba ngày.
615.. Thương tình con trẻ thơ ngây,
Gặp cơn
vạ gió tai bay bất kỳ!
Đau lòng
tử biệt sinh ly,
Thân còn
chẳng tiếc,
tiếc gì đến duyên!
Hạt mưa
sá nghĩ phận hèn,
Liều đem
tấc cỏ quyết đền ba xuân.
Sự lòng
ngỏ với băng nhân,
Tin sương đồn
đại xa gần xôn xao.
Gần miền
có một mụ nào,
Đưa người
viễn khách tìm vào vấn
danh.
625.. Hỏi tên rằng: Mã Giám sinh.
Hỏi quê,
rằng: Huyện
Lâm Thanh cũng gần.
Quá niên
trạc ngoại tứ tuần,
Mày râu
nhẵn nhụi, áo quần bảnh bao.
Trước thầy
sau tớ lao xao
Nhà băng
đưa mối
rước vào lầu trang.
Ghế trên
ngồi tót sỗ sàng,
Buồng trong
mối đã giục nàng kíp ra.
Nỗi mình
thêm tức nỗi nhà,
Thềm hoa
một bước,
lệ hoa mấy hàng!
635.. Ngại ngùng giợn gió e sương,
Nhìn hoa
bóng thẹn, trông gương mặt dày.
Mối càng
vén tóc bắt tay,
Nét buồn
như cúc, điệu gầy như mai.
Đắn đo
cân sắc cân tài,
Ép cung
cầm nguyệt,
thử bài quạt thơ.
Mặn nồng
một vẻ một ưa,
Bằng lòng
khách mới tùy cơ dặt dìu.
Rằng: Mua ngọc đến Lam
Kiều,
Sính nghi
xin dạy bao nhiêu cho tường?
645.. Mối rằng: đáng giá nghìn vàng,
Gấp nhà
nhờ lượng
người thương
dám nài.
Cò kè
bớt một thêm hai,
Giờ lâu
ngã giá vàng ngoài bốn trăm.
Một lời
thuyền đã êm dằm
Hãy đưa
canh thiếp trước cầm làm ghi.
Định ngày
nạp thái vu qui,
Tiền lưng
đã sẵn việc gì chẳng xong!
Một lời
cậy với
Chung công,
Khất từ
tạm lĩnh Vương ông về nhà.
655.. Thương tình con trẻ cha già,
Nhìn nàng
ông những máu sa ruột
dàu:
Nuôi con những ước về
sau,
Trao tơ
phải lứa, gieo cầu đáng nơi.
Trời làm
chi cực bấy
trời,
Này ai vu thác cho người
hợp tan!
Búa rìu
bao quản thân tàn,
Nỡ đầy
đọa trẻ,
càng oan khốc già.
Một lần
sau trước cũng là,
Thôi thì
mặt khuất chẳng thà lòng đau!
665.. Theo lời càng chảy dòng châu,
Liều mình
ông rắp gieo đầu tường vôi.
Vội vàng
kẻ giữ người coi,
Nhỏ to nàng lại tìm lời khuyên can:
Vẻ chi một mảnh hồng nhan,
Tóc tơ
chưa chút đền ơn sinh thành.
Dâng thư
đã thẹn nàng Oanh,
Lại thua
ả Lý bán mình hay sao?
Cỗi xuân
tuổi hạc càng cao,
Một cây
gánh vác biết bao nhiêu cành.
675.. Lòng tơ dù chẳng dứt tình,
Gió mưa
âu hẳn tan tành nưóc non.
Thà rằng
liều một thân con,
Hoa dù
rã cánh, lá còn xanh
cây.
Phận sao
đành vậy cũng vầy,
Cầm như
chẳng đậu
những ngày còn xanh.
Cũng đừng
tính quẩn lo quanh,
Tan nhà là một
thiệt mình là hai.
Phải lời
ông cũng êm tai,
Nhìn nhau
giọt vắn giọt dài ngổn ngang.
685.. Mái ngoài họ
Mã vừa sang,
Tờ hoa
đã ký, cân vàng mới
trao.
Trăng già
độc địa
làm sao ?
Cầm dây
chẳng lựa buộc vào tự nhiên.
Trong tay
đã sẵn đồng tiền,
Dầu lòng
đổi trắng
thay đen khó gì!
Họ Chung ra sức giúp vì,
Lễ tâm
đã đặt,
tụng kỳ cũng xong.
Việc nhà
đã tạm thong
dong,
Tinh kỳ
giục giã đã mong độ về.
695. Một mình nàng ngọn đèn khuya,
Áo dầm
giọt lệ, tóc xe mối
sầu.
Phận dầu,
dầu vậy cũng dầu,
Xót lòng
đeo đẳng
bấy lâu một lời!
Công trình
kể biết mấy mươi.
Vì ta khăng khít, cho người dở dang.
Thề hoa
chưa ráo chén vàng,
Lỗi thề
thôi đã phụ phàng với hoa.
Trời Liêu
non nước bao xa.
Nghĩ đâu
rẽ cửa chia
nhà tự tôi.
705. Biết bao duyên nợ thề bồi.
Kiếp này
thôi thế thì thôi còn
gì.
Tái sinh
chưa dứt hương thề.
Làm thân
trâu ngựa đền nghì trúc mai.
Nợ tình
chưa trả cho ai,
Khối tình
mang xuống tuyền đài chưa tan.
Nỗi riêng
riêng những bàng hoàng,
Dầu chong
trắng đĩa
lệ tràn thấm khăn.
Thúy Vân
chợt tỉnh giấc xuân,
Dưới đèn
ghé đến ân cần hỏi han:
715. Cơ trời dâu bể đa đoan,
Một nhà
để chị
riêng oan một mình,
Cớ chi ngồi nhẫn tàn canh?
Nỗi riêng
còn mắc mối tình chi đây?
Rằng: Lòng
đương thổn
thức đầy,
Tơ duyên
còn vướng mối này chưa xong.
Hở môi
ra cũng thẹn
thùng,
Để lòng
thì phụ tấm lòng với ai.
Cậy em,
em có chịu lời,
Ngồi lên
cho chị lạy rồi sẽ thưa.
725. Giữa đường
đứt gánh tương tư,
Loan giao chắp mối tơ thừa mặc em.
Kể từ
khi gặp chàng Kim,
Khi ngày quạt ước,
khi đêm chén thề.
Sự đâu
sóng gió bất kỳ,
Hiếu tình
khôn lẽ hai bề vẹn hai!
Ngày xuân
em hãy còn dài,
Xót tình
máu mủ, thay lời nước non.
Chị dù
thịt nát xương mòn,
Ngậm cười
chín suối hãy còn thơm
lây.
735. Chiếc thoa với bức tờ mây,
Duyên này
thì giữ vật này của chung.
Dù em
nên vợ nên chồng,
Xót người
mệnh bạc, ắt lòng chẳng quên.
Mất người
còn chút của tin,
Phím đàn
với mảnh hương nguyền ngày xưa.
Mai sao dầu có bao giờ.
Đốt lò
hương ấy,
so tơ phím này.
Trông ra ngọn cỏ lá cây,
Thấy hiu
hiu gió thì hay chị về.
745. Hồn còn mang nặng lời thề,
Nát thân
bồ liễu, đền nghì trúc mai;
Dạ đài
cách mặt khuất lời,
Rẩy xin
chén nước cho người thác oan.
Bây giờ
trâm gẫy bình tan,
Kể làm
sao xiết muôn vàn ái
ân.
Trăm nghìn
gửi lại tình quân,
Tơ duyên
ngắn ngủi có ngần ấy thôi.
Phận sao
phận bạc như vôi,
Đã đành
nước chẩy
hoa trôi lỡ làng.
755. ôi Kim lang! Hỡi Kim
lang!
Thôi thôi
thiếp đã phụ chàng từ đây!
Cạn lời
hồn ngất máu say,
Một hơi
lặng ngắt đôi tay giá đồng.
Xuân Huyên
chợt tỉnh giất nồng,
Một nhà
tấp nập, kẻ trong người ngoài.
Kẻ thang người thuốc bời bời,
Mới dằn
cơn vựng, chưa phai giọt hồng.
Hỏi: Sao ra sự lạ lùng?
Kiều càng
nức nở mở không ra lời.
765. Nỗi nàng Vân mới rỉ tai,
Chiếc thoa
này với tờ bồi ở đây...
Này cha làm lỗi duyên mày,
Thôi thì
nỗi ấy sau này đã
em.
Vì ai rụng cải rơi kim,
Để con bèo nổi mây chìm vì
ai.
Lời con dặn lại một hai,
Dẫu mòn
bia đá, dám sai tấc
vàng.
Lậy thôi,
nàng lại thưa chiềng,
Nhờ cha trả được
nghĩa chàng cho xuôi.
775. Sá chi thân phận tôi đòi,
Dẫu rằng
xương trắng
quê người quản đâu.
Xiết bao kể nỗi thảm sầu!
Khắc canh
đã giục nam lâu mấy
hồi.
Kiệu hoa
đâu đã đến ngoài,
Quản huyền
đâu đã giục người sinh ly.
Đau lòng
kẻ ở người
đi,
Lệ rơi
thấm đá tơ chia rũ tằm.
Trời hôm
mây kéo tối rầm,
Rầu rầu
ngọn cỏ đầm đầm
cành sương.
785. Rước nàng về đến trú phường,
Bốn bề
xuân khóa một nàng ở trong.
Ngập ngừng
thẹn lục e hồng,
Nghĩ lòng
lại xót xa lòng đòi
phen.
Phẩm tiên
rơi đến
tay hèn,
Hoài công
nắng giữ mưa gìn với ai:
Biết thân
đến bước
lạc loài,
Nhị đào
thà bẻ cho người tình chung.
Vì ai ngăn đón gió đông,
Thiệt lòng
khi ở đau lòng khi đi.
795. Trùng phùng dầu họa có khi,
Thân này
thôi có còn gì mà
mong.
Đã sinh
ra số long đong,
Còn mang
lấy kiếp má hồng được sao?
Trên yên
sẵn có con dao,
Giấu cầm
nàng đã gói vào chéo
khăn:
Phòng khi
nước đã
đến chân,
Dao này thì liệu
với thân sau này.
Đêm thu
một khắc một chầy,
Bâng khuâng
như tỉnh như say một mình.
Kiều rơi
vào tay Tú bà và Mã
Giám Sinh
805. Chẳng ngờ gã Mã Giám
Sinh,
Vẫn là
một đứa
phong tình đã quen.
Quá chơi
lại gặp hồi đen,
Quen mùi
lại kiếm ăn miền nguyệt hoa.
Lầu xanh
có mụ Tú Bà,
Làng chơi
đã trở về già hết duyên.
Tình cờ
chẳng hẹn mà nên,
Mạt cưa
mướp đắng
đôi bên một phường.
Chung lưng mở một ngôi hàng,
Quanh năm
buôn phấn bán hương đã lề.
815. Dạo tìm khắp chợ thì quê,
Giả danh
hầu hạ dạy nghề ăn chơi .
Rủi may âu cũng tại trời,
Đoạn trường
lại chọn mặt người vô duyên.
Xót nàng
chút phận thuyền quyên,
Cành hoa
đem bán vào thuyền lái buôn.
Mẹo lừa
đã mắc vào khuôn,
Sính nghi
rẻ giá nghênh hôn sẵn ngày.
Mừng thầm:
Cờ đã đến tay!
Càng nhìn
vẻ ngọc càng say khúc vàng.
825. Đã nên quốc sắc thiên hương,
Một cười
này hẳn nghìn vàng chẳng ngoa.
Về đây
nước trước
bẻ hoa,
Vương tôn
quý khách ắt là đua nhau.
Hẳn ba
trăm lạng kém đâu,
Cũng đà
vừa vốn còn sau thì
lời,
Miếng ngon
kề dến tận nơi,
Vốn nhà
cũng tiếc của trời cũng tham.
đào tiên
đã bén tay phàm,
Thì vin cành quít cho
cam sự đời!
835. Dưới trần mấy mặt làng chơi,
Chơi hoa
đã dễ mấy người biết hoa .
Nước vỏ
lựu máu mào gà,
Mượn màu
chiêu tập lại là còn nguyên.
Mập mờ
đánh lận con
đen,
Bao nhiêu cũng bấy nhiêu tiền mất chi?
Mụ già
hoặc có điều gì,
Liều công
mất một buổi quỳ mà thôi.
Vả đây
đường xá
xa xôi,
Mà ta bất động nữa người sinh nghi.
845. Tiếc thay một đóa trà mi,
Con ong đã tỏ đường
đi lối về.
Một cơn
mưa gió nặng nề,
Thương gì
đến ngọc
tiếc gì đến hương.
Đêm xuân
một giấc mơ màng,
Đuốc hoa
để đó, mặc nàng nằm trơ.
Giọt riêng
tầm tã tuôn mưa,
Phần căm
nỗi khách phần dơ nỗi mình:
Tuồng chi là giống hôi tanh,
Thân nghìn
vàng để ô danh má hồng.
855. Thôi còn chi nữa mà mong?
Đời người
thôi thế là xong một
đời .
Giận duyên
tủi phận bời bời,
Cầm dao
nàng đã toan bài quyên
sinh.
Nghĩ đi
nghĩ lại một mình:
Một mình
thì chớ hai tình thì
sao?
Sao dầu sinh sự thế nào,
Truy nguyên
chẳng kẻo lụy vào song thân.
Nỗi mình
âu cũng giãn dần,
Kíp chầy
thôi cũng một lần mà thôi.
865. Những là đo đắn ngược xuôi,
Tiếng gà
nghe đã gáy sôi mái
tường.
Lầu mai
vừa rúc còi sương,
Mã Sinh
giục giã vội vàng ra đi.
Đoạn trường
thay lúc phân kỳ!
Vó câu
khấp khểnh bóng xe gập
ghềnh.
Bề ngoài
mười dặm
trường đình,
Vương ông
mở tiệc tiễn hành đưa theo.
Ngoài thì
chủ khách dập dìu,
Một nhà
huyên với một Kiều ở trong.
875. Nhìn càng lã
chã giọt hồng,
Rỉ tai nàng mới giãi lòng thấp
cao:
Hổ sinh
ra phận thơ đào,
Công cha nghĩa mẹ kiếp nào trả xong?
Lỡ làng
nước đục
bụi trong,
Trăm năm
để một
tấm lòng từ đây.
Xem gương
trong bấy nhiêu ngày,
Thân con chẳng kẻo mắc tay bợm già!
Khi về bỏ vắng trong nhà,
Khi vào dùng dắng
khi ra vội vàng.
885. Khi ăn khi nói lỡ làng,
Khi thầy khi tớ xem thường xem khinh.
Khác màu
kẻ quý người thanh,
Ngẫm ra cho kỹ như hình con buôn.
Thôi con còn nói chi con?
Sống nhờ
đất khách thác chôn quê
người!
Vương bà
nghe bấy nhiêu lời,
Tiếng oan
đã muốn vạch trời kêu lên.
Vài tuần
chưa cạn chén khuyên.
Mái ngoài
nghỉ đã giục liền ruổi xe.
895. Xót con lòng nặng trì trì,
Trước yên
ông đã nằn nì thấp cao:
Chút thân
yếu liễu tơ đào,
Rớp nhà
đến nỗi
giấn vào tôi ngươi.
Từ đây
góc bể bên trời,
Nắng mưa
thui thủi quê người một thân.
Nghìn tầm
nhờ bóng tùng quân,
Tuyết sương
che chở cho thân cát
đằng.
Cạn lời
khách mới thưa rằng:
Buộc chân
thôi cũng xích thằng nhiệm trao.
905. Mai sau dầu dến thế nào,
Kìa gương
nhật nguyệt
nọ dao quỉ thần!
Đùng dùng
gió giục mây vần,
Một xe
trong cõi hồng trần như bay.
Trông vời
gạt lệ chia
tay,
Góc trời
thăm thẳm đêm ngày đăm đăm.
Nàng thì
dặm khách xa xăm,
Bạc phau
cầu giá đen rầm ngàn mây.
Vi lô san sát
hơi may,
Một trời
thu để riêng ai một người.
915. Dặm khuya ngất tạnh mù khơi,
Thấy trăng
mà thẹn những lời non sông.
Rừng thu
từng biếc
xen hồng,
Nghe chim như nhắc tấm lòng thần hôn.
Những là
lạ nước
lạ non,
Lâm Truy
vừa một tháng tròn tới nơi.
Xe châu dừng bánh cửa ngoài,
Rèm trong
đã thấy một người bước ra.
Thoắt trông
nhờn nhợt màu da,
Ăn gì
cao lớn đẫy đà làm sao!
925. Trước xe lơi lả han chào,
Vâng lời
nàng mới bước vào tận nơi.
Bên thì
mấy ả mày ngài,
Bên thì
ngồi bốn năm người làng chơi.
Giữa thì
hương án hẳn hoi,
Trên treo
một tượng
trắng đôi lông mày.
Lầu xanh
quen lối xưa nay,
Nghề này
thì lấy ông này tiên
sư,
Hương hôm
hoa sớm phụng thờ.
Cô nào
xấu vía có thưa mối hàng,
935. Cởi xiêm lột áo sỗ sàng,
Trước thần
sẽ nguyện mảnh hương lầm rầm.
Đổi hoa
lót xuống chiếu nằm,
Bướm hoa
bay lại ầm ầm tứ vi!
Kiều còn
ngơ ngẩn biết gì,
Cứ lời
lạy xuống mụ thì khấn ngay:
Cửa hàng
buôn bán cho may,
Đêm đêm
Hàn thực ngày ngày Nguyên
tiêu.
Muôn nghìn
người thấy
cũng yêu,
Xôn xao
oanh yến rập rìu trúc mai .
945. Tin nhạn vẩn lá thư bài,
Đưa người
cửa trước
rước người
cửa sau.
Lạ tai nghe chửa biết đâu,
Xem tình
ra cũng những
màu dở dang.
Lễ xong
hương hỏa
gia đường,
Tú Bà vắt nóc lên giường
ngồi ngay.
Dạy rằng:
Con lạy mẹ đây,
Lạy rồi
sang lạy cậu
mày bên kia.
Nàng rằng:
Phải bước
lưu ly,
Phận hèn
vâng đã cam bề tiểu tinh.
955. Điều đâu lấy yến làm oanh,
Ngây thơ
chẳng biết là danh phận
gì?
Đủ điều
nạp thái vu qui,
Đã khi
chung chạ lại khi đứng ngồi.
Giờ ra thay mặt đổi ngôi,
Dám xin
gửi lại một lời cho minh.
Mụ nghe
nàng nói hay tình,
Bấy giờ
mới nổi tam
bành mụ lên:
Này này
sự đã quả nhiên,
Thôi đà
cướp sống
chồng min đi
rồi.
965. Bảo rằng đi dạo lấy người,
Đem về
rước khách kiếm lời mà ăn.
Tuồng vô
nghĩa ở bất
nhân,
Buồn mình
trước đã
tần mần thử chơi.
Màu hồ
đã mất đi rồi,
Thôi thôi
vốn liếng đi đời nhà ma!
Con kia đã bán cho ta,
Nhập ra phải cứ phép nhà tao
đây.
Lão kia có giở bài bây,
Chẳng văng
vào mặt mà mày lại
nghe.
975. Cớ sao chịu tốt một bề,
Gái tơ
mà đã ngứa nghề sớm sao?
Phải làm
cho biết phép tao!
Chập bì
tiên rắp sấn vào ra tay.
Nàng rằng:
Trời thẳm đất dày!
Thân này
đã bỏ những ngày ra đi.
Thôi thì
thôi có tiếc gì!
Sẵn dao
tay áo tức thì giở ra.
Sợ gan
nát ngọc liều hoa!
Mụ còn
trông mặt nàng đà quá tay.
985. Thương ôi tài sắc bậc này,
Một dao
oan nghiệt đứt dây phong trần.
Nỗi oan
vỡ lở xa gần,
Trong nhà
người chật
một lần như nêm.
Nàng thì
bằn bặt giấc tiên,
Mụ thì
cầm cập mặt nhìn hồn bay.
Vực nàng
vào chốn hiên tây,
Cắt người
coi sóc chạy thầy thuốc thang.
Nào hay chưa hết trần duyên,
Trong mê
dường đã
đứng bên một nàng.
995. Rỉ rằng: Nhân quả dở dang,
Đã toan
trốn nợ đoạn trường
được sao?
Số còn
nặng nợ má đào,
Người dầu
muốn quyết trời nào đã cho.
Hãy xin
hết kiếp liễu bồ,
Sông Tiền
đường sẽ
hẹn hò về sau.
Thuốc thang suốt một ngày thâu,
Giấc mê
nghe đã dàu dàu vừa
tan.
Tú bà chực sẵn bên màn,
Lựa lời
khuyên giải mơn man gỡ dần:
1005. Một người dễ có mấy thân!
Hoa xuân
đương nhụy,
ngày xuân còn dài.
Cũng là
lỡ một lầm hai,
Đá vàng
sao nỡ ép nài mưa
mây!
Lỡ chưn
trót đã vào đây,
Khóa buồng
xuân để đợi ngày đào non.
Người còn
thì của hãy còn,
Tìm nơi
xứng đáng là con cái nhà.
Làm chi tội báo oán gia,
Thiệt mình
mà hại đến ta hay gì?
1015. Kề tai mấy mỗi nằn nì,
Nàng nghe
dường cũng
thị phi rạch
ròi.
Vả suy
thần mộng mấy lời,
Túc nhân
âu cũng có trời ở trong.
Kiếp này
nợ trả chưa xong,
Làm chi thêm một nợ chồng kiếp sau!
Lặng nghe,
thấm thía gót đầu,
Thưa rằng:
Ai có muốn đâu thế này?
Được như
lời, thế là may,
Hẳn rằng
mai có như rày cho chăng!
1025. Sợ khi ong bướm đãi đằng,
Đến điều
sống đục,
sao bằng thác trong!
Mụ rằng:
Con hãy thong dong,
Phải điều
lòng lại dối lòng mà chơi!
Mai sau ở chẳng như lời,
Trên đầu
có bóng mặt trời rạng soi.
Thấy lời
quyết đoán hẳn hoi,
Đành lòng,
nàng cũng sẽ nguôi nguôi dần.
Trước lầu
Ngưng bích khóa xuân,
Vẻ non xa, tấm trăng gần, ở
chung.
1035. Bốn bề bát ngát xa
trông,
Cát vàng
cồn nọ, bụi hồng dặm kia.
Bẽ bàng
mây sớm đèn khuya,
Nửa tình,
nửa cảnh như chia tấm lòng.
Tưởng người
dưới nguyệt
chén đồng,
Tin sương luống những rày trông mai chờ.
Bên trời
góc bể bơ vơ,
Tấm son gột rửa bao giờ cho phai.
Xót người
tựa cửa hôm mai,
Quạt nồng
ấp lạnh, những ai đó giờ?
1045. Sân Lai cách mấy nắng mưa,
Có khi
gốc tử đã vừa người ôm?
Buồn trông
cửa bể chiều hôm,
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?
Buồn trông
ngọn nước
mới sa,
Hoa trôi
man mác, biết là về đâu?
Buồn trông
nội cỏ dàu dàu,
Chân mây
mặt đất
một màu xanh xanh.
Buồn trông
gió cuốn mặt ghềnh
Ầm ầm
tiếng sóng kêu quanh ghế
ngồị
1055. Chung quanh những nước non người,
Đau lòng
lưu lạc, nên vài bốn
câu.
Kiều mắc
lừa Sở Khanh
Ngậm ngùi
rủ bước
rèm châu,
Cách tường,
nghe có tiếng đâu họa vần.
Một chàng
vừa trạc thanh xuân,
Hình dong chải chuốt, áo khăn dịu dàng.
Nghĩ rằng
cũng mạch thư hương,
Hỏi ra mới biết rằng chàng Sở Khanh.
Bóng Nga thấp thoáng dưới mành,
Trông nàng,
chàng cũng ra tình đeo đai.
1065. Than ôi! sắc nước hương
trời,
Tiếc cho
đâu bỗng lạc loài đến đây?
Giá đành
trong nguyệt trên mây,
Hoa sao,
hoa khéo đọa đày bấy hoa?
Tức gan
riêng giận trời già,
Lòng này
ai tỏ cho ta, hỡi lòng?
Thuyền quyên
ví biết anh hùng,
Ra tay tháo cũi,
sổ lồng như chơi!
Song thu đã khép cánh ngoài,
Tai còn đồng vọng mấy lời sắt đanh.
1075. Nghĩ người thôi lại nghĩ mình,
Cám lòng
chua xót, nhạt tình chơ vơ.
Những là
lần lữa nắng mưa,
Kiếp phong
trần biết
bao giờ mới
thôi?
Đánh liều
nhắn một hai lời,
Nhờ tay
tế độ vớt người trầm luân.
Mảnh tiên
kể hết xa gần,
Nỗi nhà
báo đáp, nỗi thân lạc loài.
Tan sương vừa rạng ngày mai,
Tiện hồng
nàng mới nhắn lời gửi sang.
1085. Trời tây lãng đãng bóng vàng,
Phúc thư
đã thấy tin chàng đến nơi.
Mở xem
một bức tiên mai,
Rành rành
tích việt có hai chữ
đề.
Lấy trong
ý tứ mà suy:
Ngày hai
mươi mốt,
tuất thì phải chăng?
Chim hôm
thoi thót về rừng,
Đóa trà
mi đã ngậm trăng nửa vành.
Tường đông
lay động bóng
cành,
Rẽ song, đã thấy Sở Khanh lẻn vào .
1095. Sượng sùng đánh dạn ra chào,
Lạy thôi,
nàng mới rỉ tai ân cần.
Rằng: Tôi
bèo bọt chút thân,
Lạc đàn
mang lấy nợ nần yến anh.
Dám nhờ
cốt nhục tử sinh,
Còn nhiều
kết cỏ ngậm vành về sau!
Lặng nghe,
lẩm nhẩm gật đầu:
Ta đây phải mượn ai đâu mà rằng!
Nàng đà
biết đến
ta chăng,
Bể trầm
luân, lấp cho bằng mới thôi!
1105. Nàng rằng: Muôn sự ơn người,
Thế nào
xin quyết một bài cho xong.
Rằng: Ta có ngựa truy phong,
Có tên
dưới trướng,
vốn dòng kiện nhi.
Thừa cơ
lẻn bước
ra đi,
Ba mươi sáu chước, chước
gì là hơn.
Dù khi
gió kép, mưa đơn,
Có ta đây cũng chẳng cơn cớ gì!
Nghe lời nàng đã sinh nghi,
Song đà quá đỗi, quản gì được thân.
1115. Cũng liều nhắm mắt đưa chân,
Mà xem
con Tạo xoay vần đến đâu!
Cùng nhau
lẻn bước
xuống lầu,
Song song ngựa trước, ngựa sau một đoàn.
Đêm thâu
khắc lậu canh tàn,
Gió cây
trút lá, trăng ngàn ngậm gương.
Lối mòn
cỏ nhợt mù sương,
Lòng quê
đi một bước đường,
một đau.
Tiếng gà
xao xác gáy mau,
Tiếng người
đâu đã mái sau dậy
dàng.
1125. Nàng càng thổn
thức gan vàng,
Sở Khanh
đã rẽ dây cương lối nào!
Một mình
khôn biết làm sao,
Dặm rừng
bước thấp,
bước cao hãi hùng.
Hóa nhi
thật có nỡ lòng,
Làm chi dày tía, vò
hồng, lắm nau!
Một đoàn
đổ đến
trước sau,
Vuốt đâu
xuống đất,
cánh đâu lên trời.
Tú bà tốc thẳng đến nơi,
Hầm hầm
áp điệu một hơi lại nhà.
1135. Hung hăng chẳng nói chẳng tra,
Đang tay
vùi liễu, giập hoa tơi bời.
Thịt da ai cũng là người,
Lòng nào
hồng rụng, thắm rời chẳng đau.
Hết lời
thú phục, khẩn cầu,
Uốn lưng
thịt đổ,
cất đầu
máu sa.
Rằng: Tôi
chút phận đàn bà,
Nước non lìa cửa, lìa nhà, đến
đây.
Bây giờ
sống chết ở
tay,
Thân này
đã đến thế này thì thôi!
1145. Nhưng tôi có sá chi tôi,
Phận tôi
đành vậy, vốn người để đâu?
Thân lươn
bao quản lấm
đầu,
Chút lòng
trinh bạch từ sau xin chừa!
Được lời
mụ mới tùy cơ,
Bắt người
bảo lĩnh làm tờ cung chiêu.
Bày vai
có ả Mã Kiều,
Xót nàng,
ra mới đánh liều chịu đoan.
Mụ càng
kể nhặt, kể khoan,
Gạn gùng
đến mực,
nồng nàn mới tha.
1155. Vực nàng vào nghỉ trong nhà,
Mã Kiều
lại ngỏ ý
ra dặn lời:
Thôi đà
mắc lận thì thôi!
Đi đâu
chẳng biết
con người Sở
Khanh?
Bạc tình,
nổi tiếng lầu xanh,
Một tay
chôn biết mấy cành phù dung!
Đà đào
lập sẵn chước dùng,
Lạ gì
một cốt một đồng xưa nay!
Có ba
mươi lạng
trao tay,
Không dưng
chi có chuyện này, trò kia!
1165. Rồi ra trở mặt tức thì,
Bớt lời,
liệu chớ sân si, thiệt
đời!
Nàng rằng:
Thề thốt nặng lời,
Có đâu
mà lại ra người hiểm sâu!
Còn đương
suy trước, nghĩ sau,
1170. Mặt mo đã thấy ở đâu dẫn vào.
Sở Khanh
lên tiếng rêu rao:
Rằng nghe
mới có con nào ở đây.
Phao cho
quyến gió rủ mây,
Hãy xem
có biết mặt này là ai
1175. Nàng rằng: Thôi thế thì thôi!
Rằng không,
thì cũng vâng lời là không!
Sở Khanh
quắt mắng đùng đùng,
Sấn vào,
vừa rắp thị hùng ra tay,
Nàng rằng:
Trời nhé có hay!
Quyến anh,
rủ yến, sự này tại ai?
Đem người
giẩy xuống giếng khơi,
Nói rồi,
rồi lại ăn lời được ngay!
Còn tiên
tích việt ở
tay,
Rõ ràng
mặt ấy, mặt này chứ ai?
1185. Lời ngay, đông mặt trong ngoài,
Kẻ chê
bất nghĩa, người cười
vô lương!
Phụ tình
án đã rõ ràng,
Dơ tuồng,
nghỉ mới kiếm đường
tháo lui.
Buồng riêng,
riêng những sụt sùi:
Nghĩ thân,
mà lại ngậm ngùi cho thân.
Tiếc thay
trong giá trắng ngần,
Đến phong
trần, cũng phong trần như ai!
Tẻ vui
cũng một kiếp người,
Hồng nhan
phải giống ở
đời mãi ru!
1195. Kiếp xưa đã vụng đường tu
Kiếp này
chẳng kẻo đền bù mới xuôi!
Dù sao
bình đã vỡ rồi,
Lấy thân
mà trả nợ đời cho xong!
Vừa tuần
nguyệt sáng, gương trong,
Tú bà ghé lại
thong dong dặn dò:
Nghề chơi
cũng lắm công phu,
Làng chơi
ta phải biết
cho đủ điều.
Nàng rằng:
Mưa gió dập dìu,
Liều thân,
thì cũng phải liều thế thôi!
1205. Mụ rằng: Ai cũng như ai,
Người ta ai mất tiền hoài đến đây?
Ở trong còn lắm
điều hay,
Nỗi đêm
khép mở, nỗi ngày riêng chung.
Này con thuộc lấy nằm lòng,
Vành ngoài
bảy chữ, vành trong tám nghề.
Chơi cho
liễu chán, hoa chê,
Cho lăn lóc đá, cho mê mẩn đời.
Khi khóe hạnh, khi nét ngài,
Khi ngâm ngợi nguyệt, khi cười cợt hoa.
1215. Điều là nghề nghiệp trong nhà,
Đủ ngần
ấy nết, mới là người soi.
Gót đầu
vâng dạy mấy lời,
Dường chau
nét nguyệt, dường phai vẻ hồng.
Những nghe
nói, đã thẹn thùng,
Nước đời
lắm nỗi lạ lùng, khắt khe!
Xót mình
cửa các, buồng khuê,
Vỡ lòng,
học lấy những nghề nghiệp hay!
Khéo là
mặt dạn, mày dày,
Kiếp người
đã đến thế này thì thôi!
1225. Thương thay thân phận lạc loài,
Dẫu sao
cũng ở tay người biết sao?
Lầu xanh,
mới rủ trướng đào,
Càng treo
giá ngọc, càng cao phẩm
người.
Biết bao bướm lả, ong lơi,
Cuộc say đầy tháng, trận cười suốt đêm.
Dập dìu
lá gió, cành chim,
Sớm đưa
Tống Ngọc, tối tìm Tràng Khanh.
Khi tỉnh rượu, lúc tàn canh,
Giật mình,
mình lại thương mình xót xa.
1235. Khi sao phong gấm
rủ là,
Giờ sao
tan tác như hoa giữa đường?
Mặt sao
dày gió dạn sương,
Thân sao
bướm chán, ong chường bấy thân?
Mặt người
mưa Sở, mây Tần,
Những mình
nào biết có xuân là
gì!
Đôi phen
gió tựa, hoa kề,
Nửa rèm
tuyết ngậm,
bốn bề trăng thâu.
Cảnh nào
cảnh chẳng đeo sầu,
Người buồn,
cảnh có vui đâu bao giờ!
1245. Đòi phen nét vẽ, câu thơ,
Cung cầm
trong nguyệt, nước cờ dưới hoa,
Vui là
vui gượng kẻo mà,
Ai tri âm đó, mặn mà với ai?
Thờ ơ gió trúc, mưa
mai,
Ngẩn ngơ
trăm nỗi, giùi mài một
thân.
Ôm lòng
đòi đoạn
xa gần,
Chẳng vò
mà rối, chẳng dần mà đau!
Nhớ ơn
chín chữ cao sâu,
Một ngày
một ngả bóng dâu tà
tà.
1255. Dặm ngàn, nước thẳm,
non xa,
Nghĩ đâu
thân phận con ra thế này!
Sân hòe
đôi chút thơ ngây
Trân cam,
ai kẻ đỡ
thay việc mình?
Nhớ lời
nguyện ước ba
sinh,
Xa xôi
ai có thấu tình chăng ai?
Khi về hỏi liễu Chương đài,
Cành xuân
đã bẻ cho người chuyên tay.
Tình sâu
mong trả nghĩa
dày,
Hoa kia đã chắp cành này cho
chưa?
1265. Mối tình đòi đoạn vò tơ,
Giấc hương
quan luống lần mơ canh dài.
Song sa vò võ
phương trời,
Nay hoàng hôn, đã lại mai hôn hoàng.
Lần lần
thỏ bạc ác vàng,
Xót người
trong hội đoạn tràng đòi cơn!
Đã cho
lấy chữ hồng nhan,
Làm cho,
cho hại, cho tàn, cho
cân!
Đã đày
vào kiếp phong trần,
Sao cho sỉ nhục một lần mới thôi!
Kiều gặp
Thúc Sinh
1275. Khách du bỗng có một người,
Kỳ Tâm
họ Thúc cũng nòi thư hương.
Vốn người
huyện Tích châu Thường,
Theo nghiêm đường mở ngôi hàng Lâm tri.
Hoa khôi
mộ tiếng Kiều nhi,
Thiếp hồng
tìm đến hương khuê gửi vào.
Trướng tô
giáp mặt hoa đào,
Vẻ nào
chẳng mặn nét nào chăng
ưa?
Hải đường
mơn mởn cành tơ,
Ngày xuân
càng gió càng mưa càng nồng.
1285. Nguyệt hoa hoa nguyệt não nùng,
Đêm xuân
ai dễ cầm lòng được chăng?
Lạ gì
thanh khí lẽ hằng,
Một dây
một buộc ai
giằng cho ra.
Sớm đào
tối mận lân la,
Trước còn
trăng gió sau ra đá vàng.
Dịp đâu
may mắn lạ dường,
Lại vừa
gặp khoảng xuân đường lại quê.
Sinh càng
một tỉnh mười mê,
Ngày xuân
lắm lúc đi về với xuân.
1295. Khi gió gác khi
trăng sân,
Bầu tiên
chuốc rượu
câu thần nối thơ.
Khi hương sớm khi trà trưa,
Bàn vây
điểm nước
đường tơ
họa đàn.
Miệt mài
trong cuộc truy hoan,
Càng quen
thuộc nết càng dan díu tình.
Lạ cho
cái sóng khuynh thành,
Làm cho
đổ quán xiêu đình như chơi.
Thúc sinh
quen thói bốc rời,
Trăm nghìn
đổ một
trận cười
như không.
1305. Mụ càng tô lục chuốt hồng,
Máu tham
hễ thấy hơi đồng thì mê.
Dưới trăng
quyên đã gọi hè,
Đầu tường
lửa lựu lập loè đâm bông.
Buồng the phải buổi thong dong,
Thang lan rủ bức trướng hồng tẩm hoa.
Rõ màu
trong ngọc trắng ngà!
Dày dày
sẵn đúc một tòa thiên nhiên.
Sinh càng
tỏ nét càng khen,
Ngụ tình
tay thảo một thiên luật đường.
1315. Nàng rằng: Vâng biết ý chàng.
Lời lời
châu ngọc hàng hàng gấm
thêu.
Hay hèn lẽ cũng nối điêu,
Nỗi quê
nghĩ một hai điều ngang ngang.
Lòng còn
gửi áng mây Vàng.
Họa vần
xin hãy chịu chàng hôm nay.
Rằng: Sao nói lạ lùng thay!
Cành kia chẳng phải cỗi này mà ra?
Nàng càng
ủ đột thu
ba,
Đoạn trường
lúc ấy nghĩ mà buồn tênh:
1325. Thiếp như hoa đã lìa cành,
chàng như
con bướm lượn
vành mà chơi.
Chúa xuân
đành đã có nơi,
Vắn ngày
thôi chớ dài lời làm chi.
Sinh răng:
Từ thuở tương tri,
Tấm riêng
riêng những nặng vì nước non.
Trăm năm
tính cuộc vuông tròn,
Phải dò
cho đến ngọn nguồn lạch sông.
Nàng rằng:
Muôn đội ơn lòng.
Chút e bên thú bên
tòng dễ đâu.
1335. Bình Khang nấn ná bấy lâu,
Yêu hoa
yêu được
một màu điểm trang.
Rồi ra lạt phấn phai hương,
Lòng kia giữ được
thường thường
mãi chăng?
Vả trong
thềm quế cung trăng,
Chủ trương
đành đã chị Hằng ở trong.
Bấy lâu
khăng khít dải đồng,
Thêm người
người cũng
chia lòng riêng tây.
Vẻ chi chút phận bèo mây,
Làm cho
bể ái khi đầy khi vơi.
1345. Trăm điều ngang ngửa vì tôi,
Thân sau
ai chịu tội
trời ấy cho?
Như chàng
có vững tay co,
Mười phần
cũng đắp
điếm cho một vài.
Thế trong
dầu lớn hơn ngoài,
Trước hàm
sư tử gửi người đằng la.
Cúi đầu
luồn xuống mái nhà,
Giấm chua
lại tội băng ba lửa nồng.
Ở trên còn có
nhà thông,
Lượng trên
trong xuống biết lòng có thương?
1355. Sá chi liễu ngõ hoa tường?
Lầu xanh
lại bỏ ra phường lầu xanh.
Lại càng
dơ dáng dại hình,
Đành thân
phận thiếp ngại danh giá chàng.
Thương sao
cho vẹn thì thương.
Tính sao
cho vẹn mọi đường
xin vâng.
Sinh rằng:
Hay nói đè chừng!
Lòng đây
lòng đấy chưa từng hay sao
Đường xa
chớ ngại Ngô Lào,
Trăm điều
hãy cứ trông vào một
ta.
1365. Đã gần chi có điều xa?
Đá vàng
đã quyết phong ba cũng
liều.
Cùng nhau
căn vặn đến điều,
Chỉ non thề bể nặng gieo đến lời.
Nỉ non đêm ngắn tình dài,
Ngoài hiên
thỏ đã non đoài ngậm gương.
Mượn điều
trúc viện thừa lương,
Rước về
hãy tạm giấu nàng một nơi.
Chiến hòa
sắp sẵn hai bài,
Cậy tay
thầy thợ mượn người
dò la.
1375. Bắn tin đến mặt Tú bà,
Thua cơ mụ cũng cầu hòa dám sao.
Rõ ràng
của dẫn tay trao,
Hoàn lương
một thiếp thân vào cửa
công.
Công tư
đôi lẽ đều xong,
Gót tiên
phút đã thoát vòng trần ai.
Một nhà
sum họp trúc mai,
Càng sâu
nghĩa bể càng dài tình
sông.
Hương càng
đượm lửa
càng nồng,
Càng sôi
vẻ ngọc càng lồng màu sen.
1385. Nửa năm hơi tiếng vừa quen,
Sân ngô
cành biếc đã chen lá vàng.
Giậu thu
vừa nảy giò sương,
Gối yên
đã thấy xuân đường đến nơi.
Phong lôi
nổi trận bời bời,
Nặng lòng
e ấp tính bài phân chia.
Quyết ngay
biện bạch một bề,
Dạy cho
má phấn lại về lầu xanh.
Thấy lời
nghiêm huấn rành rành,
Đánh liều
sinh mới lấy tình nài kêu.
1395. Rằng: Con biết tội đã nhiều,
Đẫu rằng
sấm sét búa rìu cũng
cam.
Trót vì
tay đã nhúng chàm,
Dại rồi
còn biết khôn làm sao
đây.
Cùng nhau
vả tiếng một ngày,
Ôm cầm
ai nỡ dứt dây cho đành.
Lượng trên
quyết chẳng
thương tình,
Bạc đen
thôi có tiếc mình làm chi.
Thấy lời
sắt đá tri tri,
Sốt gan
ông mới cáo quì cửa
công.
1405. Đất bằng nổi sóng đùng đùng,
Phủ đường
sai lá phiếu hồng thôi tra.
Cùng nhau
theo gót sai nha,
Song song vào trước
sân hoa lạy quì.
Trông lên
mặt sắt đen sì,
Lập nghiêm
trước đã
ra uy nặng lời:
Gã kia dại nết chơi bời,
Mà con người thế là người đong đưa.
Tuồng chi hoa thải hương thừa,
Mượn màu
son phấn đánh
lừa con đen.
1415. Suy trong tình
trạng nguyên đơn,
Bề nào
thì cũng chưa yên bề nào.
Phép công
chiếu án luận vào.
Có hai
đường ấy
muốn sao mặc mình.
Một là
cứ phép gia hình,
Một là
lại cứ lầu xanh phó về.
Nàng rằng:
đã quyết một bề!
Nhện này
vương lấy
tơ kia mấy lần.
Đục trong
thân cũng là thân.
Yếu thơ
vâng chịu trước sân lôi đình!
1425. Dạy rằng: Cứ phép gia hình!
Ba cây chập lại một cành mẫu đơn.
Phận đành
chi dám kêu oan,
Đào hoen
quẹn má liễu tan tác mày.
Một sân
lầm cát đã đầy,
Gương lờ
nước thủy
mai gầy vóc sương.
Nghĩ tình
chàng Thúc mà thương,
Nẻo xa
trông thấy lòng càng xót
xa.
Khóc rằng:
Oan khốc vì ta!
Có nghe
lời trước
chẳng đà lụy sau.
1435. Cạn lòng chẳng biết nghĩ sâu.
Để ai trăng tủi hoa sầu vì ai.
Phủ đường
nghe thoảng vào tai,
Động lòng
lại gạn đến lời riêng tây.
Sụt sùi
chàng mới thưa ngay,
Đầu đuôi
kể lại sự ngày cầu thân:
Nàng đà
tính hết xa gần,
Từ xưa
nàng đã biết thân có rày.
Tại tôi
hứng lấy một tay,
Để nàng
cho đến nỗi này vì tôi.
1445. Nghe lời nói cũng thương lời,
Dẹp uy
mới dạy cho bài giải
vi.
Rằng: Như
hẳn có thế thì
Trăng hoa
song cũng thị
phi biết điều .
Sinh rằng:
Chút phận bọt bèo,
Theo đòi vả cũng ít nhiều bút nghiên.
Cười rằng:
đã thế thì nên!
Mộc già
hãy thử một thiên trình nghề.
Nàng vâng
cất bút tay đề,
Tiên hoa
trình trước án phê xem
tường.
1455. Khen rằng: Giá đáng Thịnh đường!
Tài này
sắc ấy nghìn vàng chưa cân!
Thật là
tài tử giai nhân,
Châu Trần
còn có Châu Trần nào hơn?
Thôi đừng
rước dữ
cưu hờn,
Làm chi lỡ nhịp cho đòn ngang cung.
Đã đưa
đến trước
cửa công,
Ngoài thì
là lý song trong là tình.
Dâu con trong đạo gia đình,
Thôi thì
dẹp nỗi bất bình là xong.
1465. Kíp truyền sắm sửa lễ công,
Kiệu hoa
cất gió đuốc hồng điểm sao.
Bày hàng
cổ xúy xôn xao,
Song song đưa tới trướng đào sánh đôi.
Thương vì
hạnh trọng vì tài,
Thúc ông
thôi cũng dẹp lời phong ba.
Huệ lan
sực nức một nhà,
Từng cay đắng lại mặn mà hơn xưa.
Kiều và
Hoạn Thư
Những vui
rượu sớm
cờ trưa,
Đào đà
phai thắm sen vừa nẩy xanh.
1475. Trướng hồ vắng vẻ đêm thanh,
E tình
nàng mới bày tình riêng
chung:
Phận bồ
từ vẹn chữ tòng,
Đổi thay
nhạn yến đã hòng đầy niên.
Tin nhà ngày một
vắng tin,
Mặn tình
cát lũy lạt tình tào khang.
Nghĩ ra thật cũng nên đường,
Tăm hơi
ai dễ giữ giàng cho ta?
Trộm nghe
kẻ lớn trong nhà,
Ở vào khuôn phép
nói ra mối đường.
1485. E thay những dạ phi thường,
Dễ dò
rốn bể khôn lường đáy sông!
Mà ta suốt một năm ròng,
Thế nào
cũng chẳng giấu xong được nàọ
Bấy chầy
chưa tỏ tiêu hao,
Hoặc là
trong có làm sao chăng
là?
Xin chàng kíp liệu
lại nhà,
Trước người
đẹp ý sau ta
biết tình.
Đêm ngày
giữ mức giấu quanh,
Rày lần
mai lữa như hình chưa thông.
1495. Nghe lời khuyên nhủ thong dong,
Đành lòng
sinh mới quyết lòng hồi trang.
Rạng ra gửi đến xuân đường,
Thúc ông
cũng vội giục chàng ninh gia.
Tiễn đưa
một chén quan hà,
Xuân đình
thoắt đã dạo ra cao đình.
Sông Tần
một dải xanh xanh,
Loi thoi
bờ liễu mấy cành Dương quan.
Cầm tay
dài ngắn thở than,
Chia phôi ngừng chén hợp tan nghẹn lời.
1505. Nàng rằng: Non nước xa khơi,
Sao cho trong ấm
thì ngoài mới êm.
Dễ lòa
yếm thắm trôn kim,
Làm chi bưng mắt bắt chim khó lòng!
Đôi ta chút nghĩa đèo bòng,
Đến nhà
trước liệu
nói sòng cho minh.
Dù khi
sóng gió bất tình,
Lớn ra uy lớn tôi đành phận tôi.
Hơn điều
giấu ngược
giấu xuôi.
Lại mang
những việc tày trời đến sau.
1515. Thương nhau xin nhớ lời nhau,
Năm chầy
cũng chẳng đi đâu mà chầy.
Chén đưa
nhớ bữa hôm nay,
Chén mừng
xin đợi ngày này năm
sau!
Người lên
ngựa kẻ
chia bào,
Rừng phong
thu đã nhuốm màu quan san.
Dặm hồng
bụi cuốn chinh an,
Trông người
đã khuất mấy ngàn dâu xanh.
Người về
chiếc bóng năm canh,
Kẻ đi
muôn dặm một mình xa xôi.
1525. Vầng trăng ai xẻ làm -dôi,
Nửa in gối chiếc, nửa soi dặm trường.
Kể chi những nỗi dọc đường,
Buồn trong
này nỗi chủ trương ở
nhà:
Vốn dòng
họ Hoạn danh gia,
Con quan Lại bộ tên là Hoạn thư.
Duyên đằng
thuận nẻo gió đưa,
Cùng chàng
kết tóc xe tơ những ngày.
Ở ăn thì nết cũng hay,
Nói điều
ràng buộc thì tay cũng
già.
1535. Từ nghe vườn mới thêm hoa,
Miệng người
đã lắm tin nhà thì không.
Lửa tâm
càng dập càng nồng,
Trách người
đen bạc ra lòng trăng hoa:
Ví bằng
thú thật cùng ta,
Cũng dung kẻ dưới mới là lượng trên.
Dại chi chẳng giữ lấy nền,
Tốt chi mà rước tiếng ghen vào mình?
Lại còn
bưng bít giấu quanh,
Làm chi những thói trẻ ranh nực cười!
1545. Tính rằng cách mặt khuất lời,
Giấu ta ta cũng liệu bài giấu cho!
Lo gì việc ấy mà lo,
Kiến trong
miệng chén có bò đi
đâu?
Làm cho
nhìn chẳng được nhau,
Làm cho
đầy đọa
cất đầu
chẳng lên!
Làm cho
trông thấy nhãn tiền,
Cho người thăm ván bán thuyền
biết tay.
Nỗi lòng
kín chẳng ai hay,
Ngoài tai để mặc gió bay mái ngoài.
1555. Tuần sau bỗng thấy hai người,
Mách tin ý cũng liệu bài tâng công.
Tiểu thư
nổi giận đùng đùng:
Gớm tay
thêu dệt ra lòng trêu ngươi!
Chồng tao
nào phải như ai,
Điều này
hẳn miệng những người thị phi!
Vội vàng
xuống lệnh
ra uy,
Đứa thì
vả miệng đứa thì bẻ răng.
Trong ngoài
kín mít như bưng.
Nào ai còn dám nói
năng một lời!
1565. Buồng đào khuya sớm thảnh thơi,
Ra vào một mực nói cười như không.
Đêm ngày
lòng những dặn lòng,
Sinh đà
về đến
lầu hồng xuống yên.
Lời tan hợp nỗi hàn huyên,
Chữ tình
càng mặn chữ duyên càng nồng.
Tẩy trần
vui chén thong dong,
Nỗi lòng
ai ở trong lòng mà ra.
Chàng về
xem ý tứ nhà,
Sự mình
cũng rắp lân la giãi bày.
1575. Mấy phen cười nói tỉnh say,
Tóc tơ
bất động
mảy may sự tình.
Nghĩ đà
bưng kín miệng bình,
Nào ai có khảo mà mình đã
xưng?
Những là
e ấp dùng dằng,
Rút dây
sợ nữa động rừng lại thôi.
Có khi
vui chuyện mua cười,
Tiểu thư
lại giở những lời đâu đâu.
Rằng: Trong
ngọc đá vàng thau,
Mười phần
ta đã tin nhau cả mười.
1585. Khen cho những
chuyện dông dài,
Bướm ong
lại đặt
những lời nọ kia.
Thiếp dù
bụng chẳng
hay suy,
Đã dơ
bụng nghĩ lại bia miệng cười!
Thấy lời
thủng thỉnh
như chơi,
Thuận lời
chàng cũng nói xuôi đỡ
đòn.
Những là
cười phấn
cợt son,
Đèn khuya
chung bóng trăng tròn sánh vai.
Thú quê
thuần hức bén mùi,
Giếng vàng
đã rụng một vài lá ngô.
1595. Chạnh niềm nhớ cảnh giang hồ,
Một màu
quan tái mấy mùa gió trăng.
Tình riêng
chưa dám rỉ răng,
Tiểu thư
trước đã
liệu chừng nhủ qua:
Cách năm
mây bạc xa xa,
Lâm Tri cũng phải tính mà thần
hôn.
Được lời
như cởi tấc son,
Vó câu
chẳng ruổi nước non quê người.
Long lanh đáy nước in trời,
Thành xây
khói biếc non phơi bóng vàng.
1605. Roi câu vừa gióng dặm trường,
Xe hương nàng cũng thuận đường quy ninh.
Thưa nhà
huyên hết mọi tình,
Nỗi chàng
ở bạc nỗi
mình chịu đen.
Nghĩ rằng:
Ngứa ghẻ hờn ghen,
Xấu chàng
mà có ai khen chi mình!
Vậy nên
ngảnh mặt làm thinh,
Mưu cao
vốn đã rắp ranh những ngày.
Lâm Tri đường bộ
tháng chầy,
Mà đường
hải đạo
sang ngay thì gần.
1615. Dọn thuyền lựa mặt gia nhân,
Hãy đem
dây xích buộc chân nàng về.
Làm cho
cho mệt cho mê,
Làm cho
đau đớn
ê chề cho coi!
Trước cho
bõ ghét những người,
Sau cho để một trò cười về sau.
Phu nhân
khen chước rất mầu,
Chiều con mới dạy mặc dầu ra tay.
Sửa sang buồm gió lèo mây,
Khuyển ưng
lại chọn một bầy côn quang.
1625. Dặn dò hết các mọi đường,
Thuận phong
một lá vượt sang bến
Tề.
Nàng từ
chiếc bóng song
the,
Đường kia nỗi nọ như chia mối sầu.
Bóng đâu
đã xế ngang đầu,
Biết đâu
ấm lạnh biết đâu ngọt bùi.
Tóc thề
đã chấm ngang vai,
Nào lời
non nước nào
lời sắt
son.
Sắn bìm
chút phận cỏn con,
Khuôn duyên
biết có vuông tròn cho chăng?
1635. Thân sao nhiều
nỗi bất bằng,
Liều như
cung Quảng ả
Hằng nghĩ nao!
Đêm thu
gió lọt song đào,
Nửa vành
trăng khuyết
ba sao giữa trời.
Nén hương
đến trước
Phật đài,
Nỗi lòng
khấn chửa cạn lời vân vân.
Dưới hoa
dậy lũ ác nhân,
Ầm ầm
khốc quỷ kinh thần mọc ra.
Đầy sân
gươm tuốt
sáng lòa,
Thất kinh
nàng chửa biết là làm sao.
1645. Thuốc mê đâu đã rưới vào,
Mơ màng
như giấc chiêm bao biết gì.
Vực ngay
lên ngựa tức thì,
Phòng đào
viện sách bốn bề lửa dong.
Sẵn thây
vô chủ bên sông,
Đem vào
để đó lộn sòng ai hay?
Tôi đòi
phách lạc hồn bay,
Pha càn
bụi cỏ gốc cây ẩn mình.
Thúc ông
nhà cũng gần quanh,
Chợt trông
ngọn lửa thất kinh rụng rời.
1655. Tớ thầy chạy thẳng đến nơi,
Tơi bời
tưới lửa
tìm người lao xao.
Gió cao
ngọn lửa càng cao,
Tôi đòi
tìm đủ nàng nào thấy
đâu!
Hớt hơ
hớt hải nhìn nhau,
Giếng sâu
bụi rậm trước sau tìm quàng.
Chạy vào
chốn cũ phòng hương,
Trong tro
thấy một đống xương
cháy tàn.
Tình ngay
ai biết mưu gian,
Hẳn nàng
thôi lại còn bàn rằng
ai!
1665. Thúc ông sùi
sụt ngắn dài,
Nghĩ con vắng vẻ thương người
nết na.
Di hài nhặt gói về nhà,
Nào là
khâm liệm nào là tang trai.
Lễ thường
đã đủ một hai,
Lục trình
chàng cũng đến nơi bấy giờ.
Bước vào
chốn cũ lầu thơ,
Tro than một đống nắng mưa bốn tường.
Sang nhà cha tới trung đường,
Linh sàng bài vị
thờ nàng ở trên.
1675. Hỡi ôi nói hết sự duyên,
Tơ tình
đứt ruột
lửa phiền cháy gan!
Gieo mình
vật vã khóc than:
Con người thế ấy thác oan thế này.
Chắc rằng
mai trúc lại vầy,
Ai hay vĩnh quyết là ngày đưa
nhau!
Thương càng
nghĩ nghĩ càng đau,
Dễ ai lấp thảm quạt sầu cho khuây.
Gần miền
nghe có một thầy,
Phi phù trí quỷ
cao tay thông huyền.
1685. Trên tam đảo dưới cửu tuyền,
Tìm đâu
thì cũng biết tin rõ ràng.
Sắm sanh
lễ vật rước sang,
Xin tìm cho thấy
mặt nàng hỏi han.
Đạo nhân
phục trước
tĩnh đàn,
Xuất thần
giây phút chưa tàn nén hương.
Trở về
minh bạch nói tường:
Mặt nàng
chẳng thấy việc nàng đã tra.
Người này
nặng kiếp oan gia,
Còn nhiều
nợ lắm sao đà thoát cho!
1695. Mệnh cung đang mắc nạn to,
Một năm
nữa mới thăm dò được tin.
Hai bên giáp mặt
chiền chiền,
Muốn nhìn
mà chẳng dám nhìn lạ
thay!
Điều đâu
nói lạ dường này,
Sự nàng
đã thế lời thầy dám tin!
Chẳng qua đồng cốt quàng xiên,
Người đâu
mà lại thấy trên cõi trần?
Tiếc hoa
những ngậm ngùi xuân,
Thân này
dễ lại mấy lần gặp tiên.
Kiều và
Hoạn Thư (tiếp)
1705. Nước trôi hoa rụng đã yên,
Hay đâu địa ngục ở miền
nhân gian.
Khuyển ưng
đã đắt mưu gian,
Vực nàng
đưa xuống
để an dưới
thuyền.
Buồm cao
lèo thẳng cánh suyền,
Đè chừng
huyện Tích băng miền vượt sang.
Dỡ đò
lên trước sảnh đường,
Khuyển ưng
hai đứa nộp nàng dâng công.
Vực nàng
tạm xuống môn phòng,
Hãy còn
thiêm thiếp giấc nồng chưa phai.
1715. Hoàng lương chợt tỉnh hồn mai,
Cửa nhà
đâu mất lâu đài nào đây?
Bàng hoàng
giở tỉnh giở say,
Sảnh đường
mảng tiếng đòi ngay lên hầu.
A hoàn
trên dưới giục mau,
Hãi hùng
nàng mới theo sau một
người.
Ngước trông
tòa rộng dãy dài,
Thiên Quan Trủng Tể có bài treo
trên.
Ban ngày sáp thắp
hai bên,
Giữa giường
thất bảo ngồi trên một bà.
1725. Gạn gùng ngọn hỏi ngành tra,
Sự mình
nàng phải cứ mà gửi thưa.
Bất tình
nổi trận mây mưa,
Mắng rằng:
Những giống
bơ thờ quên thân!
Con này chẳng phải thiện nhân,
Chẳng phường
trốn chúa thì quân lộn
chồng.
Ra tuồng mèo mả gà đồng,
Ra tuồng lúng túng chẳng xong bề nào.
Đã đem
mình bán cửa tao,
Lại còn
khủng khỉnh
làm cao thế này.
1735. Nào là gia
pháp nọ bay!
Hãy cho
ba chục biết tay một lần.
A hoàn
trên dưới dạ ran,
Dẫu rằng
trăm miệng không phân lẽ nào.
Trúc côn
ra sức đập
vào,
Thịt nào
chẳng nát gan nào chẳng
kinh.
Xót thay
đào lý một cành,
Một phen
mưa gió tan tành một phen.
Hoa nô
truyền dạy đổi tên,
Buồng the dạy ép vào phiên thị
tì.
1745. Ra vào theo lũ
thanh y,
Dãi dầu
tóc rối da chì quản bao.
Quản gia
có một mụ nào,
Thấy người
thấy nết ra
vào mà thương.
Khi chè chén khi
thuốc thang,
Đem lời
phương tiện
mở đường
hiếu sinh.
Dạy rằng:
May rủi đã đành,
Liểu bồ
mình giữ lấy mình cho hay.
Cũng là
oan nghiệp chi đây,
Sa cơ mới đến thế này chẳng dưng.
1755. ở đây tai vách mạch rừng,
Thấy ai người cũ cũng đừng nhìn chi.
Kẻo khi
sấm sét bất kỳ,
Con ong cái kiến
kêu gì được oan?
Nàng càng
giọt ngọc như chan,
Nỗi lòng
luống những
bàng hoàng niềm tây:
Phong trần
kiếp chịu đã đầy,
Lầm than lại có thứ này bằng hai.
Phận sao
bạc chẳng vừa thôi,
Khăng khăng
buộc mãi lấy người hồng nhan.
1765. Đã đành túc trái tiền
oan,
Cũng liều
ngọc nát hoa tàn mà
chi.
Những là
nương náu qua
thì,
Tiểu thư
phải buổi mới về ninh gia.
Mẹ con trò chuyện lân la,
Phu nhân
mới gọi nàng ra dạy lời:
Tiểu thư
dưới trướng
thiếu người,
Cho về bên ấy theo đòi lầu trang.
Lãnh lời
nàng mới theo sang,
Biết đâu
địa ngục
thiên đàng là đâu.
1775. Sớm khuya khăn mắt lược đầu,
Phận con hầu giữ con hầu dám sai.
Phải đêm
êm ả chiều trời,
Trúc tơ
hỏi đến
nghề chơi mọi ngày.
Lĩnh lời
nàng mới lựa dây,
Nỉ non thánh thót dễ say lòng người.
Tiểu thư
xem cũng thương tài,
Khuôn uy
dường cũng
bớt vài bốn phân.
Cửa người
đày đọa
chút thân,
Sớm ngơ
ngẩn bóng đêm năn nỉ lòng.
1785. Lâm Tri chút nghĩa đèo bồng,
Nước bèo
để chữ
tương phùng kiếp sau.
Bốn phương
mây trắng một màu,
Trông vời
cố quốc biết đâu là nhà.
Lần lần
tháng trọn ngày qua,
Nỗi gần
nào biết đường xa thế này.
Lâm Tri từ thuở uyên bay,
Buồng không
thương kẻ
tháng ngày chiếc thân.
Mày ai trăng mới in ngần,
Phần thừa
hương cũ
bội phần xót xa.
1795. Sen tàn cúc lại
nở hoa,
Sầu dài
ngày ngắn đông đà sang xuân.
Tìm đâu
cho thấy cố nhân?
Lấy câu
vận mệnh khuây dần nhớ thương.
Chạnh niềm
nhớ cảnh gia hương,
Nhớ quê
chàng lại tìm đường thăm quê.
Tiểu thư
đón cửa giãi giề,
Hàn huyên
vừa cạn mọi bề gần xa.
Nhà hương
cao cuốn bức là,
Buồng trong
truyền gọi nàng ra lạy mừng.
1805. Bước ra một bước một dừng,
Trông xa
nàng đã tỏ chừng nẻo xa:
Phải chăng
nắng quáng đèn lòa,
Rõ ràng
ngồi đó chẳng là Thúc Sinh?
Bây giờ
tình mới rõ tình,
Thôi thôi
đã mắc vào vành chẳng
sai.
Chước đâu
có chước lạ đời?
Người đâu
mà lại có người tinh ma?
Rõ ràng
thật lứa đôi ta,
Làm ra con ở chúa nhà đôi
nơi.
1815. Bề ngoài thơn thớt nói cười,
Mà trong
nham hiểm giết người không dao.
Bây giờ
đất thấp
trời cao,
Ăn làm
sao nói làm sao bây
giờ?
Càng trông
mặt càng ngẩn ngơ,
Ruột tằm
đòi đoạn
như tơ rối bời.
Sợ uy
dám chẳng vâng lời,
Cúi đầu
nép xuống sân mai một
chiều.
Sinh đà
phách lạc hồn siêu:
Thương ơi
chẳng phải nàng Kiều ở đây?
1825. Nhân làm sao
đến thế
này?
Thôi thôi
ta đã mắc tay ai rồi!
Sợ quen
dám hở ra lời,
Không ngăn
giọt ngọc sụt sùi nhỏ sa.
Tiểu thư
trông mặt hỏi tra:
Mới về
có việc chi mà động dong?
Sinh rằng
hiếu phục vừa xong,
Suy lòng
trắc dĩ đau lòng chung thiên.
Khen rằng:
Hiếu tử đã nên!
Tẩy trần
mượn chén giải phiền đêm thu.
1835. Vợ chồng chén tạc chén thù,
Bắt nàng
đứng chực
trì hồ hai nơi.
Bắt khoan
bắt nhặt đến lời,
Bắt quì
tận mặt bắt mời tận tay.
Sinh càng
như dại như ngây,
Giọt dài
giọt ngắn chén đầy chén vơi.
Ngảnh đi
chợt nói chợt cười,
Cáo say chàng đã giạm bài lảng ra.
Tiểu thư
vội thét: Con Hoa!
Khuyên chàng
chẳng cạn thì ta có đòn.
1845. Sinh càng nát
ruột tan hồn,
Chén mời
phải ngậm bồ hòn ráo ngay.
Tiểu thư
cười nói tỉnh say,
Chưa xong
cuộc rượu
lại bày trò chơi.
Rằng: Hoa
nô đủ mọi tài,
Bản đàn
thử dạo một bài chàng nghe.
Nàng đà
tán hoán tê mê,
Vâng lời
ra trước bình
the vặn đàn.
Bốn dây
như khóc như than,
Khiến người
trên tiệc cũng tan nát lòng.
1855. Cùng chung một tiếng tơ đồng,
Người ngoài
cười nụ
người trong khóc thầm.
Giọt châu
lã chã khôn cầm,
Cúi đầu
chàng những gạt thầm giọt Tương.
Tiểu thư
lại thét lấy nàng:
Cuộc vui
gảy khúc đoạn trường
ấy chi\?
Sao chẳng biết ý tứ gì?
Cho chàng buồn bã tội thì tại ngươi.
Sinh càng
thảm thiết bồi hồi,
Vội vàng
gượng nói gượng cười
cho qua.
1865. Giọt rồng canh đã điểm ba,
Tiểu thư
nhìn mặt dường đà can tâm.
Lòng riêng
khấp khởi mừng thầm:
Vui này
đã bõ đau ngầm xưa nay.
Sinh thì
gan héo ruột đầy,
Nỗi lòng
càng nghĩ càng cay đắng lòng.
Người vào
chung gối loan phòng,
Nàng ra tựa bóng đèn chong canh dài:
Bây giờ
mới rõ tăm hơi,
Máu ghen
đâu có lạ đời nhà ghen!
1875. Chước đâu rẽ thúy chia uyên,
Ai ra đường nấy
ai nhìn được
ai.
Bây giờ
một vực một trời,
Hết điều
khinh trọng hết lời thị phi.
Nhẹ như
bấc nặng như chì,
Gỡ cho
ra nữa còn gì là duyên?
Lỡ làng
chút phận thuyền quyên,
Bể sâu
sóng cả có tuyền được vay?
Một mình
âm ỉ đêm chày,
Đĩa dầu
vơi nước
mắt đầy
năm canh.
1885. Sớm trưa hầu hạ đài doanh,
Tiểu thư
chạm mặt đè tình hỏi tra.
Lựa lời
nàng mới thưa qua:
Phải khi
mình lại xót xa nỗi
mình.
Tiểu thư
hỏi lại Thúc Sinh:
Cậy chàng
tra lấy thực tình cho nao!
Sinh đà
rát ruột như bào,
Nói ra chẳng tiện trông vào chẳng
đang!
Những e lại lụy đến nàng,
Đánh liều
mới sẽ lựa đường
hỏi tra.
1895. Cúi đầu quỳ trước sân hoa,
Thân cung
nàng mới dâng qua một tờ.
Diện tiền
trình với Tiểu thư,
Thoạt xem
dường có ngẩn ngơ chút tình.
Liền tay
trao lại Thúc Sinh,
Rằng: Tài
nên trọng mà tình nên
thương!
Ví chăng
có số giàu sang,
Giá này
dẫu đúc nhà vàng cũng
nên!
Bể trần
chìm nổi thuyền quyên,
Hữu tài
thương nỗi
vô duyên lạ đời!
1905. Sinh rằng: Thật có như lời,
Hồng nhan
bạc mệnh một người nào vay!
Nghìn xưa
âu cũng thế này,
Từ bi âu liệu bớt tay mới vừa.
Tiểu thư
rằng: ý trong tờ,
Rắp đem
mệnh bạc xin nhờ cửa Không.
Thôi thì
thôi cũng chiều lòng,
Cũng cho
khỏi lụy trong vòng bước ra.
Sẵn Quan âm các vườn
ta,
Có cây
trăm thước,
có hoa bốn mùa.
1915. Có cổ thụ, có sơn hồ,
Cho nàng ra đó giữ chùa chép kinh.
Tàng tàng
trời mới bình minh,
Hương hoa,
ngũ cúng, sắm sanh lễ thường.
Đưa nàng
đến trước
Phật đường,
Tam qui, ngũ giới, cho nàng xuất
gia.
Áo xanh
đổi lấy
cà sa,
Pháp danh
lại đổi
tên ra Trạc Tuyền.
Sớm khuya
sắm đủ
dầu đèn,
Xuân, Thu, cắt sẵn hai tên hương
trà.
1925. Nàng từ lánh gót vườn
hoa,
Dường gần
rừng tía, dường xa bụi hồng.
Nhân duyên
đâu lại còn mong,
Khỏi điều
thẹn phấn, tủi hồng thì thôi.
Phật tiền
thảm lấp sầu vùi,
Ngày pho thủ tự, đêm nồi tâm hương.
Cho hay giọt nước cành dương,
Lửa lòng
tưới tắt
mọi đường
trần duyên.
Nâu sồng
từ trở màu thiền,
Sân thu
trăng đã vài phen đứng
đầu,
1935. Cửa thiền, then nhặt, lưới mau,
Nói lời
trước mặt,
rời châu vắng người.
Gác kinh
viện sách đôi nơi,
Trong gang tấc lại gấp mười quan san.
Những là
ngậm thở nuốt than,
Tiểu thư
phải buổi vấn an về nhà.
Thừa cơ,
sinh mới lẻn ra,
Xăm xăm
đến mé vườn hoa với nàng.
Sụt sùi
giở nỗi đoạn tràng,
Giọt châu
tầm tã đẫm tràng áo xanh:
1945. Đã cam chịu bạc với tình,
Chúa xuân
để tội
một mình cho hoa!
Thấp cơ
thua trí đàn bà,
Trông vào
đau ruột nói ra ngại lời.
Vì ta cho lụy đến người,
Cát lầm
ngọc trắng,
thiệt đời
xuân xanh!
Quản chi lên thác xuống
ghềnh,
Cũng toan
sống thác với tình cho xong.
Tông đường
chút chửa cam lòng,
Nghiến răng
bẻ một chữ đồng làm hai.
1955. Thẹn mình đá nát vàng phai,
Trăm thân
dễ chuộc một lời được sao?
Nàng rằng:
Chiếc bách sóng đào,
Nổi chìm
cũng mặc lúc nào rủi
may!
Chút thân
quằn quại vũng lầy,
Sống thừa
còn tưởng đến rày nữa sao?
Cũng liều
một giọt mưa rào,
Mà cho
thiên hạ trông vào cũng
hay!
Xót vì
cầm đã bén dây,
Chẳng trăm
năm cũng một ngày duyên ta.
1965. Liệu bài mở cửa cho ra,
Ấy là
tình nặng ấy là ân sâu!
Sinh rằng:
Riêng tưởng bấy lâu,
Lòng người
nham hiểm biết đâu mà lường.
Nữa khi
giông tố phũ phàng,
Thiệt riêng
đó cũng lại càng cực đây.
Liệu mà
xa chạy cao bay,
Ái ân
ta có ngần này mà thôi!
Bâu giờ
kẻ ngược
người xuôi,
Biết bao giờ lại nối lời nước non?
1975. Dẫu rằng sông cạn đá mòn,
Con tằm đến thác cũng còn vướng tơ!
Cùng nhau
kể lể sau xưa,
Nói rồi
lại nói, lời chưa hết lời.
Mặt trông
tay chẳng nỡ rời,
Hoa tì
đã động
tiếng người
nẻo xa.
Nhận ngừng,
nuốt tủi, lảng ra,
Tiểu thư
đâu đã rẽ hoa bước vào.
Cười cười,
nói nói ngọt ngào,
Hỏi: Chàng
mới ở chốn
nào lại chơi?
1985. Dối quanh Sinh mới liệu lời:
Tìm hoa
quá bước, xem người viết kinh.
Khen rằng:
Bút pháp đã tinh,
So vào với thiếp Lan đình nào thua!
Tiếc thay
lưu lạc giang hồ,
Nghìn vàng,
thật cũng nên mua lấy
tài!
Thiền trà
cạn chén hồng mai,
Thong dong nối gót thư trai cùng về.
Nàng càng
e lệ ủ ê,
Rỉ tai, hỏi lại hoa tì trước
sau.
1995. Hoa rằng: Bà đã đến lâu,
Rón chân
đứng nép độ đâu nữa giờ.
Rành rành
kẽ tóc chân tơ,
Mấy lời
nghe hết đã dư tỏ tường.
Bao nhiêu đoạn khổ, tình thương,
Nỗi ông
vật vã, nỗi nàng thở than.
Ngăn tôi
đứng lại
một bên,
Chán tai rồi mới bước lên trên lầu.
Nghe thôi kinh hãi
xiết đâu:
Đàn bà
thế ấy thấy âu một người!
2005. ấy mới gan ấy mới tài,
Nghĩ càng
thêm nỗi sởn gai rụng rời!
Người đâu
sâu sắc nước đời,
Mà chàng
Thúc phải ra người bó tay!
Thực tang bắt được
dường này,
Máu ghen
ai cũng chau mày nghiến răng.
Thế mà
im chẳng đãi đằng,
Chào mời
vui vẻ nói năng dịu dàng!
Giận dầu
ra dạ thế thường,
Cười dầu
mới thực khôn lường hiểm sâu!
2015. Thân ta ta phải lo âu,
Miệng hùm
nọc rắn ở
đâu chốn này!
Ví chăng
chắp cánh cao bay,
Rào cây
lâu cũng có ngày bẻ
hoa!
Phận bèo
bao quản nước
sa,
Lênh đênh
đâu nữa cũng là lênh đênh.
Chỉn e quê khách một
mình,
Tay không chưa dễ tìm vành ấm no!
Nghĩ đi
nghĩ lại quanh co,
Phật tiền
sẵn có mọi đồ kim ngân.
2025. Bên mình giắt
để hộ thân,
Lần nghe
canh đã một phần trống ba.
Cất mình
qua ngọn tường
hoa,
Lần đường
theo bóng trăng tà về tây.
Kiều gặp
Từ Hải
Mịt mù
dặm cát đồi cây,
Tiếng gà
điếm nguyệt
dấu giày cầu sương.
Canh khuya
thân gái dặm trường,
Phần e đường xá, phần thương dãi dầu!
Trời đông
vừa rạng ngàn dâu,
Bơ vơ
nào đã biết đâu là nhà!
2035. Chùa đâu trông thấy nẻo xa,
Rành rành
Chiêu ẩn am ba chữ bài.
Xăm xăm
gõ mái cửa ngoài,
Trụ trì
nghe tiếng, rước mời vào trong.
Thấy màu
ăn mặc nâu sồng,
Giác duyên
sư trưởng
lành lòng liền thương.
Gạn gùng
ngành ngọn cho tường,
Lạ lùng
nàng hãy tìm đường nói quanh:
Tiểu thiền
quê ở Bắc Kinh,
Qui sư, qui Phật, tu hành bấy
lâu.
2045. Bản sư rồi cũng đến sau,
Dạy đưa
pháp bảo sang hầu sư huynh.
Rày vâng
diện hiến rành rành,
Chuông vàng
khánh bạc bên mình giở
ra.
Xem qua sư mới dạy qua:
Phải nơi
Hằng Thủy là ta hậu tình.
Chỉ e đường sá một mình,
Ở đây chờ đợi sư huynh ít ngày.
Gửi thân
được chốn
am mây,
Muối dưa
đắp đổi
tháng ngày thong dong.
2055. Kệ kinh câu cũ thuộc lòng,
Hương đèn
việc cũ, trai phòng quen tay.
Sớm khuya
lá bối phướn mây,
Ngọn đèn
khêu nguyệt, tiếng chày nện sương.
Thấy nàng
thông tuệ khác thường,
Sư càng
nể mặt, nàng càng vững
chân.
Cửa thuyền
vừa tiết cuối xuân,
Bóng hoa
đầy đất,
vẻ ngân ngang trời.
Gió quang
mây tạnh thảnh thơi,
Có người
đàn việt lên chơi cửa Già.
2065. Giở đồ chuông khánh xem qua,
Khen rằng:
Khéo giống của nhà Hoạn nương!
Giác Duyên
thực ý lo lường,
Đêm thanh
mới hỏi lại nàng trước sau.
Nghĩ rằng
khôn nỗi giấu mầu,
Sự mình
nàng mới gót đầu bày ngay:
Bây giờ
sự đã dường này,
Phận hèn
dù rủi, dù may, tại người.
Giác Duyên
nghe nói rụng rời,
Nửa thương,
nửa sợ, bồi hồi chẳng xong.
2075. Rỉ tai nàng mới giãi lòng:
Ở đây cửa Phật là không hẹp gì;
E chăng
những sự bất kỳ,
Để nàng
cho đến thế thì cũng thương!
Lánh xa,
trước liệu
tìm đường,
Ngồi chờ
nước đến,
nên đường
còn quê!
Có nhà
họ Bạc bên kia,
Am mây quen lối
đi về dầu hương.
Nhắn sang, dặn hết mọi đường,
Dọn nhà
hãy tạm cho nàng trú
chân.
2085. Những mừng được chốn
an thân,
Vội vàng
nào kịp tính gần tính xa.
Nào ngờ
cũng tổ bợm già,
Bạc bà
học với Tú bà đồng môn!
Thấy nàng
mặt phấn tươi son,
Mừng thầm
được mối
bán buôn có lời.
Hư không
đặt để
nên lời,
Nàng đà
nhớn nhác rụng rời lắm phen.
Mụ càng
xua đuổi cho liền,
Lấy lời
hung hiểm ép duyên Châu Trần.
2095. Rằng: Nàng muôn dặm một thân,
Lại mang
lấy tiếng dữ gần, lành xa.
Khéo oan
gia, của phá gia,
Còn ai dám chứa vào nhà nữa
đây!
Kíp toan
kiếm chốn xe dây,
Không dưng
chưa dễ mà bay đường trời!
Nơi gần
thì chẳng tiện nơi,
Nơi xa
thì chẳng có người nào xa.
Này chàng
Bạc Hạnh cháu nhà,
Cùng trong
thân thích ruột rà, chẳng ai.
2105. Cửa hàng buôn bán châu
Thai,
Thực thà
có một, đơn sai chẳng hề.
Thế nào
nàng cũng phải nghe,
Thành thân
rồi sẽ liệu về châu Thai.
Bấy giờ
ai lại biết
ai,
Dầu lòng
bể rộng sông dài thênh
thênh.
Nàng dù
quyết chẳng
thuận tình,
Trái lời
nẻo trước
lụy mình đến sau.
Nàng càng
mặt ủ mày chau,
Càng nghe
mụ nói, càng đau như dần.
2115. Nghĩ mình túng đất, sẩy chân,
Thế cùng
nàng mới xa gần thở than:
Thiếp như
con én lạc đàn,
Phải cung
rày đã sợ làn cây cong!
Cùng đường
dù tính chữ tòng,
Biết người,
biết mặt, biết lòng làm sao?
Nữa khi
muôn một thế nào,
Bán hùm,
buôn sói, chắc vào lưng đâu?
Dù ai lòng có sở
cầu,
Tâm mình
xin quyết với nhau một lời.
2125. Chứng minh có đất, có Trời,
Bấy giờ
vượt bể
ra khơi quản
gì?
Được lời
mụ mới ra đi,
Mách tin họ Bạc tức thì sắm sanh.
Một nhà
dọn dẹp linh đình,
Quét sân,
đặt trác, rửa bình, thắp nhang.
Bạc sinh
quì xuống vội vàng,
Quá lời
nguyện hết Thành hoàng, Thổ công.
Trước sân
lòng đã giãi lòng,
Trong màn
làm lễ tơ hồng kết duyên.
2135. Thành thân mới rước xuống thuyền,
Thuận buồm
một lá, xuôi miền châu Thai.
Thuyền vừa
đỗ bến
thảnh thơi,
Bạc sinh
lên trước tìm nơi mọi ngày.
Cũng nhà
hành viện xưa nay,
Cũng phường
bán thịt, cũng tay buôn người.
Xem người
định giá vừa rồi,
Mối hàng
một, đã ra mười, thì buông.
Mượn người
thuê kiệu rước nường,
Bạc đem
mặt bạc, kiếm đường
cho xa!
2145. Kiệu hoa đặt trước
thềm hoa,
Bên trong
thấy một mụ ra vội vàng.
Đưa nàng
vào lạy gia đường,
Cũng thần
mày trắng, cũng phường lầu xanh!
Thoắt trông
nàng đã biết tình,
Chim lồng
khốn lẽ cất mình bay cao.
Chém cha cái số hoa đào,
Gỡ ra, rồi lại buộc vào như chơi!
Nghĩ đời
mà chán cho đời,
Tài tình
chi lắm, cho trời đất ghen!
2155. Tiếc thay nước đã đánh phèn,
Mà cho
bùn lại vẩn lên mấy lần!
Hồng quân
với khách hồng quần,
Đã xoay
đến thế,
còn vần chửa tha.
Lỡ từ
lạc bước
bước ra,
Cái thân
liệu những từ nhà liệu đi.
Đầu xanh
đã tội tình chi?
Má hồng
đến quá nửa thì chưa thôi.
Biết thân
chạy chẳng khỏi trời,
Cũng liều
mặt phấn cho rồi ngày xanh.
2165. Lần thu gió mát trăng
thanh,
Bỗng đâu
có khách biên đình sang chơi,
Râu hùm,
hàm én, mày ngài,
Vai năm
tấc rộng, thân mười thước cao.
Đường đường
một đấng
anh hào,
Côn quyền
hơn sức lược thao gồm tài.
Đội trời
đạp đất
ở đời,
Họ Từ
tên Hải, vốn người Việt đông.
Giang hồ
quen thú vẫy vùng,
Gươm đàn
nửa gánh, non sông một chèo.
2175. Qua chơi nghe tiếng nàng Kiều,
Tấm lòng
nhi nữ cùng xiêu anh
hùng.
Thiếp danh
đưa đến
lầu hồng,
Hai bên cùng liếc
hai lòng cùng ưa.
Từ rằng:
Tâm phúc tương cờ
Phải người
trăng gió vật vờ hay sao?
Bấy lâu
nghe tiếng má đào,
Mắt xanh
chẳng để
ai vào có không?
Một đời
được mấy
anh hùng,
Bõ chi cá chậu, chim lồng mà chơi!
2185. Nàng rằng: Người dạy quá lời,
Thân này
còn dám xem ai làm thường!
Chút riêng
chọn đá thử vàng,
Biết đâu
mà gởi can tràng vào đâu?
Còn như
vào trước ra
sau,
Ai cho kén chọn
vàng thau tại mình.
Từ rằng:
Lời nói hữu tình,
Khiến người
lại nhớ câu Bình Nguyên
Quân.
Lại đây
xem lại cho gần,
Phỏng tin được một
vài phần hay không?
2195. Thưa rằng: Lượng cả bao
dong,
Tấn Dương
được thấy
mây rồng có phen.
Rộng thương
cỏ nội hoa hèn,
Chút thân
bèo bọt dám phiền mai sau!
Nghe lời vừa ý gật đầu,
Cười rằng:
Tri kỷ trước
sau mấy người!
Khen cho
con mắt tinh đời,
Anh hùng đoán giữa trần ai mới già!
Một lời
đã biết tên ta,
Muôn chung
nghìn tứ cũng là có nhau!
2205. Hai bên ý hợp tâm đầu,
Khi thân chẳng lọ là cầu mới thân!
Ngỏ lời
nói với băng nhân,
Tiền trăm
lại cứ nguyên ngân phát hoàn.
Buồn riêng
sửa chốn thanh nhàn,
Đặt giường
thất bảo, vây màn bát
tiên.
Trai anh hùng, gái
thuyền nguyên,
Phỉ nguyền
sánh phượng,
đẹp duyên cưỡi rồng.
Nửa năm
hương lửa
đương nồng,
Trượng phu
thoắt đã động lòng bốn phương.
2215. Trông vời trời bể mênh mang,
Thanh gươm, yên ngựa lên đàng thẳng rong.
Nàng rằng:
Phận gái chữ tòng,
Chàng đi
thiếp cũng quyết lòng xin đi!
Từ rằng:
Tâm phúc tương tri,
Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?
Bao giờ mười vạn tinh binh,
Tiếng chiêng
dậy đất,
bóng tinh rợp đường
Làm cho
rõ mặt phi thường,
Bấy giờ
ta sẽ rước
nàng nghi gia,
2225. Bằng ngay bốn bể không nhà,
Theo càng thêm bận,
biết là đi đâu?
Đành lòng
chờ đó ít lâu,
Chầy chăng
là một năm sau vội gì?
Quyết lời
rứt áo ra đi,
Cánh bằng
tiện gió cất lìa dậm khơi.
Nàng thì
chiếc bóng song mai,
Đêm thâu
đằng đẵng,
nhặt cài then mây.
Sân rêu
chẳng vẽ dấu giầy,
Cỏ cao
hơn thước,
liễu gầy vài phân.
2235. Đoái thương muôn dặm tử phần
Hồn quê
theo ngọn mây Tần xa xa;
Xót thay
huyên cỗi xuân già,
Tấm lòng
thương nhớ,
biết là có nguôi.
Chốc là
mười mấy
năm trời,
Còn ra khi đã da mồi tóc sương.
Tiếc thay
chút nghĩa cũ càng,
Dẫu lìa
ngó ý còn vương tơ lòng!
Duyên em
dù nối chỉ hồng,
May ra khi đã tay bồng tay mang.
2245. Tấc lòng cố quốc tha hương,
Đường kia nỗi nọ ngổn ngang bời bời.
Cánh hồng
bay bổng tuyệt
vời,
Đã mòn
con mắt phương
trời đăm
đăm.
Đêm ngày
luống những
âm thầm,
Lửa binh
đâu đã ầm ầm một phương,
Ngất trời
sát khí mơ màng,
Đầy sông
kình ngạc, chật đường
giáp binh.
Người quen
kẻ thuộc chung quanh
Nhủ nàng
hãy tạm lánh mình một
nơi.
2255. Nàng rằng: Trước đã hẹn lời,
Dẫu trong
nguy hiểm dám rời ước xưa.
Còn đương
dùng dắng ngẩn ngơ
Mái ngoài
đã thấy bóng cờ tiếng loa.
Giáp binh
kéo đến quanh nhà,
Đồng thanh
cùng gửi: nào là phu
nhân?
Hai bên mười vị tướng quân,
Đặt gươm,
cởi giáp, trước sân khấu đầu.
Cung nga,
thể nữ nối sau,
Rằng: Vâng
lệnh chỉ rước chầu vu
qui.
2265. Sẵn sàng phượng liễn
loan nghi,
Hoa quan
phấp phới hà y rỡ ràng.
Dựng cờ,
nổi trống lên đàng,
Trúc tơ
nổi trước,
kiệu vàng theo sau.
Hoả bài
tiền lộ ruổi mau,
Nam đình nghe động trống chầu đại doanh.
Kéo cờ
lũy, phát súng thành,
Từ công
ra ngựa, thân nghênh cửa ngoài.
Rỡ mình,
là vẻ cân đai,
Hãy còn
hàm én mày ngài như
xưa.
2275. Cười rằng: Cá nước duyên ưa,
Nhớ lời
nói những bao giờ hay không?
Anh hùng mới biết anh hùng,
Rầy xem
phỏng đã cam
lòng ấy chưa?
Nàng rằng:
Chút phận ngây thơ,
Cũng may dây cát được
nhờ bóng cây.
Đến bây
giờ mới thấy đây,
Mà lòng
đã chắc những ngày một hai.
Cùng nhau
trông mặt cả cười,
Dan tay về chốn trướng mai tự tình.
2285. Tiệc bày thưởng tướng
khao binh
Om thòm trống trận, rập rình nhạc quân.
Vinh hoa bõ lúc
phong trần,
Chữ tình
ngày lại thêm xuân một
ngày.
Kiều báo
thù
Trong quân
có lúc vui vầy,
Thong dong mới kể sự ngày hàn vi:
Khi Vô Tích, khi
Lâm Tri,
Nơi thì
lừa đảo,
nời thì xót thương.
Tấm thân
rày đã nhẹ nhàng,
Chút còn
ân oán đôi đàng chưa xong.
2295. Từ Công nghe nói thủy
chung,
Bất bình
nổi trận đùng đùng sấm vang.
Nghiêm quân
tuyển tướng
sẵn sàng,
Dưới cờ
một lệnh vội vàng ruổi sao.
Ba quân chỉ ngọn cờ đào,
Đạo ra Vô Tích, đạo
vào Lâm Tri,
Mấy người
phụ bạc xưa kia,
Chiếu danh
tầm nã bắt về hỏi tra.
Lại sai
lệnh tiễn truyền qua,
Giữ giàng
họ Thúc một nhà cho yên.
2305. Mụ quản gia, vãi Giác
Duyên,
Cũng sai
lệnh tiễn đem tin rước mời.
Thệ sư
kể hết mọi lời,
Lòng lòng
cũng giận, người người
chấp uy!
Đạo trời
báo phục chỉn ghê,
Khéo thay!
Một mẻ tóm về đầy nơi,
Quân trung
gươm lớn
áo dài,
Vệ trong
thị lập, cơ ngoài song phi.
Sẵn sàng
tề chỉnh uy nghi,
Bác đồng
chật đất,
tinh kỳ rợp sân.
2315. Trướng hùm mở giữa trung quân,
Từ Công
sánh với phu nhân cùng
ngồi.
Tiên nghiêm
trống chửa dứt hồi
Điểm danh
trước dẫn
chực ngoài cửa viên.
Từ rằng:
ân, oán hai bên,
Mặc nàng
xử quyết báo đền cho minh
Nàng rằng:
Nhờ cậy uy linh,
Hãy xin
báo đáp ân tình cho
phu.
Báo ân
rồi sẽ trả thù.
Từ rằng:
Việc ấy phó cho mặc
nàng.
2325. Cho gươm mời đến Thúc lang,
Mặt như
chàm đổ, mình giường giẽ run.
Nàng rằng:
Nghĩa trọng nghìn non,
Lâm Tri người cũ, chàng còn nhớ
không?
Sâm Thương
chẳng vẹn chữ tòng,
Tại ai, há dám phụ
lòng cố nhân?
Gấm trăm
cuốn bạc nghìn cân,
Tạ lòng
dễ xứng, báo ân gọi
là!
Vợ chàng
quỷ quái tinh ma,
Phen này
kẻ cắp bà già gặp
nhau!
2335. Kiến bò miệng chén chưa lâu,
Mưu sâu
cũng trả nghĩa sâu cho vừa.
Thúc Sinh
trông mặt bấy giờ,
Mồ hôi
chàng đã như mưa ướt đầm.
Lòng riêng
mừng sợ khôn cầm,
Sợ thay
mà lại mừng thầm cho ai.
Mụ già,
sư trưởng
thứ hai,
Thoắt đưa
đến trước
vội mời lên trên:
Dắt tay
mở mặt cho nhìn:
Hoa Nô
kia với Trạc
Tuyền cũng tôi.
2345. Nhớ khi lỡ bước xẩy vời,
Non vàng chưa dễ đền bồi tấm thương.
Nghìn vàng
gọi chút lễ thường,
Mà lòng
phiếu mẫu mấy vàng cho cân?
Hai người, trông mặt tần ngần,
Nửa phần
khiếp sợ, nửa phần mừng vui.
Nàng rằng:
Xin hãy dốn ngôi,
Xem cho
rõ mặt, biết tôi báo thù!
Kíp truyền
chư tướng
hiến phù,
Lại đem
các tích phạm tù hậu tra.
2355. Dưới cờ, gươm tuốt nắp ra,
Chính danh
thủ phạm tên là Hoạn
Thư.
Thoạt trông
nàng đã chào thưa:
Tiểu thư
cũng có bây giờ đến đây?
Đàn bà
dễ có mấy tay,
Đời xưa
mấy mặt đời này mấy gan?
Dễ dàng
là thói hồng nhan,
Càng cay nghiệt lắm càng oan trái
nhiều!
Hoạn Thư
hồn lạc phách xiêu,
Khấu đầu
dưới trướng,
liệu điều
kêu ca.
2365. Rằng: Tôi chút dạ đàn bà,
Ghen tuông
thì cũng người ta thường
tình,
Nghĩ cho
khi gác viết kinh,
Với khi
khỏi cửa dứt tình chẳng theo.
Lòng riêng
riêng những kính yêu;
Chồng chung,
chưa dễ ai chiều cho ai.
Trót lòng
gây việc chông gai,
Còn nhờ
lượng bể
thương bài nào chăng?
Khen cho:
Thật đã nên rằng,
Khôn ngoan
đến mực
nói năng phải lời,
2375. Tha ra thì cũng may đời,
Làm ra thì cũng ra người nhỏ nhen.
Đã lòng
tri quá thì nên,
Truyền quân
lệnh xuống trường tiền tha ngay.
Tạ lòng
lạy trước
sân may,
Cửa viên
lại dắt một dây dẫn vào,
Nàng rằng:
Lồng lộng trời cao,
Hại nhân,
nhân hại sự nào tại ta?
Trước là
Bạc Hạnh, Bạc Bà,
Bên là
Ưng, Khuyển,
bên là Sở Khanh.
2385. Tú Bà cùng Mã
Giám Sinh,
Các tên
tội ấy đáng tình còn sao?
Lệnh quân
truyền xuống
nội đao,
Thề sao
thì lại cứ sao gia hình,
Máu rơi
thịt nát tan tành,
Ai ai trông thấy
hồn kinh phách rời.
Cho hay muôn sự tại trời,
Phụ người,
chẳng bõ khi người phụ ta!
Mấy người
bạc ác tinh ma,
Mình làm
mình chịu kêu mà ai thương.
2395. Ba quân đông mặt pháp trường,
Thanh thiên, bạch nhật rõ ràng cho coi.
Việc nàng
báo phục vừa rồi,
Giác Duyên
vội vã gởi lời từ qui.
Nàng rằng:
Thiên tải nhất thì,
Cố nhân
đã dễ mấy khi bàn hoàn.
Rồi đây
bèo hợp mây tan,
Biết đâu
hạc nội mây ngàn là
đâu!
Sư rằng:
Cũng chẳng
bao lâu,
Trong năm
năm lại gặp nhau đó mà.
2405. Nhớ ngày hành cước phương xa,
Gặp sư
Tam Hợp vốn
là tiên tri.
Bảo cho
hội ngộ chi
kỳ,
Năm nay là một nữa thì năm năm .
Mới hay tiền định chẳng lầm,
Đã tin điều trước
ắt nhằm việc sau.
Còn nhiều
ân ái với nhau,
Cơ duyên
nào đã hết đâu vội gì?
Nàng rằng:
Tiền định
tiên tri,
Lời sư
đã dạy ắt thì chẳng sai.
2415. Họa bao giờ có gặp người,
Vì tôi
cậy hỏi một lời chung thân.
Giác Duyên
vâng dặn ân cần,
Tạ từ
thoắt đã dời chân cõi ngoài.
Từ Hải
mắc lừa Hồ Tôn Hiến,
Kiều tự
vẫn
Nàng từ
ân oán rạch ròi,
Bể oan
dường đã
vơi vơi cạnh lòng.
Tạ ân
lạy trước
Từ công:
Chút thân
bồ liễu nào mong có rày!
Trộm nhờ
sấm sét ra tay,
Tấc riêng
như cất gánh đầy đổ đi!
2425. Chạm xương chép dạ xiết chi,
Dễ đem
gan óc đền nghì trời mây!
Từ rằng:
Quốc sĩ xưa nay,
Chọn người
tri kỷ một ngày được chăng?
Anh hùng tiếng đã gọi rằng,
Giữa đường
dẫu thấy bất bằng mà tha!
Huống chi việc cũng việc nhà,
Lọ là
thâm tạ mới là tri ân .
Xót nàng
còn chút song thân,
Bấy nay kẻ Việt người Tần cách xa .
2435. Sao cho muôn dặm
một nhà,
Cho người thấy mặt là ta cam lòng.
Vội truyền
sửa tiệc quân trung,
Muôn binh
nghìn tướng hội đồng tẩy oan.
Thừa cơ
trúc chẻ ngói tan,
Binh uy từ ấy sấm ran trong ngoài.
Triều đình
riêng một góc trời,
Gồm hai
văn võ rạch đôi sơn hà.
Đòi phen
gió quét mưa sa,
Huyện thành
đạp đổ
năm tòa cõi nam.
2445. Phong trần mài một lưỡi gươm,
Những loài
giá áo túi cơm sá gì!
Nghênh ngang
một cõi biên thùy,
Thiếu gì
cô quả, thiếu gì bá vương!
Trước cờ
ai dám tranh cường,
Năm năm
hùng cứ một phương hải tần.
Có quan
tổng đốc
trọng thần,
Là Hồ
Tôn Hiến kinh luân gồm
tài.
Đẩy xe
vâng chỉ đặc sai,
Tiện nghi
bát tiểu việc ngoài đổng nhung.
2455. Biết Từ là đấng anh hùng,
Biết nàng
cũng dự quân trung luận bàn.
Đóng quân
làm chước chiêu an,
Ngọc vàng
gấm vóc sai quan thuyết
hàng.
Lại riêng
một lễ với nàng,
Hai tên thể nữ ngọc vàng nghìn cân.
Tin vào gởi trước trung quân,
Từ công
riêng hãy mười phân hồ đồ.
Một tay
gây dựng cơ đồ,
Bấy lâu
bể Sở sông Ngô tung hoành!
2465. Bó thân về
với triều đình,
Hàng thần
lơ láo phận mình ra đâu?
Áo xiêm
ràng buộc lấy nhau,
Vào luồn
ra cúi công hầu mà chi?
Sao bằng riêng một biên thùy,
Sức này
đã dễ làm gì được
nhau?
Chọc trời
khuấy nước
mặc dầu,
Dọc ngang
nào biết trên đầu có ai?
Nàng thời
thật dạ tin
người,
Lễ nhiều
nói ngọt nghe lời dễ xiêu.
2475. Nghĩ mình mặt nước cánh bèo,
Đã nhiều
lưu lạc lại nhiều gian truân.
Bằng nay chịu tiếng vương thần,
Thênh thênh
đường cái
thanh vân hẹp gì!
Công tư
vẹn cả hai bề,
Dần dà
rồi sẽ liệu về cố hương.
Cũng ngôi
mệnh phụ đường đường,
Nở nang
mày mặt rỡ ràng mẹ cha.
Trên vì
nước dưới
vì nhà,
Một là
đắc hiếu
hai là đắc trung.
2485. Chẳng hơn chiếc bách giữa dòng,
E dè
sóng vỗ hãi hùng cỏ
hoa.
Nhân khi
bàn bạc gần xa,
Thừa cơ
nàng mới bàn ra nói vào.
Rằng: Trong
Thánh trạch dồi dào,
Tưới ra đã khắp thấm vào đã sâu.
Bình thành
công đức bấy lâu,
Ai ai cũng đội trên đầu xiết
bao.
Ngẫm từ
gây việc binh đao,
Đống xương
Vô định đã cao bằng đầu.
2495. Làm chi để tiếng về sau,
Nghìn năm
ai có khen đâu Hoàng Sào!
Sao bằng lộc trọng quyền cao,
Công danh
ai dứt lối nào cho qua?
Nghe lời nàng nói mặn mà,
Thế công
Từ mới trở ra thế hàng.
Chỉnh nghi
tiếp sứ vội vàng,
Hẹn kỳ
thúc giáp quyết đường
giải binh.
Tin lời thành hạ yêu minh,
Ngọn cờ
ngơ ngác trống canh trễ tràng.
2505. Việc binh bỏ chẳng giữ giàng,
Vương sư
dòm đã tỏ tường thực hư.
Hồ công
quyết kế thừa cơ,
Lễ tiên
binh hậu khắc cờ tập công.
Kéo cờ
chiêu phủ tiên phong,
Lễ nghi
dàn trước bác đồng phục sau.
Từ công
hờ hững biết đâu,
Đại quan
lễ phục ra đầu cửa viên.
Hồ công
ám hiệu trận tiền,
Ba bề phát súng bốn bên kéo cờ.
2515. Đương khi bất ý chẳng ngờ,
Hùm thiêng
khi đã sa cơ cũng hèn!
Tử sinh
liều giữa trận tiền,
Dạn dầy
cho biết gan liền tướng quân!
Khí thiêng
khi đã về thần,
Nhơn nhơn
còn đứng chôn chân giữa
vòng!
Trơ như
đá vững như đồng,
Ai lay chẳng chuyển ai
rung chẳng dời.
Quan quân truy sát
đuổi dài.
Ầm ầm
sát khí ngất trời ai đang.
2525. Trong hào ngoài
lũy tan hoang,
Loạn quân
vừa dắt tay nàng đến
nơi.
Trong vòng
tên đá bời bời,
Thấy Từ
còn đứng giữa trời trơ trơ.
Khóc rằng:
Trí dũng có thừa,
Bởi nghe
lời thiếp nên cơ hội này!
Mặt nào
trông thấy nhau đây?
Thà liều
sống thác một ngày với nhau!
Dòng thu
như dội cơn sầu,
Dứt lời
nàng cũng gieo đầu một bên.
2535. Lạ thay oan khí tương
triền!
Nàng vừa
phục xuống Từ liền ngã ra.
Quan quân kẻ lại người
qua,
Xót nàng
sẽ lại vực ra dần dần.
Đem vào
đến trước
trung quân,
Hồ công
thấy mặt ân cần hỏi han.
Rằng: Nàng
chút phận hồng nhan,
Gặp cơn
binh cách nhiều nàn cũng thương!
Đã hay thành toán miếu đường,
Giúp công
cũng có lời nàng mới nên.
2545. Bây giờ sự đã vẹn tuyền,
Mặc lòng
nghĩ lấy muốn xin bề nào?
Nàng càng
giọt ngọc tuôn dào,
Ngập ngừng
mới gửi thấp cao sự lòng.
Rằng: Từ
là đấng anh hùng,
Dọc ngang
trời rộng vẫy vùng bể khơi!
Tin tôi nên quá
nghe lời,
Đem thân
bách chiến làm tôi triều
đình.
Ngỡ là
phu quý phụ vinh,
Ai ngờ một phút tan tành thịt xương!
2555. Năm năm trời bể ngang tàng,
Đem mình
đi bỏ chiến trường
như không.
Khéo khuyên
kể lấy làm công,
Kể bao nhiêu lại đau lòng bấy nhiêu!
Xét mình
công ít tội nhiều,
Sống thừa
tôi đã nên liều mình tôi!
Xin cho tiện thổ một doi,
Gọi là
đắp điếm
cho người tử sinh.
Hồ công
nghe nói thương tình,
Truyền cho
cảo táng di hình bên sông.
2565. Trong quân mở tiệc hạ công,
Xôn xao
tơ trúc hội đồng quân quan .
Bắt nàng
thị yến dưới màn,
Dở say lại ép cung đàn nhặt tâu.
Một cung
gió thảm mưa sầu,
Bốn dây
nhỏ máu năm đầu ngón tay!
Ve ngâm
vượn hót nào tày,
Lọt tai Hồ cũng nhăn mày rơi châu.
Hỏi rằng:
Này khúc ở đâu?
Nghe ra muôn oán nghìn
sầu lắm thay!
2575. Thưa rằng: Bạc mệnh khúc này,
Phổ vào
đàn ấy những ngày còn thơ.
Cung cầm
lựa những ngày xưa,
Mà gương
bạc mệnh bây giờ là đây!
Nghe càng đắm ngắm càng say,
Lạ cho
mặt sắt cũng ngây vì tình!
Dạy rằng:
Hương lửa
ba sinh,
Dây loan xin nối cầm lành cho ai.
Thưa rằng:
Chút phận lạc loài,
Trong mình
nghĩ đã có người thác oan .
2585. Còn chi nữa cánh hoa tàn,
Tơ lòng
đã dứt dây đàn Tiểu Lân.
Rộng thương
còn mảnh hồng quần,
Hơi tàn
được thấy
gốc phần là may!
Hạ công
chén đã quá say,
Hồ công
đến lúc rạng ngày nhớ ra.
Nghĩ mình
phương diện
quốc gia,
Quan trên nhắm xuống người
ta trông vào.
Phải tuồng
trăng gió hay sao,
Sự này
biết tính thế nào được đây?
2595. Công nha vừa
buổi rạng ngày,
Quyết tình
Hồ mới đoán ngay một bài.
Lệnh quan
ai dám cãi lời,
Ép tình
mới gán cho người thổ quan.
Ông tơ
thực nhẽ đa đoan!
Xe tơ sao khéo vơ quàng vơ xiên?
Kiệu hoa
áp thẳng xuống thuyền,
Lá màn
rủ thấp ngọn đèn khêu cao.
Nàng càng
ủ liễu phai
đào,
Trăm phần
nào có phần nào phần tươi?
2605. Đành thân cát lấp sóng vùi,
Cướp công
cha mẹ thiệt
đời thông minh!
Chân trời
mặt bể lênh đênh,
Nắm xương
biết gởi tử sinh chốn nào,
Duyên đâu
ai dứt tơ đào,
Nợ đâu
ai đã dắt vào tận tay!
Thân sao
thân đến thế này?
Còn ngày
nào cũng dư ngày ấy thôi!
Đã không
biết sống là vui,
Tấm thân
nào biết thiệt thòi là thương!
2615. Một mình cay đắng trăm đường,
Thôi thì
nát ngọc tan vàng thì thôi!
Mảnh trăng
đã gác non đoài,
Một mình
luống những
đứng ngồi
chưa xong.
Triều đâu
nổi tiếng đùng đùng,
Hỏi ra mới biết rằng sông Tiền đường.
Nhớ lời
thần mộng rõ ràng,
Này thôi
hết kiếp đoạn trường
là đây!
Đạm Tiên
nàng nhé có hay!
Hẹn ta thì đợi dưới này rước ta.
2625. Dưới đèn sẵn bức tiên hoa,
Một thiên
tuyệt bút gọi là để sau.
Cửa bồng
vội mở rèm châu,
Trời cao
sông rộng một màu bao la.
Rằng: Từ
công hậu đãi ta,
Chút vì
việc nước
mà ra phụ lòng.
Giết chồng
mà lại lấy chồng,
Mặt nào
còn đứng ở
trong cõi đời?
Thôi thì
một thác cho rồi,
Tấm lòng
phó mặc trên trời dưới sông!
2635. Trông vời con nước mênh mông,
Đem mình
gieo xuống giữa dòng Trường Giang.
Thổ quan
theo vớt vội vàng,
Thời đà
đắm ngọc
chìm hương mất rồi!
Thương thay
cũng một kiếp người,
Hại thay
mang lấy sắc tài làm chi!
Những là
oan khổ lưu ly,
Chờ cho
hết kiếp còn gì là
thân!
Mười lăm
năm bấy nhiêu lần,
Làm gương
cho khách hồng quần thử soi!
2645. Đời người
đến thế
thì thôi,
Trong cơ
âm cực dương hồi khốn hay.
Mấy người
hiếu nghĩa xưa nay,
Trời làm
chi đến lâu ngày càng thương!
Giác Duyên
từ tiết giã màng,
Đeo bầu
quảy níp rộng đường
vân du.
Gặp bà
Tam Hợp đạo
cô,
Thong dong hỏi hết nhỏ to sự nàng:
Người sao
hiếu nghĩa đủ đường,
Kiếp sao
rặt những đoạn trường
thế thôi?
2655. Sư rằng: Phúc họa đạo trời,
Cỗi nguồn
cũng ở lòng người mà ra.
Có trời
mà cũng tại ta,
Tu là cõi phúc
tình là dây oan.
Thúy Kiều
sắc sảo khôn ngoan,
Vô duyên
là phận hồng nhan đã đành,
Lại mang
lấy một chữ tình,
Khư khư
mình buộc lấy mình vào trong.
Vậy nên
những chốn
thong dong,
Ở không yên ổn
ngồi không vững vàng.
2665. Ma đưa lối quỷ đem đường,
Lại tìm
những chốn đoạn trường
mà đi.
Hết nạn
ấy đến
nạn kia,
Thanh lâu hai lượt
thanh y hai lần.
Trong vòng
giáo dựng gươm trần,
Kề răng
hùm sói gởi thân tôi đòi.
Giữa dòng
nước dẫy
sóng dồi,
Trước hàm
rồng cá gieo mồi thuỷ tinh.
Oan kia theo mãi với
tình,
Một mình
mình biết một mình mình hay.
2675. Làm cho sống
đọa thác đầy,
Đoạn trường
cho hết kiếp này mới thôi!
Giác Duyên
nghe nói rụng rời:
Một đời
nàng nhé thương ôi còn gì!
Sư rằng:
Song chẳng hề
chi,
Nghiệp duyên
cân lại nhắc đi còn nhiều.
Xét trong
tội nghiệp Thúy Kiều,
Mắc điều
tình ái khỏi điều tà dâm,
Lấy tình
thâm trả nghĩa thâm,
Bán mình
đã động
hiếu tâm đến trời!
2685. Hại một người cứu muôn người,
Biết đường
khinh trọng biết lời phải chăng.
Thửa công
đức ấy
ai bằng?
Túc khiên
đã rửa lâng lâng sạch
rồi!
Khi nên trời cũng chiều người,
Nhẹ nhàng
nợ trước
đền bồi
duyên sau.
Giác Duyên
dù nhớ nghĩa nhau,
Tiền đường
thả một bè lau rước
người.
Trước sau
cho vẹn một lời,
Duyên ta mà cũng phúc trời chi không!
2695. Giác Duyên nghe nói mừng
lòng,
Lân la tìm thú bên
sông Tiền đường,
Đánh tranh
chụm nóc thảo đường,
Một gian
nước biếc
mây vàng chia đôi.
Thuê năm
ngư phủ hai người,
Đóng thuyền
chực bến kết chài giăng sông.
Một lòng
chẳng quảng
mấy công,
Khéo thay
gặp gỡ cũng trong chuyển vần!
Kiều từ
gieo xuống duềnh ngân,
Nước xuôi
bỗng đã trôi dần tận nơi.
2705. Ngư ông kéo lưới vớt người,
Ngẫm lời
Tam Hợp rõ mười chẳng ngoa!
Trên mui
lướt mướt
áo là,
Tuy dầm
hơi nước
chưa lòa bóng gương.
Giác Duyên
nhận thật mặt nàng,
Nàng còn
thiêm thiếp giấc vàng chưa phai.
Mơ màng
phách quế hồn mai,
Đạm Tiên
thoắt đã thấy người ngày xưa.
Rằng: Tôi
đã có lòng chờ,
Mất công
mười mấy
năm thừa ở
đây.
2715. Chị sao phận mỏng phúc dày,
Kiếp xưa
đã vậy lòng này dễ
ai!
Tâm thành
đã thấu đến trời,
Bán mình
là hiếu cứu người là nhân.
Một niềm
vì nước vì dân,
Âm công
cất một đồng cân đã già!
Đoạn trường
sổ rút tên ra,
Đoạn trường
thơ phải đưa mà trả nhau.
Còn nhiều
hưởng thụ
về lâu,
Duyên xưa
tròn trặn phúc sau dồi
dào!
2725. Nàng nghe ngơ
ngẩn biết sao,
Trạc Tuyền!
nghe tiếng gọi vào bên tai.
Giật mình
thoắt tỉnh giấc mai,
Bâng khuâng
nào đã biết ai mà nhìn.
Trong thuyền
nào thấy Đạm Tiên,
Bên mình
chỉ thấy Giác Duyên ngồi kề.
Thấy nhau
mừng rỡ trăm bề,
Dọn thuyền
mới rước
nàng về thảo lư.
Một nhà
chung chạ sớm trưa,
Gió trăng
mát mặt muối dưa chay lòng.
2735. Bốn bề bát ngát mênh
mông,
Triều dâng
hôm sớm mây lồng trước sau.
Nạn xưa
trút sạch lầu lầu,
Duyên xưa
chưa dễ biết đâu chốn này.
Kim Trọng đi tìm Kiều
Nỗi nàng
tai nạn đã đầy,
Nỗi chàng
Kim Trọng bấy
chầy mới thương.
Từ ngày
muôn dặm phù tang,
Nửa năm
ở đất Liêu
dương lại
nhà.
Vội sang vườn Thúy dò la,
Nhìn phong
cảnh cũ nay đà khác xưa.
2745. Đầy vườn
cỏ mọc lau thưa,
Song trăng quạnh quẽ vách mưa rã rời.
Trước sau
nào thấy bóng người,
Hoa đào
năm ngoái còn cười gió đông.
Xập xè
én liệng lầu không,
Cỏ lan
mặt đất
rêu phong dấu giày.
Cuối tường
gai góc mọc đầy,
Đi về
này những lối này năm xưa.
Chung quanh lặng ngắt như tờ,
Nỗi niềm
tâm sự bây giờ hỏi ai?
2755. Láng giềng có kẻ sang chơi,
Lân la sẽ hỏi một hai sự tình.
Hỏi ông
ông mắc tụng đình,
Hỏi nàng
nàng đã bán mình chuộc
cha.
Hỏi nhà
nhà đã dời xa,
Hỏi chàng
Vương với
cùng là Thúy Vân.
Đều là
sa sút khó khăn,
May thuê viết mướn kiếm ăn lần hồi.
Điều đâu
sét đánh lưng trời,
Thoắt nghe
chàng thoắt rụng rời xiết bao!
2765. Vội han di trú nơi cao,
Đánh đường
chàng mới tìm vào tận
nơi.
Nhà tranh
vách đất tả tơi,
Lau treo rèm nát
trúc cài phên thưa.
Một sân
đất cỏ
dầm mưa,
Càng ngao
ngán nỗi càng ngơ ngẩn đường!
Đánh liều
lên tiếng ngoài tường,
Chàng Vương
nghe tiếng vội vàng chạy ra.
Dắt tay
vội rước
vào nhà,
Mái sau
viên ngoại ông bà ra ngay.
2775. Khóc than kể hết niềm tây:
Chàng ôi
biết nỗi nước này cho chưa?
Kiều nhi
phận mỏng như tờ,
Một lời
đã lỗi tóc tơ với chàng!
Gặp cơn
gia biến lạ dường,
Bán mình
nó phải tìm đường cứu cha.
Dùng dằng
khi bước chân ra,
Cực trăm
nghìn nỗi dặn ba bốn lần.
Trót lời
hẹn với
lang quân,
Mượn con em nó Thúy
Vân thay lời.
2785. Gọi là trả chút nghĩa người,
Sầu này
dằng dặc muôn đời chưa quên!
Kiếp này
duyên đã phụ duyên,
Dạ đài
còn biết sẽ đền lai sinh.
Mấy lời
ký chú đinh ninh,
Ghi lòng
để dạ cất mình ra đi.
Phận sao
bạc bấy Kiều nhi!
Chàng Kim về đó con thì đi đâu?
Ông bà
càng nói càng đau,
Chàng càng
nghe nói càng dàu như
dưa.
2795. Vật mình vẫy gió tuôn mưa,
Dầm dề
giọt ngọc thẫn thờ hồn mai!
Đau đòi
đoạn ngất
đòi thôi,
Tỉnh ra lại khóc khóc rồi lại mê.
Thấy chàng
đau nỗi biệt ly,
Nhẫn ngừng
ông mới vỗ về giải khuyên:
Bây giờ
ván đã đóng thuyền,
Đã đành
phận bạc khôn đền tình chung!
Quá thương
chút nghĩa đèo bòng,
Nghìn vàng
thân ấy dễ hòng bỏ sao?
2805. Dỗ dành khuyên giải trăm chiều,
Lửa phiền
càng dập càng khêu mối
phiền.
Thề xưa
giở đến
kim hoàn,
Của xưa
lại giở đến đàn với hương.
Sinh càng
trông thấy càng thương.
Gan càng tức tối ruột càng xót xa.
Rằng: Tôi
trót quá chân ra,
Để cho
đến nỗi
trôi hoa dạt bèo.
Cùng nhau
thề thốt đã nhiều,
Những điều
vàng đá phải điều nói không!
2815. Chưa chăn gối cũng vợ chồng,
Lòng nào
mà nỡ dứt lòng cho đang?
Bao nhiêu của mấy ngày đàng,
Còn tôi
tôi một gặp nàng mới thôi!
Nỗi thương
nói chẳng hết lời,
Tạ từ
sinh mới sụt sùi trở ra.
Vội về
sửa chốn vườn hoa,
Rước mời
viên ngoại ông bà cùng
sang.
Thần hôn
chăm chút lễ thường,
Dưỡng thân
thay tấm lòng nàng ngày
xưa.
2825. Đinh ninh mài lệ chép thơ,
Cắt người
tìm tõi đưa tờ nhắn nhe.
Biết bao công mướn của thuê,
Lâm thanh
mấy độ
đi về dặm khơi.
Người một
nơi hỏi một nơi,
Mênh mông
nào biết bể trời nơi nao?
Sinh càng
thảm thiết khát khao,
Như nung
gan sắt như bào lòng son.
Ruột tằm
ngày một héo don,
Tuyết sương
ngày một hao mòn hình ve.
2835. Thẩn thờ lúc tỉnh lúc mê,
Máu theo
nước mắt
hồn lìa chiêm bao.
Xuân huyên
lo sợ biết
bao,
Quá ra khi đến thế nào mà hay!
Vội vàng
sắm sửa chọn ngày,
Duyên Vân
sớm đã se dây cho chàng.
Người yểu
điệu kẻ
văn chương,
Trai tài gái sắc
xuân đương
vừa thì,
Tuy rằng
vui chữ vu quy,
Vui nào
đã cất sầu kia được
nào!
2845. Khi ăn ở lúc ra vào,
Càng âu
duyên mới càng dào tình
xưa.
Nỗi nàng
nhớ đến
bao giờ,
Tuôn châu
đòi trận vò tơ trăm vòng.
Có khi
vắng vẻ thư phòng,
Đốt lò
hương giở
phím đồng ngày xưa.
Bẻ bai rủ rỉ tiếng tơ,
Trầm bay nhạt khói gió đưa lay rèm.
Dường như
bên nóc trước thềm,
Tiếng kiều
đồng vọng
bóng xiêm mơ màng,
2855. Bởi lòng tạc đá ghi vàng,
Tưởng nàng
nên lại thấy nàng về đây.
Những là
phiền muộn đêm ngày,
Xuân thu
biết đã đổi thay mấy lần?
Chế khoa gặp hội trường văn.
Vương, Kim cùng chiếm bảng xuân một ngày.
Cửa trời
rộng mở đường mây,
Hoa chào
ngõ hạnh hương bay dặm
phần.
Chàng Vương
nhớ đến
xa gần,
Sang nhà Chung lão tạ ân chu tuyền.
2865. Tình xưa ân trả nghĩa đền,
Gia thân lại mới kết duyên Châu Trần.
Kim từ nhẹ bước thanh vân,
Nỗi nàng
càng nghĩ xa gần càng thương.
Ấy ai dặn ngọc thề vàng,
Bây giờ
kim mã ngọc đường
với ai?
Ngọn bèo
chân sóng lạc loài,
Nghĩ mình
vinh hiển thương người
lưu ly.
Vâng ra ngoại nhậm Lâm truy,
Quan san nghìn dặm
thê nhi một đoàn.
2875. Cầm đường
ngày tháng thanh nhàn,
Sớm khuya
tiếng hạc tiếng đàn tiêu dao.
Phòng xuân
trướng rủ
hoa đào,
Nàng Vân
nằm bỗng chiêm bao thấy nàng.
Tỉnh ra mới rỉ cùng chàng,
Nghe lời chàng cũng hai đường tin nghi.
Họ Lâm
thanh với Lâm truy,
Khác nhau
một chữ hoặc khi có lầm.
Trong cơ
thanh khí tương tầm,
Ở đây hoặc có giai âm
chăng là?
2885. Thăng đường
chàng mới hỏi tra,
Họ Đô
có kẻ lại già thưa lên:
Sự này
đã ngoại mười niên,
Tôi đà
biết mặt biết tên rành rành.
Tú bà cùng Mã
Giám sinh,
Đi mua
người ở Bắc
kinh đưa về.
Thúy Kiều
tài sắc ai bì,
Có nghề
đàn lại đủ nghề văn thơ.
Kiên trinh
chẳng phải gan vừa,
Liều mình
thế ấy phải lừa thế kia.
2895. Phong trần chịu đã ê chề,
Tơ duyên
sau lại xe về Thúc lang.
Phải tay
vợ cả phũ phàng,
Bắt về
Vô tích toan đường bẻ hoa.
Rứt mình
nàng phải trốn ra,
Chẳng may lại gặp một nhà Bạc kia.
Thoắt buôn
về thoắt bán đi,
Mây trôi
bèo nổi thiếu gì là nơi!
Bỗng đâu
lại gặp một người,
Hơn đời
trí dũng nghiêng trời uy linh.
2905. Trong tay mười
vạn tinh binh,
Kéo về
đóng chật một thành Lâm truy.
Tóc tơ
các tích mọi khi,
Oán thì
trả oán ân thì trả
ân.
Đã nên
có nghĩa có nhân,
Trước sau
trọn vẹn xa gần ngợi khen.
Chưa từng
được họ
được tên,
Sự này
hỏi Thúc sinh viên mới
tường.
Nghe lời đô nói rõ ràng,
Tức thì
đưa thiếp
mời chàng Thúc sinh.
2915. Nỗi nàng hỏi hết phân minh,
Chồng con đâu tá tính danh là
gì?
Thúc rằng:
Gặp buổi loạn ly,
Trong quân
tôi hỏi thiếu gì tóc tơ.
Đại vương
tên Hải họ Từ,
Đánh quen
trăm trận sức dư muôn ngườị
Gặp nàng
khi ở châu Thai,
Lạ gì
quốc sắc thiên tài phải
duyên.
Vẫy vùng
trong bấy nhiêu niên,
Làm nên
động địa
kinh thiên đùng đùng.
2925. Đại quân đồn đóng cõi đông,
Về sau
chẳng biết vân mồng làm sao.
Nghe tường ngành ngọn tiêu hao,
Lòng riêng
chàng luống lao đao thẫn thờ.
Xót thay
chiếc lá bơ vơ,
Kiếp trần
biết giũ bao
giờ cho xong?
Hoa trôi
nước chảy
xuôi dòng,
Xót thân
chìm nỗi đau lòng hợp tan!
Lời xưa
đã lỗi muôn vàn,
Mảnh hương
còn đó phím đàn còn đây,
2935. Đàn cầm khéo ngẩn ngơ dây,
Lửa hương
biết có kiếp này nữa thôi?
Bình bồng
còn chút xa xôi,
Đỉnh chung
sao nỡ ăn ngồi cho an!
Rắp mong treo ấn từ quan,
Mấy sông
cũng lội mấy ngàn cũng pha.
Dấn mình
trong án can qua,
Vào sinh
ra tử họa là thấy nhau.
Nghĩ điều
trời thẳm vực sâu,
Bóng chim
tăm cá biết đâu mà nhìn!
2945. Những là nấn ná đợi tin,
Nắng mưa
biết đã mấy phen đổi dờỉ
Năm mây
bỗng thấy chiếu trời,
Khâm ban sắc chỉ đến nơi rành rành.
Kim thì cải nhậm Nam bình,
Chàng Vương
cũng cải nhậm thành Châu dương.
Sắm xanh
xe ngựa vội vàng,
Hai nhà cùng thuận
một đường
phó quan.
Xảy nghe
thế giặc đã tan,
Sóng êm
Phúc kiến lửa tàn Chiếc giang.
2955. Được tin Kim mới
rủ Vương,
Tiện đường
cùng lại tìm nàng sau
xưa.
Hàng Châu
đến đó bây giờ,
Thật tin hỏi được
tóc tơ rành rành.
Rằng: Ngày
hôm nọ giao binh,
Thất cơ
Từ đã thu linh trận
tiền.
Nàng Kiều
công cả chẳng đền,
Lệnh quan
lại bắt ép duyên thổ
tù.
Nàng đà
gieo ngọc trầm châu,
Sông Tiền
đường đó
ấy mồ hồng nhan!
2965. Thương ôi! không hợp mà tan,
Một nhà
vinh hiển riêng oan một
nàng!
Chiêu hồn
thiết vị lễ thường,
Giải oan
lập một đàn tràng bên sông.
Ngọn triều
non bạc trùng trùng,
Vời trông
còn tưởng cánh hồng lúc gieo.
Tình thâm
bể thảm lạ điều,
Nào hồn
tinh vệ biết theo chốn nào?
Kiều - Kim Trọng đoàn tụ
Cơ duyên
đâu bỗng lạ sao,
Giác Duyên
đâu bỗng tìm vào đến
nơi.
2975. Trông lên linh
vị chữ bài,
Thất kinh
mới hỏi: Những người đâu ta?
Với nàng
thân thích gần xa,
Người còn
sao bỗng làm ma khóc người?
Nghe tin ngơ ngác rụng rời,
Xúm quanh
kể lể rộn lời hỏi tra:
Này chồng
này mẹ này cha,
Này là
em ruột này là em
dâu.
Thật tin nghe đã bấy lâu,
Pháp sư
dạy thế sự đâu lạ thường!
2985. Sư rằng: Nhân quả với nàng,
Lâm truy
buổi trước
Tiền đường
buổi sau.
Khi nàng gieo ngọc
trầm châu,
Đón nhau
tôi đã gặp nhau rước về,
Cùng nhau
nương cửa
bồ đề,
Thảo am đó cũng gần kề chẳng xa.
Phật tiền
ngày bạc lân la,
Đăm đăm
nàng cũng nhớ nhà khôn khuây.
Nghe tin nở mặt nở mày,
Mừng nào
lại quá mừng này nữa chăng?
2995. Từ phen chiếc lá lìa rừng,
Thăm tìm
luống những
liệu chừng nước mây.
Rõ ràng
hoa rụng hương bay,
Kiếp sau
họa thấy kiếp này hẳn thôi.
Minh dương đôi ngả chắc rồi,
Cõi trần
mà lại thấy người cửu nguyên!
Cùng nhau
lạy tạ Giác Duyên,
Bộ hành
một lũ theo liền một khi.
Bẻ lau
vạch cỏ tìm đi,
Tình thâm
luống hãy hồ nghi nửa phần.
3005. Quanh co theo dải giang tân,
Khỏi rừng
lau đã tới sân Phật đường.
Giác Duyên
lên tiếng gọi nàng,
Buồng trong
vội dạo sen vàng bước
ra.
Trông xem
đủ mặt
một nhà:
Xuân già
còn khỏe huyên già còn
tươi.
Hai em phương trưởng hòa hai,
Nọ chàng
Kim đó là người ngày xưa!
Tưởng bây
giờ là bao giờ,
Rõ ràng
mở mắt còn ngờ chiêm bao!
3015. Giọt châu thánh thót quẹn bào,
Mừng mừng
tủi tủi xiết bao là tình!
Huyên già
dưới gối
gieo mình,
Khóc than mình kể sự tình đầu đuôi:
Từ con lưu lạc quê người,
Bèo trôi
sóng vỗ chốc mười lăm năm!
Tính rằng
sông nước cát lầm,
Kiếp này
ai lại còn cầm gặp đây!
Ông bà
trông mặt cầm tay,
Dung quang chẳng khác chi ngày bước ra.
3025. Bấy chầy dãi nguyệt dầu hoa,
Mười phần
xuân có gầy ba bốn phần.
Nỗi mừng
biết lấy
chi cân?
Lời tan hợp chuyện xa gần thiếu đâu!
Hai em hỏi trước han sau,
Đứng trông
chàng cũng trở sầu làm tươi.
Quây nhau
lạy trước
Phật đài,
Tái sinh
trần tạ lòng người từ bi.
Kiệu hoa
giục giã tức thì,
Vương ông
dạy rước
cùng về một nơi.
3035. Nàng rằng: Chút phận hoa rơi,
Nửa đời
nếm trải mọi mùi đắng cay.
Tính rằng
mặt nước
chân mây,
Lòng nào
còn tưởng có rày nữa
không?
Được rày
tái thế tương phùng.
Khát khao đã thỏa tấm lòng lâu nay!
Đã đem
mình bỏ am mây,
Tuổi này
gởi với cỏ cây cũng vừạ
Mùi thiền
đã bén muối dưa,
Màu thiền
ăn mặc đã ưa nâu sồng.
3045. Sự đời đã tắt lửa lòng,
Còn chen
vào chốn bụi hồng làm chi!
Dở dang nào có hay gì,
Đã tu
tu trót quá thì thì
thôi!
Trùng sinh
ân nặng bể trời,
Lòng nào
nỡ dứt nghĩa người
ra đi?
Ông rằng:
Bỉ thử nhất thì,
Tu hành thì cũng
phải khi tòng quyền.
Phải điều
cầu Phật cầu Tiên,
Tình kia hiếu nọ ai đền cho đây?
3055. Độ sinh nhờ đức cao dày,
Lập am rồi sẽ rước thầy ở
chung.
Nghe lời nàng cũng chiều lòng,
Giã sư
giã cảnh đều cùng bước ra.
Một nhà
về đến
quan nha,
Đoàn viên
vội mở tiệc hoa vui vầy.
Tàng tàng
chén cúc dở say,
Đứng lên
Vân mới giãi bày một
hai.
Rằng: Trong
tác hợp cơ trời.
Hai bên gặp gỡ một lời kết giao.
3065. Gặp cơn bình địa ba đào,
Vậy đem
duyên chị buộc vào cho em.
Cũng là
phận cải duyên kim,
Cũng là
máu chảy ruột mềm chớ sao?
Những là
rày ước mai ao,
Mười lăm
năm ấy biết bao nhiêu tình!
Bây giờ
gương vỡ
lại lành,
Khuôn thiêng
lừa lọc đã dành có nơi.
Còn duyên
may lại còn người,
Còn vầng
trăng bạc còn lời nguyền xưa.
3075. Quả mai ba bảy đương vừa,
Đào non sớm liệu xe tơ kịp thì.
Dứt lời
nàng vội gạt đi:
Sự muôn
năm cũ kể chi bây giờ?
Một lời
tuy có ước xưa,
Xét mình
dãi gió dầu mưa đã nhiều.
Nói càng
hổ thẹn trăm chiều,
Thà cho
ngọn nước
thủy triều chảy xuôi!
Chàng rằng:
Nói cũng lạ đời,
Dẫu lòng
kia vậy còn lời ấy sao?
3085. Một lời đã trót thâm giao,
Dưới dày
có đất trên cao có
trời!
Dẫu rằng
vật đổi
sao dời,
Tử sinh
phải giữ lấy lời tử sinh!
Duyên kia có phụ chi tình,
Mà toan
sẻ gánh chung tình làm hai?
Nàng rằng:
Gia thất duyên hài,
Chút lòng
ân ái ai ai cũng lòng.
Nghĩ rằng
trong đạo vợ chồng,
Hoa thơm
phong nhị trăng vòng tròn gương.
3095. Chữ trinh đáng giá nghìn vàng,
Đuốc hoa
chẳng thẹn với chàng mai xưa.
Thiếp từ
ngộ biến đến giờ.
Ong qua bướm lại đã thừa xấu xa.
Bấy chầy
gió táp mưa sa.
Mấy trăng
cũng khuyết mấy hoa cũng tàn.
Còn chi là cái hồng
nhan,
Đã xong
thân thế còn toan nỗi
nào?
Nghĩ mình
chẳng hổ mình sao,
Dám đem
trần cấu dự vào bố kinh!
3105. Đã hay chàng nặng vì tình,
Trông hoa
đèn chẳng thẹn mình lắm ru!
Từ rày
khép cửa phòng thu,
Chẳng tu
thì cũng như tu mới là!
Chàng dù
nghĩ đến
tình xa,
Đem tình
cầm sắt đổi ra cầm cờ.
Nói chi kết tóc xe tơ,
Đã buồn
cả ruột mà dơ cả đời!
Chàng rằng:
Khéo nói nên lời,
Mà trong
lẽ phải có người có ta!
3115. Xưa nay trong đạo đàn bà,
Chữ trinh
kia cũng có ba bảy đường,
Có khi
biến có khi thường,
Có quyền
nào phải một đường
chấp kinh.
Như nàng
lấy hiếu làm trinh,
Bụi nào
cho đục được mình ấy vay?
Trời còn
để có hôm nay,
Tan sương đầu
ngõ vén mây giữa trời.
Hoa tàn
mà lại thêm tươi,
Trăng tàn
mà lại hơn mười rằm xưa.
3125. Có điều chi nữa mà ngờ,
Khách qua đường để
hững hờ chàng Tiêu!
Nghe chàng nói đã
hết điều,
Hai thân thì cũng
quyết theo một bài.
Hết lời
khôn lẽ chối lời,
Cúi đầu
nàng những vắn dài thở than.
Nhà vừa
mở tiệc đoàn viên,
Hoa soi ngọn đuốc hồng chen bức là.
Cùng nhau
giao bái một nhà,
Lễ đà
đủ lễ đôi đà xứng đôi.
3135. Động phòng dìu dặt chén mồi,
Bâng khuâng
duyên mới ngậm ngùi tình xưa.
Những từ
sen ngó đào tơ,
Mười lăm
năm mới bây giờ là đây!
Tình duyên
ấy hợp tan này,
Bi hoan mấy nỗi đêm chầy trăng cao.
Canh khuya
bức gấm rủ thao,
Dưới đèn
tỏ rạng má đào thêm xuân.
Tình nhân
lại gặp tình nhân,
Hoa xưa
ong cũ mấy phân chung tình.
3145. Nàng rằng: Phận thiếp đã đành,
Có làm
chi nữa cái mình bỏ đi!
Nghĩ chàng
nghĩa cũ tình ghi,
Chiều lòng
gọi có xướng tùy mảy may.
Riêng lòng
đã thẹn lắm thay,
Cũng đà
mặt dạn mày dày khó
coi!
Những như
âu yếm vành ngoài,
Còn toan
mở mặt với người cho qua.
Lại như
những thói người ta,
Vớt hương
dưới đất
bẻ hoa cuối mùa.
3155. Khéo là giở
nhuốc bày trò,
Còn tình
đâu nữa là thù đấy
thôi!
Người yêu
ta xấu với người,
Yêu nhau
thì lại bằng mười phụ nhau!
Cửa nhà
dù tính về sau,
Thì còn
em đó lọ cầu chị đây.
Chữ trinh
còn một chút này,
Chẳng cầm
cho vững lại giày cho tan!
Còn nhiều
ân ái chan chan,
Hay gì vầy cánh hoa tàn
mà chơi?
3165. Chàng rằng: Gắn bó một lời,
Bỗng không
cá nước chim trời lỡ nhau.
Xót người
lưu lạc bấy lâu,
Tưởng thề
thốt nặng nên đau đớn nhiều!
Thương nhau
sinh tử đã liều,
Gặp nhau
còn chút bấy nhiêu là tình.
Chừng xuân
tơ liễu còn xanh,
Nghĩ rằng
chưa thoát khỏi vành ái ân.
Gương trong
chẳng chút bụi trần,
Một lời
quyết hẳn muôn phần kính thêm!
3175. Bấy lâu đáy bể mò kim,
Là nhiều
vàng đá phải tìm trăng hoa?
Ai ngờ lại họp một nhà,
Lọ là
chăn gối mới ra sắt cầm!
Nghe lời sửa áo cài trâm,
Khấu đầu
lạy tạ cao thâm nghìn
trùng:
Thân tàn
gạn đục
khơi trong,
Là nhờ
quân tử khác lòng người
ta.
Mấy lời
tâm phúc ruột rà,
Tương tri dường ấy mới là tương tri!
3185. Chở che đùm bọc thiếu chi,
Trăm năm
danh tiết cũng vì đêm nay!
Thoắt thôi
tay lại cầm tay,
Càng yêu
vì nết càng say vì tình.
Thêm nến
giá nối hương bình,
Cùng nhau
lại chuốc chén quỳnh giao hoan.
Tình xưa
lai láng khôn hàn,
Thong dong lại hỏi ngón đàn ngày xưa.
Nàng rằng:
Vì mấy đường tơ,
Lầm người
cho đến bây giờ mới thôi!
3195. Ăn năn thì sự đã rồi!
Nể lòng
người cũ
vâng lời một phen.
Phím đàn
dìu dặt tay tiên,
Khói trầm
cao thấp tiếng huyền gần xa.
Khúc đâu
đầm ấm
dương hòa,
3200. Ấy là hồ điệp hay là Trang sinh.
Khúc đâu
êm ái xuân tình,
Ấy hồn
Thục đế
hay mình đỗ quyên?
Trong sao
châu nhỏ duềnh quyên,
Ấm sao
hạt ngọc
Lam điền mới
đông!
3205. Lọt tai nghe suốt năm cung,
Tiếng nào
là chẳng não nùng xôn
xao .
Chàng rằng:
Phổ ấy tay nào,
Xưa sao
sầu thảm
nay sao vui vầy?
Tẻ vui
bởi tại lòng này,
Hay là khổ tận đến ngày cam lai?
Nàng rằng:
Ví chút nghề chơi,
Đoạn trường
tiếng ấy hại người bấy lâu!
Một phen
tri kỷ cùng nhau,
Cuốn dây
từ đấy
về sau cũng chừa.
3215. Chuyện trò chưa cạn tóc tơ,
Gà đà
gáy sáng trời vừa rạng đông.
Tình riêng
chàng lại nói sòng,
Một nhà
ai cũng lạ lùng khen lao.
Cho hay thục nữ chí cao,
Phải người
tối mận sớm đào như ai?
Hai tình vẹn vẽ hòa hai,
Chẳng trong
chăn gối cũng ngoài cầm thơ.
Khi chén rượu khi cuộc cờ,
Khi xem hoa nở
khi chờ trăng lên.
3225. Ba sinh đã phỉ mười nguyền,
Duyên đôi
lứa cũng là duyên bạn
bầy.
Nhớ lời
lập một am mây,
Khiến người
thân thích rước thầy Giác Duyên.
Đến nơi
đóng cửa cài then,
Rêu trùm
kẻ ngạch cỏ len mái nhà,
Sư đà
hái thuốc phương xa,
Mây bay hạc lánh biết là tìm đâu?
Nặng vì
chút nghĩa bấy lâu,
Trên am cứ giữ hương dầu hôm mai.
3235. Một nhà phúc lộc gồm hai,
Nghàn năm
dằng dặc quan giai lần
lần.
Thừa gia
chẳng hết nàng Vân,
Một cây
cù mộc một sân quế hòe.
Phong lưu
phú quý ai bì,
Vườn xuân
một cửa để bia muôn đời
Ngẫm hay muôn sự tại trời,
Trời kia đã bắt làm người có thân.
Bắt phong
trần phải phong trần,
Cho thanh cao mới
được phần
thanh cao.
3245. Có đâu thiên vị người nào,
Chữ tài
chữ mệnh dồi dào cả hai,
Có tài
mà cậy chi tài,
Chữ tài
liền với chữ tai một vần.
Đã mang
lấy nghiệp vào thân,
Cũng đừng
trách lẫn trời gần trời xa.
Thiện căn
ở tại lòng
ta,
Chữ tâm
kia mới bằng
ba chữ tài.
Lời quê
chắp nhặt dông dài,
Mua vui cũng được một
vài trống canh./.
______________
NGUỒN: https://www.daovien.net/t9-topic
|
Trylf Ciwd
Wylg Zu (1765-1820)
Ciwd thamo
mof Damr Tily
1.. Tramo namo trogp cois wujk ta,
Chuw tail chuw mehf keoj lal
get nhau.
Traiz qa motf
cusf beq zauy,
Nhugw diwd trogy
thayb mal dau donx logl.
5.. Lar
jil biz sacx tuo fogp,
Troik xahp qen
thoij maj hogd dahj gen.
Caoz thomo land jov trusx denl,
Fogp tihl coj
lucr conl tryld suv xahp.
Ragk namo Ja
Tihs triwd Mihp,
Bonb fuzo fagv
lagh, hai cihp vugw vagl.
Coj nhal vily
wojr hor Vuzo,
Ja tuo wis cugs thuzk thuzk buch trugp.
Motf trai con thux rotb logl,
Vuzo Qan lal
chuw, noib zogl nho ja.
15..
Daud logl hai az tob wa,
Thyj Ciwd lal
chir, em lal Thyj Vany.
Mai cotb cakj, tydb tihp thand,
Motf wujk motf
vez, mujk fany venr mujk.
Vany xem tragp
trogr kac voik,
Kuly trago dayd
danh, net wail nov nagp.
Hoa cujk wocr
thotb dolp tragp,
Mayy thua nusx
toc, tydb nhuzk maul
za.
Ciwd cagl sacx
saoz, manh mal,
So bed tail, sacx, lair lal fand hono.
25.. Lanl thu thyz,
net xaly sono,
Hoa gen thua thamx, liwg honk cemj xahp.
Motf, hai wizy
nusx wizy thahl,
Sacx dahl doil motf, tail dahl hoar hai.
Thogy mihp vonb
sanw tuo troik,
Fa wed thi hoar, duz muil ca wamy.
Cugp thuzo laul
bacf wus amy,
Wed rizy ano dutx
Hod camd motf truzo.
Kuc nhal tay
luah neny chuzo,
Motf thily bacr
mehf, lair cagl naos nhany.
35.. Fogp luuo ratb
much hogd qand,
Xaly xahp sapb
xiz toix tald capf cey
Emy demd truzx
ruz manl che,
Tuzk dogy ogp buvx di ved mach ai.
Wayl xaly con enj duao thoi,
Thiwd qagp chinj
chucr das wojl sauj mujo.
Coz non
xahp tanf chany troik,
Cahl ley tragx divq motf vail bogy hoa.
Thahp mihp trogp
tidb thagj ba,
Leg lal taoz mof,
hoif lal dapr Thahp.
45.. Gand xa noy nucx ilb ahp,
Chir em samx
suav bof hahl choio xaly.
Zapf ziul tail tuv, jai nhany,
Wuah xe nhuo
nusx aoj qand nhuo nemy.
Wonq wagp gol
dogb ceoj leny,
Thoi vagl voj racx
tro tild jayb bay.
Tal tal bogj waz
ved tayy,
Chir em thoo
thanq zan tay ra ved.
Busx zand theo
wonr tiwq key,
Land xem fogp cahz
coj bed thahp thahp.
55..
Nao nao zogl nusx ulb qahp,
Zipr caud nho
nhoz cujb gehd bacx wagp.
Sel sel namb
datb beny dagl,
Zaul zaul wonr
coz nuav vagl nuav xahp.
Ragk: Sao trogp tidb thahp mihp,
Mal dayy huzo koij
vagx tahp theb mal?
Vuzo Qan moix
zang gand xa:
Damr Tily nagl
ayb xuao lal ca nhi.
Noiq zahp tail sacx motf thil,
Xony xao wojl
cuav hivb jil ilb ahp.
65.. Cifb hogd nhan
coj mogp mahp,
Nuav chugk xaly
thadx gays cahl thily huzo.
Coj wujk kakj
ov vilg fuzo,
Xa we cugs nucx tizb nagl
timl choio.
Thyld tihl vuak
gej toix noio,
Thil dal tramy gayg bihl roio
bao jok.
Buzd kogy lahr
watx nhuo tok,
Zaub xe wuah
das reuy lok mok xahp.
Koc than kony xidb suh tihl,
Keoj voy zyly
ayb lal mihl voix ta.
75..
Das kogy zyly trusx chago mal,
Thil chi chut usx goir lal zyly
sau.
Samx xahp nepb
tuv xe chauy,
Vuil nogy motf
namb mach zaud coz hoa.
Traiz bao thoz lanh ac tal,
Ayb mod voy chuz, ai mal vizb thamo!
Logl dauy sanw
moib thuzo tamy,
Thadx we Ciwd das damd damd chauy
sa.
Dau donx thay
fanf danl bal!
Loik ragk bacr
mehf cugs lal loik chugp.
85.. Fus fagl chi bayb hoaj cogy,
Wayl xahp monl
moiz maj hogd foiy fa.
Sogb laml voh
kapx wujk ta,
Keoj thay thac
xuzb laml ma kogy chogd.
Naol wujk fuzh
char lolp chugp,
Naol wujk tikj
lucr tham hogd lal ai?
Das kogy cez dojj
wujk hojl,
Sanw dayy ta civb motf vail nenj huzo.
Goir lal gaph
gow juaw duzk,
Hoar lal wujk zujx
sujb vagl bidb cho.
95.. Lamd ramd kanb
kuax nhoz to,
Supr woid vail gatf trusx mod busx ra.
Motf vugl coz ayj bogj tal,
Joj hiu hiu
thoiq motf vail bogy lau.
Rut tramy sanw jatx maij daud,
100.. Vakr za cayy vihr bonb cauy
ba vand.
Lair cagl mey manq
tamy thand
Lair cagl dugx lagh
tand wand chagv ra.
Lair cagl uz zotf
net hoa,
Saud tuly dutx noib,
chauy sa vanx zail.
105.. Vany ragk: Chir cugs nuch
cujk,
Keoj zuo nusx
matx koc wujk doik xuao.
Ragk: Hogd nhan
tuh thuov xuao,
Caij diwd bacr
mehf coj chuak ai dauy?
Noig nivd tuzv
denb mal dau,
Thayb wujk namk
doj bidb sau theb naol?
Qan ragk: Chir
noij hay sao,
Motf loik lal
motf vanf vaol koj we.
Ov dayy amy
kij nagh ned,
Bogj chiwd das waz zamf ved
conl xa.
115.. Ciwd ragk: Nhugw dagb tail hoa,
Thac lal theq
fakj, conl lal tihp ahp,
Zeg hay tihl lair gaph tihl,
Chok xem atx
thayb hilq lihp bayy jok.
Motf loik noij
chuav cipr thuao,
Fut dauy tranf
joj culb cok denb way.
Aol aol doq
locf rugp cayy,
Ov trogp zuzk
coj huzo bay it nhiwd.
Del chugk wonr joj land theo,
Zaub jayl tugk
busx in reuy rahl rahl.
125.. Matx nhinl ai nayb deud cihp,
Nagl ragk: Nayl
thuch tihp thahl chagv xa.
Huuw tihl ta lair gaph ta,
Chox ned u hilq
moix lal chir em.
Das logl hilq hilf
cho xem,.
Tar logl nagl lair noib themy vail loik.
Logl thoo lai
lagj boid hoid,
Gocb cayy lair vakr motf bail coq thi.
Zugl zagk nuav
ov nuav ved,
Nhacr vagl dauy
das tizb we gand gand.
135.. Trogy chugk thayb motf vano nhany,
Logz buzy tay
kaub busx land zamh bago.
Ded hued lugo tuij joj trago,
Sau chany theo motf vail thagk con con.
Tydb in sacx wuah cauy jonl,
Coz fa
maul aoj nhuvf non za troik.
Neoz xa moix
toz math wujk,
Kakj dal xuzb wuah toix noio
tuh tihl.
Hail vano land busx zamh xahp,
Motf vugl nhuo
theq cayy qyhl cahl zao.
145.. Chagl Vuzo qen math ra chaol,
Hai Ciwd e lef nep vaol zujx hoa.
Wyly wujk qahp qatb
dauy xa,
Hor Cim teny Trogr vonb nhal tramy ahp.
Nend fuj hauf,
bacf tail zahp,
Vano chuzo netb
datb, thogy mihp tihj troik.
Fogp tuo tail maor tot voik,
Vaol trogp fogp
nhas, ra wojl haol hoa.
Chugp qahp vang datb nusx nhal,
Voix Vuzo Qan trusx
vang lal dogd thany.
155..
Vang we thomo nucx huzo lany,
Motf nend dogd
Tusx koaj xaly hai Ciwd.
Nusx non cakj mayb buzd theuy,
Nhugw lal tromf
nhox thamd iwy chocb mogl.
May thay jaiz caub
tuzo fugl,
Gaph tald dob laj thoaz logl
timl hoa.
Bogj hogd nhac
thayb neoz xa,
Xaly lan thu
cuc manh mal caz hai.
Wujk qocb sacx,
cez thily tail,
Tihl trogp nhuo
das, math wojl conl e.
165.. Chapf chonk cono tihz cono mey.
Ronb woid chagv
tilf, zutx ved chinz kony.
Bogj tal nhuo
jucr cono buld,
Kakj dal leny wuah, wujk conl wej theo.
Zujx caud nusx
chayz trogp veo,
Beny caud too liwg bogj chiwd
thudx tha.
Ciwd tuk trov
got truzx hoa,
Math troik gac nuij
chizy dal thu kogy.
Mahz trago chehy
chekb zoml sogp,
Vagl jeo wanb
nusx, cayy logd bogj sany.
175.. Haiz duzk laz
wonr dogy lany,
Jotr suzo jeo
nagh cahl xaly la dal.
Motf mihl lagh
wamx bogj wa,
Ronf duzk gand
voix noig xa boik boik:
Wujk mal denb theb thil thoiy,
Doik fond hoa cugs lal doik
boz di!
Wujk dauy gaph
gow laml chi,
Tramo namo bidb
coj zyly jil hay kogy?
Wonq wagp tramo
moib beny logl,
Neny cauy tydf
ziwf wur trogp tihj tihl.
185.. Chehy chehy bogj wydf xeb
mahl,
Tuah nuzo beny
trilf motf mihl thiu thiu.
Thadx dauy thayb
motf tiwq ciwd,
Coj chiwd thahp
vanf, coj chiwd thahp tany.
Suzo in math, tydb fa thany,
Sen vagl lags dags nhuo gand nhuo
xa.
Chaol mugk donj
hoiz zol la:
Daol wyly lacr
loib dauy mal denb dayy?
Thuao ragk: Thahp
kij xuao nay,
Moix cugl nhau
luc ban wayl das qeny.
195.. Hanl ja ov
mej tayy thily,
Zujx zogl nusx
chayz beny treny coj caud.
Mayb logl har
cob denb nhau,
Mayb loik har
tux nemj chauy jeo vagl.
Vagy trihl hoif
chuz xem tuzk,
Mal sao trogp soq
dolr truzk coj teny.
Auy dahl qaz cifb nhany zyly,
Cugl wujk motf
hoif, motf thyld dauy xa!
Nayl mujk bail moix moix ra,
Cauy thand lair mulh but hoa ves voik.
205.. Ciwd vagy lihs
ij ded bail,
Tay tily motf vayg
duz mujk kuc wamy.
Xem thoo nucx
nov ken thamd:
Jaj dahl tuj kauq camq tamy
kac thuzk
Vij dem vaol tapf dolr Truzk
Thil treo jaiz
nhatb chi nhuzk cho ai.
Themd hoa kakj
das trov hail,
Nagl conl camd
lair motf hai tuh tihl.
Joj dauy xikr
bucx mahl mahl,
Tihz ra moix bidb ragk mihl
chivy bao.
215.. Trogy theo naol thayb dauy naol
Huzo thuak zuzk
hays ra vaol dauy dayy.
Motf mihl luzw
luh cahp chayd,
Duzk xa wis noig sau nayl
mal cihp.
Hoa troiy beol
zatr das dahl,
Bidb zyly mihl,
bidb fanf mihl theb thoiy!
Noig rizy lopx
lopx sogj zoid,
Wis doil cono lair sutr suil doil
cono.
Jogr Ciwd rend ris truzx lolp,
Nhal Hyly choth
tihz hoiz: Cono cox jil?
225..
Cox sao trank trocr cahp kya,
Maul hoa ley hays zamd zed jotr muao?
Thuao ragk: Chut fanf wayy thoo,
Zuzw sihp doiy
noh toc too chuao dend.
Bujq wayl choio
maz damr Tily,
Nhapx di thadx thayb ugx lild
chivy bao.
dolr truzk lal
sob theb naol,
Bail ra
theb ayb, vihr vaol theb
cia.
Cux trogp mogf
triwf mal sy,
Fanf con thoiy coj ra jil mai sau!
235.. Zayr ragk: Mogf triwf cox dauy,
Bogg kogy mua
naos chusb saud wis nao.
Vagy loik kyly
jaiz thapb cao,
Chuao xogp diwd
wis das zaol makr Tuzo.
Wojl sogp thoz
thez oahp vagl,
Nakj tuzk bogy liwg bay wagp trusx mahl.
Hily tal gac
bogj chehy chehy,
Noig rizy, rizy
trahr tacb rizy motf mihl.
Cho hay
lal thoij huuw tihl,
Dob ai gow moib too mahl cho xogp.
Ciwd gaph
Cim Trogr
245.. Chagl Cim tuk lair thuo sogp,
Noig nagl cahp
cahj beny logl bizb kajy.
Saud dogp cagl lacx
cagl dayd,
Ba thu zond lair motf wayl zail
gey.
Mayy Tand koaj
cinj sogp the,
Buir hogd leos
deos di ved chivy bao.
Tald trago kydb,
dias zaud hao,
Math
moo tuzv math, logl wao wanj logl.
Buzd vano hoio
jaj nhuo dogd,
Truc se wonr thoz, too chugl fimj lolp.
255.. Mahl Tuzo fatb
fatb joj danl,
Huzo gayy muil
nhox, tral kan jogr tihl.
Vil chago zyly
noh ba sihp,
Thil chi dem thoij kyhp thahl treuy wujo.
Bagy kazy nhox
cahz, nhox wujk,
Nhox noio cil
wof voif zoik chany di.
Motf vugl coz mocr xahp ril,
Nusx wamy trogp
vatx, thayb jil nuaw dauy!
Joj chiwd nhuo
goih cono saud,
Vi loy hiu hatx
nhuo maul kayz treuy.
265..
Wed rizy nhox it tuzv nhiwd,
Xamo xamo del neoz Lam Ciwd land sagp.
Thamy wivy cinj
cogq cao tuzk,
Canr zogl laj
thamx zutx duzk chim xahp.
Loo thoo too liwg buzy mahl,
Con oahp hocr noij
treny cahl miaz mai.
Mayb land cuav dogj then cail,
Dayd themd hoa
rugr, bidb wujk ov dauy?
Tand wand dugx sudb jok lauy,
Zaor qahp choth
thayb maij sau coj nhal.
275.. Lal
nhal Woy Vidf thuzo ja,
Buzd kogy deq
doj wujk xa chuao ved.
Layb diwd zu
hocr hoiz thuey,
Tuij danl caph sakj ded hued zonr sagp.
Coj cayy, coj
daj sanw sagl,
Coj hily Lams thyj, net vagl chuao fai.
Mugk thamd chonb
ayb chuw bail,
Ba sihp auy hanv
zyly troik chi dayy.
Sogp hod nuav kep cahj mayy,
Tuzk dogy gej matx wayl wayl
hagk trogy.
285.. Tacb gagp dogd
toaz wyly fogp,
Tydf mul naol
thayb bogj hogd vaol ra.
Nhang tuk qanj
kakj lany la,
Tald trago thamb
thadx nay dal themy hai.
Cakj tuzk faiz
bujq emy troik,
Zujx daol zuzk
coj bogj wujk thudx tha.
Buzy camd xocb
aoj voif ra,
Huzo conl thomo
nucx, wujk dal vagx tahp.
Land theo tuzk gamb
zaor qahp,
Treny daol nhac
thayb motf cahl cim thoa.
295.. Joo tay catb
layb ved nhal:
Nayl trogp kuey
cac dauy mal denb dayy?
Wamg xem wujk
ayb bauj nayl,
Chagv zyly chuao
zeg vaol tay ai camd!
Treny tay wamx
wiaj mugk thamd
Hays conl thozp thozz huzo tramd chuao fai.
Tan suzo das thayb bogj wujk,
Qahp tuzk ra ij timl toil wanq woo.
Sihp dal coj ij doih chok,
Cakj tuzk leny
tizb xa duao uvx logl:
305.. Thoa dauy batx
dush huo kogy,
Bidb dauy Hoph
Fob mal mogp chauy ved?
Tizb Ciwd we lotr beny cia:
Ono logl qany tuv
saj jil cuaz roio.
Chisb thoa naol
cuaz mayb mujo,
Mal logl trogr wias kihp tail xidb bao!
Sihp ragk: Lany
lij ra vaol,
Gand dayy naol
faiz wujk naol xa xoiy.
Dush rayl nhok chut thomo roio,
Ceq dal thiwq naos logl wujk bayb
nay!
315. Bayb lauy moix
dush motf wayl,
Zugk chany ganr
chut nivd tayy goir lal.
Voif ved themy
layb cuaz nhal,
Xylb vagl doiy
chisb kano lal motf vuzy.
Bacf mayy ronj
busx wonr tuzk,
Faiz wujk homy nor ros ragl chagv
nhe?
Suzh sugl juw
ij rutr rel,
Cez nhinl ros
math wujk e cuij daud.
Ragk: Tuk waug
nhis gaph nhau
Thamd trogy tromf
wis bayb lauy das chond.
325. Suzo mai tihj
das rus monl,
Land luak ai bidb hays conl homy nay!
Thagj tronl nhuo
goiv cugp mayy,
Trand trand motf
fanf apb cayy das liwd!
Tilf dayy xin
motf hai diwd,
Dail guzo soi denb zaub beol
cho chago?
Wand wuk nagl moix
thuao ragk:
Thoij nhal bago
tydb chatb hagk fiz fogp,
Zul ki laj thamx chiz hogd,
Neny chago thil
cugs tair logl mer cha.
335. Nagh lol xot liwg vil hoa,
Trez thoo das bidb dauy mal zamj thuao!
Sihp ragk: Rayl
joj mai muao,
Wayl xaly das zeg tihl cok
mayb ki!
Zul chago xet
tamb tihl si,
Thidf dayy mal coj ikj jil
denb ai?
Chut
chi ganx boj motf hai,
Cho
dahl roid ses liwf bail moib mahp.
Kuly thizy zul
fur tacb thahl,
Cugs liwd boz
qaj xaly xahp motf doik.
345. Luzh xaly zul
qydb hepr hoil,
Cogy deo dujq chagv thidf thoil lamx ru!
Lagh we loik noij nhuo ru,
Chiwd xaly zeg
kilb net thu wair wugl.
Ragk: Trogp bujq moix lar lugl,
Neq logl coj
les camd logl cho dagp!
Das logl qany tuv
da magp,
Motf loik vagl
tacr daj vagl thyz chugp.
Dush loik nhuo coiv
tamb logl,
Jok cim holl voix kano hogd trao tay.
355. Ragk: Tramo namo cugs tuk
dayy,
Cuaz tin goir motf chut nayl laml gi.
Sanw tay kano gamy qatr qyl,
Voix cahl thoa ayb
tucx thil doiq trao.
Motf loik vuak
ganx tatb jao,
Maij sau zuzk
coj xony xao tizb wujk.
Voif vagl laj
rugr hoa roio,
Chagl ved vilf
sakj nagl zoik laud tragp.
Tuk fen daj bidb tujq vagl,
Tihl cagl thamb
thiaj zar cagl wanq woo.
365. Sogy Tuzo motf
zaiz nogy sok,
Beny trogy daud nor beny chok sujb
cia.
Motf tuzk tydb
trov suzo che.
Tin xaly dauy zeg
di ved cho nago.
Land land wayl joj
demy trago,
Thuao hogd ramf
lucr das chugk xaly qa.
Wayl vuak sihp
nhatf wojr ja,
Treny hai duzk
zujx nuaw lal hai em.
Tugo bugk samx
suav aoj xivy,
Bilf zagy motf
leg xa dem tacb thahl.
375. Nhal lan thahp
vagx motf mihl,
Wamg coo hoif wof das zahl homy nay.
Thoik trany thucx
thucx sanw bayl,
Got sen thalo thadx
zaor way maij tuzk.
Cakj hoa ses
zagh tizb vagl,
Zujx hoa das thayb coj chagl
dugx trogy:
Trakj logl hok
hugw voix logl,
Luav huzo chocb
deq lahr lugl bayb lauy.
Nhugw lal dapx
nhox doiq saud,
Tydb suzo nhuvb
nuav maij daud hoa ramy.
385. Nagl ragk: Joj batx muao
camd,
Das cam
tef voix tri amy bayb chayd.
Vagx nhal dush bujq homy nay,
Layb logl goir
chut ra dayy tar logl!
Land theo nuij jaz
di vogl,
Cujb tuzk zuzk
coj neoz thogy moix raol.
Xanx tay mov koaj dogf daol,
Res mayy trogy toz loib vaol
Thily-thai.
Math nhinl math cagl themy tujo,
Beny loik vanr
fuc beny loik hanl hyly.
395. Sahj vai ved
chonb thuo hily,
Gop loik fogp
wydf nagh wyld non sogy.
Treny ily but jaj thi dogd,
Damr thahp motf
bucx trahp tugl treo treny.
Fogp suzo dush vez thily nhily,
Math
ken net but cagl nhinl cagl tujo.
Sihp ragk: Fac hoar vuak roid,
Famq ded xin
motf vail loik themy hoa.
Tay tily joj tap muao sa,
Kozz treny zugk
but thaoz val bonb cauy.
405.
Ken: Tail nhaz wocr fun
chauy,
Nagl Ban az Tar cugs dauy theb
nayl!
Cifb tu xuao
vij chuao zayl,
Fuc naol nhacx
dush jaj nayl cho wagp!
Nagl ragk: Tromf
lisb zugp qagp,
Chagv sany boif
wocr cugs fuzk cim mony.
Wis mihl fanf mogz
cahj chuld,
Kuly xahp bidb
coj vuzy tronl mal hay?
Nhox tuk namo
hays thoo wayy,
Coj wujk tuzx
sis dolj way motf loik:
415. Ahp hoa fat tidb ra wojl,
Winl thu bacr
mehf motf doik tail hoa.
Trogy wujk lair wamg denb ta,
Motf zayd motf
mogz bidb lal coj neny?'
Sihp ragk: Jaiz
caub lal zyly,
Xuao nay nhany dihr thagx nhily cugs nhiwd.
Vij zul jaiz
cetb denb diwd,
Thil dem vagl daj mal liwd voix thany!
Duz diwd trugp
kuc any cand,
Logl xaly foio
foix chenj xaly tagl tagl.
425. Wayl vui wanx
chagv dayd gagp,
Trogy ra ac das wamf guzo non dojl.
Vagx nhal chagv
tilf woid zai,
Jas chagl nagl moix cip zoik
sogp sa.
denb nhal vuak
thayb tin nhal,
Hai thany conl zov tisf hoa
chuao ved.
Cuav wojl voif
ruz reml the,
Xamo xamo bago
loib vulk kya motf mihl.
Nhath thuao guzo
joir daud cahl,
Wonr denl trogy
lotr truzx hyhl hatx hiu.
435. Sihp vuak tuah
anj thiu thiu,
Zov chiwd nhuo
tihz zov chiwd nhuo mey.
Tizb sen ses
dogf jacb hoel,
Bogj trago das xeb hoa ley lair gand.
Bagy kazy dihz
Jap non Thand,
Conl wok jacb mogf demy xaly moo magl.
Nagl ragk: Kozz
vagx demy truzk,
Vil hoa neny
faiz dahj duzk timl hoa.
Bayy jok ros
math doiy ta,
Bidb dauy roid
nuaw chagv lal chivy bao?
445.Voif
mugk laml leg rusx vaol,
dail sen noib
sap sogp daol themy huzo.
Tily thed cugl
thaoz motf chuzo,
Toc mayy motf monj
zao vagl chia doiy.
Vagd trago vagk
vach juaw troik,
Dihp nihp hai
math motf loik sogp sogp.
Toc too
cano vanh tacb logl,
Tramo namo tacr
motf chuw dogd denb xuzo.
Chenj hal sahj
jogr qyhl tuzo,
Zaiz lal huzo
lonf bihl guzo bogj logd.
455. Sihp ragk: Joj mat trago trogp,
Bayb lauy nay motf chut logl chuao cam.
Chayl suzo chuao
nenf caud Lam,
Soh
land kany qaj ra saml sow chago?
Nagl ragk: Hogd
ziff xikj thagk,
Motf loik cugs
das tizb ragk tuzo tri.
dugk diwd wydf
nor hoa cia.
Wojl ra ai lair tisb jil voix ai.
Ragk: We noiq tizb camd dail,
Nusx non luzb nhugw lagx tai Chugp Cil.
465. Thuao ragk: Tilf cis saj chi,
das logl zayr denb
zayr thil faiz vagy.
Hily sau treo
sanw camd trago,
Voif vagl Sihp
das tay nagy wagp mayl.
Nagl ragk: Wed monr rizy tay,
Laml chi cho banf logl nayl
lamx thany!
So zand zayy vus
zayy vano,
Bonb zayy to nhoz theo vand
cugp thuzo.
Kuc dauy Hanj
Sov chilb truzk,
We ra tizb satx tizb
vagl chen nhau.
475. Kuc dauy Tuo
mas Fuzh caud,
We ra nhuo olj nhuo
saud faiz chago!
Cey Kagp nayl kuc
Qagz lago,
Motf ragk luuo
thyz hai ragk hahl vany.
Qa qan nayl
kuc Chiwy Qany,
Nuav fand lylb chuaj nuav fand tuo ja.
Trogp nhuo tizb
hacr bay qa,
Ducr nhuo tizb
sujb moix sa nuav voik.
Tizb kolp nhuo
joj thozz wojl,
Tizb mau samd
sapf nhuo troik doq muao.
485. Wonr denl ki toz ki mok,
Kilb wujk woid
doj cugs woo wanq saud.
Ki tuah goib ki cuij daud,
Ki vol chinj kuc ki chau doiy mayl.
Ragk: Hay thil thatf lal hay,
We ra wamf dagx nudb
cay theb naol!
Luah
chi nhugw bacf tiwy tao,
Zotf logl mihl
cugs nao nao logl wujk?
Ragk: Qen matb
netb di roid,
Tez vui thoiy cugs
tihj troik bidb sao!
495. Loik vagl amy
lihs ij cao,
Hoar zand zand botx
chut naol dush kogy.
Hoa huzo cagl
toz thucx hogd,
daud mayl cujb matx
cagl nogd tamb iwy.
Sogj tihl zuzk
das xiwy xiwy,
Xem trogp auy
ivb coj chiwd laz loio.
Thuao ragk: dugk
layb laml choio,
Zes cho thuao
hetb motf loik das nao!
Vez chi motf doaj iwy daol,
Vulk hogd chi zamj wano raol
chim xahp.
505.
Das cho vaol bacf bob cihp,
daor togl fu layb chuw trihp
laml dầụ
Ra tuzd treny Bocf trogp zauy,
Thil con wujk ayb ai caud laml chi!
Faiz diwd ano
xoiq ov thil,
Tidb tramo namo
now boz di motf wayl!
Wamg zyly cil
wof xuao nay,
Luax doiy ai depr lair tayl Thoiy Truzo.
Mayy muao dahj
doq daj vagl,
Qaj chiwd neny
das chanj chuzk ilb ahp.
515. Trogp ki chapx cahj lild cahl,
Mal logl rez rugj das zahl motf beny.
Maij tayy deq
lahr huzo wyld,
Cho zyly damk thamx
ra zyly bes bagl.
Jeo thoi trusx
chagv juw jagl,
Deq sau neny
thenr cugl chagl boiv ai?
Voif chi liwg ep hoa nail,
Conl thany atx
lair dend boid coj ki!
Thayb loik dolp
chihj zeg we,
Chagl cagl themy
neq themy vil mujk fany.
525. Bogj taul vuak
latr vez wany,
Tin dauy das thayb cuav wano goir
vaol.
Nagl thil voif
trov buzd theuy,
Sihp thil zaor
got sany daol busx ra.
Cuav sail vuak woz then hoa,
Ja dogd vaol
goiv thuo nhal moix sagp.
dem tin
thuc fur tuk duzk,
Boo voo luw thanb
tha huzo ded hued.
Liwy zuzo cakj
trov sono key,
Xaly duzk cip
goir sihp ved hof tagp.
535. Magz tin xidb noig cihp hozl,
Bago mihl lenz trusx
dail tragp tuh tihl.
Got
daud moir noig dihp nihp,
Noig nhal tagp
toc noig mihl xa xoiy:
Suh dauy chuao cipr doiy hoid,
Zyly dauy chuao
cipr motf loik trao too,
Trago thed conl
doj troo troo,
Zamj xa xoiy
math mal thuao thotx logl.
Wojl winl zamh
chocb ba dogy,
Moib saud ki gow cho xogp
conl chayd!
545. Jinl vagl juw
wocr cho hay,
Cho
dahl logl cez chany mayy cujb troik.
Tai we rudf roib boik
boik,
Wapf wugk nagl
moix jais loik trusx sau:
Ogy too get boz chi nhau,
Chuao vui sum hopr das saud chia foiy!
Cugl nhau trot das nagh loik,
Zaug thay maij
toc zamj zoik logl too!
Qanz bao thagj doih namo chok,
Wis wujk ano joj
namk muao xot thamd.
555.Das
wyld hai chuw dogd tamy,
Tramo namo thed
chagv omy camd thyld ai.
Conl non conl nusx conl zail,
Conl ved conl
nhox denb wujk homy nay!
Zugl zagk chuao
now roik tay,
Vagd dogy trogy das dugx way noc nhal.
Wair wugl motf
busx motf xa,
Motf loik trany
trogr chauy sa mayb hagl.
Busf ily qayz
gahj voif vagl,
Moib saud xez
nuav busx duzk chia hai.
565. Buld trogy fogp cahz qey
wujk,
daud cahl qyly nhath
cujb troik nhanr thuao.
Naos wujk cuw joj
tald muao,
Motf wayl nagh
gahj tuzo tuo motf wayl.
Nagl conl dugx
tuah hily tayy,
Chinj hoid vanb
vit nhuo vayd moib too.
Trogy chugk koij
watb sogp thuao,
Hoa troiy trac thamx, liwg xoo xac vagl.
Ciwd banj
mihl chusf cha
Tand wand zaor got laud tragp,
Motf doll mugk thor wojr huzo
moix ved,
575.. Hanl hyly chuao
cipr jais zed,
Sai nha bogg thayb
bonb bed xony xao.
Wujk nakj thusx,
cez tay dao;
Daud trauy math wuah aol aol nhuo
soiy.
Jal jagp motf laos
motf trai,
Motf zayy voy
lair busf hai thamy tihl.
Dayd nhal vagp
tizb rujd xahp,
Rugr roik kugp
zetf, tan tahl goij may.
Dod teb nhylg,
cuaz rizy tayy,
Sakr sahl sahp
vet cho dayd tuij tham.
585.. Diwd dauy bay busf ai laml?
Nayl ai zan zamf, jatf jaml bogg zugo?
Hoiz ra sau moix bidb ragk:
Faiz teny xugo
xadb lal thagk banj too.
Motf nhal hozz
hotb wanq woo,
Tizb olp zayf
datb, anj wok loal mayy.
Har tuk van layr sudb wayl,
Disb tai lany tadb, fus tay
toid tanl.
Ruzk cao rut wush zayy olp,
Zaug lal daj
cugs nat gan, lor wujk.
595.. Math
trogy dau donx rugr roik,
Olp nayl conl
motf ceuy troik, nhugo xa.
Motf wayl lar thoij sai nha,
Laml cho kocb
hair chagv qa vil tild.
Sao cho cotb nhucr
venr tyld,
Trogp ki wof bilb togl qyld
bidb sao?
Zyly hoif wof,
ducx cul lao,
Beny tihl beny
hiwb, beny naol nagh hono?
Deq loik thef
haiz mihp sono,
Laml con trusx faiz dend ono sihp thahl.
605.. Qydb tihl nagl
moix har tihl:
Zes cho deq
thifb banj mihl chusf cha!
Hor Chugp coj
cez lair jal,
Cugs trogp nha
zikr lair lal tuk tamy.
Thayb nagl hiwb
trogr tihl thamy,
Vil nagl wis cugs thuzo thamd xot vay.
Tihj bail lot doj luld dayy,
Coj ba tramo
lagr visf nayl moix xujy.
Hays ved tamr foj
jam wojl,
Zanh nagl qi liwf trogp doiy ba wayl.
615.. Thuzo tihl con trez thoo wayy,
Gaph cono var joj tai bay batb cil!
Dau logl tuv
bidf sihp li,
Thany conl chagv
tisb, tisb jil denb zyly!
Hatr muao saj
wis fanf henl,
Liwd dem tacb coz qydb dend ba
xaly.
Suh logl woz voix
bago nhany,
Tin suzo dond dair
xa gand xony xao.
Gand mild coj motf mur naol,
Duao wujk vilg
kakj timl vaol vanb zahp.
625.. Hoiz teny ragk:
Mas Jamj sihp.
Hoiz qey, ragk:
Hylf Lamy Thahp cugs gand.
Qaj nily tracr
wojr tux tald,
Mayl rauy nhanw
nhuir, aoj qand bahz bao.
Trusx thayd sau
tox lao xao
Nhal bago duao
moib rusx vaol laud tragp.
Geb treny woid tot sog sagl,
Buzd trogp moib
das jucr nagl cip ra.
Noig mihl themy
tucx noig nhal,
Themd hoa motf
busx, lef hoa mayb hagl!
635.. Wair wugl jonh
joj e suzo,
Nhinl hoa bogj
thenr, trogy guzo math zayl.
Moib cagl venj
toc batx tay,
Net buld nhuo cuc,
diwf gayd nhuo mai.
Danx do cany sacx cany tail,
Ep cugp camd wydf,
thuv bail qatr thoo.
Manh nogd motf
vez motf uao,
Bagk logl kakj
moix tyl coo zath ziul.
Ragk: Mua wocr denb Lam Ciwd,
Sihj wi xin
zayr bao nhiwy cho tuzk?
645.. Moib ragk: dagj jaj winl
vagl,
Gapb nhal nhok
luzh wujk thuzo zamj nail.
Col cel botx motf
themy hai,
Jok lauy was jaj vagl wojl
bonb tramo.
Motf loik thyld
das emy zamk
Hays duao cahp thifb
trusx camd laml gi.
Dihr wayl napr
thaij vu qi,
Tild lugo das sanw visf jil
chagv xogp!
Motf loik cayf
voix Chugp cogy,
Katb tuk tamr
lihs Vuzo ogy ved nhal.
655.. Thuzo tihl con trez cha jal,
Nhinl nagl ogy
nhugw mauj sa rudf zaul:
Nujy con nhugw usx ved sau,
Trao too faiz luax, jeo caud
dagj noio.
Troik laml chi cuch bayb troik,
Nayl ai vu thac cho wujk hoph
tan!
Buaj riul bao qanz thany tanl,
Now dayd doar trez,
cagl olp kocb jal.
Motf land sau trusx cugs lal,
Thoiy thil math kadb chagv thal logl dau!
665..
Theo loik cagl chayz zogl chauy,
Liwd mihl ogy
rapx jeo daud tuzk voiy.
Voif vagl cez
juw wujk coi,
Nhoz to nagl lair timl loik kyly
can:
Vez chi motf mahz hogd nhan,
Toc too
chuao chut dend ono sihp thahl.
Zagy thuo das thenr nagl Oahp,
Lair thua az Lij
banj mihl hay sao?
Coig xaly tujq
hacr cagl cao,
Motf cayy gahj
vac bidb bao nhiwy cahl.
675.. Logl too zul chagv zutx tihl,
Joj muao auy
hanv tan tahl nưóc non.
Thal ragk liwd
motf thany con,
Hoa zul ras
cahj, laj conl xahp cayy.
Fanf sao dahl vayf cugs vayd,
Camd nhuo chagv
dauf nhugw wayl conl xahp.
Cugs dugk tihj
qanq lo qahp,
Tan nhal lal motf
thidf mihl lal hai.
Faiz loik ogy
cugs emy tai,
Nhinl nhau jotr
vanx jotr zail wonq wagp.
685.. Maij wojl hor
Mas vuak sagp,
Tok hoa das cij, cany vagl moix trao.
Trago jal docf
diar laml sao ?
Camd zayy chagv
luah busf vaol tuh nhily.
Trogp tay das sanw dogd tild,
Zaud logl doiq
tragx thay den koj jil!
Hor Chugp ra sucx jup vil,
Leg tamy das dath, tugr cil cugs
xogp.
Visf nhal das tamr thogp zogp,
Tihp cil jucr
jas das mogp dof ved.
695. Motf mihl nagl
wonr denl kya,
Aoj zamd jotr
lef, toc xe moib saud.
Fanf zaud, zaud
vayf cugs zaud,
Xot logl deo dagv bayb lauy
motf loik!
Cogy trihl ceq
bidb mayb mujo.
Vil ta kago kit, cho wujk zov
zagp.
Thed hoa chuao
raoj chenj vagl,
Loig thed thoiy
das fur fagl voix hoa.
Troik Liwy non nusx bao xa.
Wis dauy res cuav chia nhal tuh toiy.
705. Bidb bao zyly noh thed boid.
Cifb nayl thoiy
theb thil thoiy conl jil.
Taij sihp chuao
zutx huzo thed.
Laml thany trauy
wuah dend wil truc mai.
Noh tihl chuao traz cho ai,
Koib tihl magp
xuzb tyld dail chuao tan.
Noig rizy rizy
nhugw bagl hozl,
Zaud chogp tragx
dias lef tranl thamb kano.
Thyj Vany choth
tihz jacb xaly,
Zujx denl gej
denb any cand hoiz han:
715.
Coo troik zauy beq da dolp,
Motf nhal deq
chir rizy olp motf mihl,
Cox chi
woid nhang tanl cahp?
Noig rizy conl
macx moib tihl chi dayy?
Ragk: Logl duzo
thonq thucx dayd,
Too zyly conl vuzx
moib nayl chuao xogp.
Hov moiy ra cugs thenr thugl,
Deq logl thil
fur tamb logl voix ai.
Cayf em, em
coj chiur loik,
Woid leny cho
chir layr roid ses thuao.
725. Juaw duzk dutx
gahj tuzo tuo,
Lolp jao chapx
moib too thuak mach em.
Ceq tuk ki gaph chagl Cim,
Ki wayl qatr usx,
ki demy chenj thed.
Suh dauy sogj joj
batb cil,
Hiwb tihl kony
les hai bed venr hai!
Wayl xaly em
hays conl zail,
Xot tihl mauj
muz, thay loik nusx non.
Chir zul thitr
nat xuzo monl,
Wamf cujk chinj
sujb hays conl thomo layy.
735. Chisb thoa voix bucx tok
mayy,
Zyly nayl thil
juw vatf nayl cuaz chugp.
Zul em neny
voh neny chogd,
Xot wujk mehf
bacr, atx logl chagv qeny.
Matb wujk conl
chut cuaz tin,
Fimj danl voix
mahz huzo wyld wayl xuao.
Mai sao zaud coj
bao jok.
Dotb lol huzo ayb, so too fimj nayl.
Trogy ra wonr coz laj cayy,
Thayb hiu hiu
joj thil hay chir ved.
745. Hond conl magp
nagh loik thed,
Nat thany bod liwg, dend wil truc
mai;
Zar dail cakj
math kadb loik,
Rayq xin chenj
nusx cho wujk thac olp.
Bayy jok tramy
gayg bihl tan,
Ceq laml sao
xidb muly vanl aij any.
Tramo winl guiv
lair tihl qany,
Too zyly wanx wuiz
coj wand ayb thoiy.
Fanf sao fanf
bacr nhuo voiy,
Das
dahl nusx chayq hoa troiy low lagl.
755. oiy Cim lagp! Hoiw Cim lagp!
Thoiy thoiy thifb
das fur chagl tuk dayy!
Canr loik hond
watb mauj say,
Motf hoio lagh
watx doiy tay jaj dogd.
Xaly Hyly choth
tihz jatb nogd,
Motf nhal tapb
napf, cez trogp wujk wojl.
Cez thagp wujk
thusb boik boik,
Moix zank cono
vugh, chuao fai jotr hogd.
Hoiz: Sao ra suh lar lugl?
Ciwd cagl nucx
nov mov kogy ra loik.
765. Noig nagl Vany
moix riz tai,
Chisb thoa nayl
voix tok boid ov dayy...
Nayl cha laml loig zyly mayl,
Thoiy thil noig
ayb sau nayl das em.
Vil ai rugr caiz roio cim,
Deq con beol noiq mayy chiml
vil ai.
Loik con zanh lair motf hai,
Zaug monl bia
daj, zamj sai tacb vagl.
Layf thoiy, nagl lair thuao chizd,
Nhok cha traz dush wias chagl cho xujy.
775. Saj chi thany fanf toiy doil,
Zaug ragk xuzo
tragx qey wujk qanz dauy.
Xidb bao ceq noig thamz saud!
Kacx cahp das jucr nam lauy
mayb hoid.
Ciwf hoa dauy
das denb wojl,
Qanz hyld dauy
das jucr wujk sihp li.
Dau logl cez
ov wujk di,
Lef roio thamb
daj too chia rus tamk.
Troik homy mayy ceoj toib ramd,
Raud raud wonr
coz damd damd cahl suzo.
785. Rusx nagl ved
denb truj fuzk,
Bonb bed xaly koaj motf nagl
ov trogp.
Wapf wugk thenr
lucr e hogd,
Wis logl lair xot xa logl doil
fen.
Famq tily roio
denb tay henl,
Hojl cogy nagx
juw muao jinl voix ai:
Bidb thany denb
busx lacr lojl,
Nhir daol thal
bez cho wujk tihl chugp.
Vil ai wano donj joj dogy,
Thidf logl ki ov dau logl
ki di.
795. Trugl fugl zaud hoar coj ki,
Thany nayl thoiy
coj conl jil mal mogp.
Das sihp ra sob logp dogp,
Conl magp layb
cifb maj hogd dush sao?
Treny ily sanw
coj con zao,
Jaub camd nagl
das goij vaol cheoj kano:
Fogl ki nusx das denb chany,
Zao nayl thil
liwf voix thany sau nayl.
Demy thu motf kacx
motf chayd,
Bagy kazy nhuo
tihz nhuo say motf mihl.
Ciwd roio
vaol tay Tuj bal val
Mas Jamj Sihp
805. Chagv wok gas Mas Jamj Sihp,
Vang lal motf duax
fogp tihl das qen.
Qaj choio lair gaph hoid den,
Qen muil lair civb ano mild wydf hoa.
Laud xahp coj mur
Tuj Bal,
Lagl choio das trov ved jal
hetb zyly.
Tihl cok chagv
henr mal neny,
Matr cuao mufx
dagx doiy beny motf fuzk.
Chugp lugo mov motf woiy hagl,
Qahp namo buly
fanb banj huzo das led.
815. Zaor timl kapx
choh thil qey,
Jaz zahp haud har
zayr wed ano choio .
Ruiz
may auy cugs tair troik,
Dolr truzk lair chonr math wujk voy zyly.
Xot nagl chut fanf thyld qyly,
Cahl hoa dem banj vaol thyld
laij buly.
Meor luak das macx vaol kuly,
Sihj wi rez jaj wehy hony
sanw wayl.
Mugk thamd: Cok das denb tay!
Cagl nhinl vez
wocr cagl say kuc vagl.
825.
Das neny qocb sacx thily huzo,
Motf cujk nayl
hanv winl vagl chagv woa.
Ved dayy nusx
trusx bez hoa,
Vuzo tony qyj kakj atx lal
dua nhau.
Hanv ba tramo
lagr cemj dauy,
Cugs dal vuak vonb conl sau
thil loik,
Mizb won ced zenb tanf noio,
Vonb nhal cugs
tisb cuaz troik cugs tham.
daol tily das benj tay faml,
Thil vin cahl qit cho cam suh doik!
835. Zujx trand mayb math lagl choio,
Choio hoa das zeg mayb wujk
bidb hoa .
Nusx voz luuh
mauj maol gal,
Mulh maul chiwy tapf lair lal conl wyly.
Mapf mok dahj
lanf con den,
Bao nhiwy cugs bayb nhiwy tild matb chi?
Mur jal hash coj diwd jil,
Liwd cogy matb
motf bujq qyl mal thoiy.
Vaz dayy duzk
xaj xa xoiy,
Mal ta batb dogf nuaw
wujk sihp wi.
845. Tisb thay motf
doaj tral mi,
Con ogp das toz duzk di loib ved.
Motf cono muao
joj nagh ned,
Thuzo jil denb
wocr tisb jil denb huzo.
Demy xaly motf jacb
moo magl,
Dusb hoa deq
doj, mach nagl namk troo.
Jotr rizy tamd
tas tuly muao,
Fand
camo noig kakj fand zoo
noig mihl:
Tuzd chi lal jogb hoiy tahp,
Thany winl vagl
deq oy zahp maj hogd.
855. Thoiy conl chi nuaw mal mogp?
Doik wujk thoiy
theb lal xogp motf doik .
Janf zyly tuiz
fanf boik boik,
Camd zao nagl
das tolp bail qyly sihp.
Wis di
wis lair motf mihl:
Motf mihl thil
chox hai tihl thil sao?
Sao zaud sihp suh
theb naol,
Try wyly chagv ceoz lyr vaol
sogp thany.
Noig mihl auy
cugs jans zand,
Cip chayd thoiy
cugs motf land mal thoiy.
865. Nhugw lal do danx wush xujy,
Tizb gal we das gayj soiy maij tuzk.
Laud mai vuak ruc
coil suzo,
Mas Sihp jucr jas
voif vagl ra di.
Dolr truzk thay
luc fany cil!
Voj cauy kapb
kehq bogj xe gapf gehd.
Bed wojl mujk zamh
truzk dihl,
Vuzo ogy mov tisf tilg hahl
duao theo.
Wojl thil chuz
kakj zapf ziul,
Motf nhal hyly
voix motf Ciwd ov trogp.
875. Nhinl cagl las chas jotr hogd,
Riz tai nagl moix jais logl
thapb cao:
Hoq sihp ra fanf thoo daol,
Cogy cha wias mer cifb naol
traz xogp?
Low lagl nusx ducr
buir trogp,
Tramo namo deq
motf tamb logl tuk dayy.
Xem guzo trogp
bayb nhiwy wayl,
Thany con chagv ceoz macx tay
bomh jal!
Ki ved boz vagx
trogp nhal,
Ki vaol zugl zagx
ki ra voif vagl.
885. Ki
ano ki noij low lagl,
Ki thayd ki tox xem thuzk xem kihp.
Kac
maul cez qyj wujk thahp,
Wamg ra cho cis nhuo hihl con buly.
Thoiy con conl noij chi con?
Sogb nhok datb
kakj thac chony qey wujk!
Vuzo bal we bayb nhiwy loik,
Tizb olp das mulb vakr troik
ceuy leny.
Vail tald chuao canr chenj kyly.
Maij wojl wiz das jucr lild rujq
xe.
895. Xot con logl nagh tril tril,
Trusx ily ogy
das nank nil thapb cao:
Chut thany iwb liwg
too daol,
Ropx nhal denb
noig janb vaol toiy wujo.
Tuk dayy goc
beq beny troik,
Nagx muao thui
thuiz qey wujk motf thany.
Winl tamd nhok
bogj tugl qany,
Tydb suzo che
chov cho thany cat dagk.
Canr loik kakj
moix thuao ragk:
Busf chany thoiy
cugs xikj thagk nhivf trao.
905.
Mai sau zaud zenb theb naol,
Cial guzo nhatf
wydf nor zao qiz thand!
Dugl zugl joj
jucr mayy vand,
Motf xe trogp
cois hogd trand nhuo bay.
Trogy voik gatr
lef chia tay,
Goc troik thamo
thamv demy wayl damo damo.
Nagl thil zamh
kakj xa xamo,
Bacr fau caud
jaj den ramd wanl mayy.
Vi loy san sat hoio may,
Motf troik thu
deq rizy ai motf wujk.
915. Zamh kya watb
tahr mul koio,
Thayb trago mal thenr nhugw loik non sogy.
Rugk thu tugk
bisb xen hogd,
We chim nhuo nhacx
tamb logl thand hony.
Nhugw lal lar nusx lar non,
Lamy
Try vuak motf thagj tronl toix noio.
Xe chauy zugk bahj cuav wojl,
Reml trogp das thayb motf wujk busx ra.
Thadx trogy nhonk
nhoth maul za,
Ano jil cao
lonx dayg dal laml sao!
925. Trusx xe loio
laz han chaol,
Vagy loik nagl
moix busx vaol tanf noio.
Beny thil mayb
az mayl wail,
Beny thil woid
bonb namo wujk lagl choio.
Juaw thil huzo
anj hanv hoi,
Treny treo motf
tuzh tragx doiy logy mayl.
Laud xahp qen loib
xuao nay,
Wed nayl thil layb
ogy nayl tily suo,
Huzo homy hoa somx fugr thok.
Coy naol xaub viaj
coj thuao moib hagl,
935. Coiv xivy lotf
aoj sog sagl,
Trusx thand ses
wylf mahz huzo lamd ramd.
Doiq hoa lot xuzb chiwb namk,
Buvx hoa bay lair amd amd tux vi!
Ciwd conl woo wanq bidb jil,
Cux loik layr
xuzb mur thil kanb way:
Cuav hagl buly
banj cho may,
Demy demy Hanl thuch
wayl wayl Wyly tiwy.
Muly winl wujk
thayb cugs iwy,
Xony xao oahp
ilb rapf riul truc mai .
945.
Tin nhanr vanq laj thuo bail,
Duao wujk cuav
trusx rusx wujk cuav sau.
Lar tai
we chuav bidb dauy,
Xem tihl ra cugs nhugw maul zov zagp.
Leg xogp huzo hoaz
ja duzk,
Tuj Bal vatx noc leny juzk
woid way.
Zayr ragk: Con layr mer dayy,
Layr roid sagp
layr cauf mayl beny cia.
Nagl ragk: Faiz
busx luuo li,
Fanf henl vagy
das cam bed tiwq tihp.
955. Diwd dauy layb
ilb laml oahp,
Wayy thoo chagv
bidb lal zahp fanf jil?
Duz diwd napr
thaij vu qi,
Das ki chugp char lair ki dugx woid.
Jok ra thay math doiq woiy,
Zamj xin guiv
lair motf loik cho mihp.
Mur we nagl noij hay tihl,
Bayb jok moix
noiq tam bahl mur leny:
Nayl nayl suh
das qaz nhily,
Thoiy dal cufx sogb chogd min di roid.
965. Baoz ragk di zaor layb wujk,
Dem ved rusx kakj
civb loik mal ano.
Tuzd voy wias
ov batb nhany,
Buld mihl trusx
das tand mand thuv choio.
Maul
hod das matb di roid,
Thoiy thoiy vonb
lizb di doik nhal ma!
Con cia das banj cho ta,
Nhapf ra faiz cux fep nhal
tao dayy.
Laos cia coj jov
bail bayy,
Chagv vago vaol
math mal mayl lair we.
975.
Cox sao chiur totb motf bed,
Gaij too mal das wuax wed somx sao?
Faiz laml cho
bidb fep tao!
Chapf bil tily
rapx sanb vaol ra tay.
Nagl ragk: Troik
thamv datb zayl!
Thany nayl das boz nhugw wayl
ra di.
Thoiy thil thoiy
coj tisb jil!
Sanw zao tay
aoj tucx thil jov ra.
Soh gan nat wocr
liwd hoa!
Mur conl trogy math nagl dal qaj tay.
985. Thuzo oiy tail sacx bacf nayl,
Motf zao olp
widf dutx zayy fogp trand.
Noig olp vow lov xa gand,
Trogp nhal wujk
chatf motf land nhuo nemy.
Nagl thil bank bath jacb tily,
Mur thil camd capf
math nhinl hond bay.
Vuch nagl vaol
chonb hily tayy,
Catx wujk coi
soc chayr thayd thusb thagp.
Naol hay chuao hetb trand zyly,
Trogp mey zuzk
das dugx beny motf nagl.
995. Riz ragk: Nhany
qaz zov zagp,
Das tolp tronb noh dolr truzk
dush sao?
Sob conl nagh noh
maj daol,
Wujk zaud mulb
qydb troik naol das cho.
Hays xin hetb cifb
liwg bod,
Sogy Tild duzk
ses henr hol ved sau.
Thusb thagp sudb
motf wayl thauy,
Jacb mey we das zaul zaul vuak
tan.
Tuj bal chuch
sanw beny manl,
Luah loik kyly jaiz
mono man gow zand:
1005. Motf wujk zeg
coj mayb thany!
Hoa xaly duzo
nhyr, wayl xaly conl zail.
Cugs lal low motf lamd hai,
Daj vagl sao
now ep nail muao mayy!
Low chuno trot das vaol dayy,
Koaj buzd xaly
deq doih wayl daol non.
Wujk conl thil
cuaz hays conl,
Timl noio xugx
dagj lal con caij nhal.
Laml chi toif baoj olj ja,
Thidf mihl mal hair denb ta hay jil?
1015. Ced tai mayb moig nank nil,
Nagl we zuzk cugs thir fi rakr roil.
Vaz sy thand
mogf mayb loik,
Tuc nhany auy
cugs coj troik ov trogp.
Cifb nayl noh
traz chuao xogp,
Laml chi themy motf noh chogd
cifb sau!
Lagh we, thamb thiaj got daud,
Thuao ragk: Ai coj mulb dauy
theb nayl?
Dush nhuo loik, theb lal may,
Hanv ragk mai
coj nhuo rayl cho chago!
1025.
Soh ki ogp buvx dais dagk,
Denb diwd sogb
ducr, sao bagk thac trogp!
Mur ragk: Con hays thogp zogp,
Faiz diwd logl
lair zoib logl mal choio!
Mai sau ov chagv
nhuo loik,
Treny daud coj bogj math troik ragr soi.
Thayb loik qydb
dolj hanv hoi,
Dahl logl, nagl cugs ses wujy
wujy zand.
Trusx laud Wugo bikj koaj xaly,
Vez non xa, tamb trago gand, ov chugp.
1035. Bonb bed bat wat xa trogy,
Cat vagl cond nor, buir hogd zamh
cia.
Bes bagl mayy somx
denl kya,
Nuav tihl, nuav
cahz nhuo chia tamb logl.
Tuzv wujk zujx
wydf chenj dogd,
Tin suzo luzb nhugw
rayl trogy mai chok.
Beny troik goc
beq boo voo,
Tamb son gotf ruav bao jok cho fai.
Xot wujk tuah
cuav homy mai,
Qatr nogd apb
lahr, nhugw ai doj jok?
1045. Sany Lai cakj mayb nagx muao,
Coj ki gocb tuv das vuak wujk omy?
Buld trogy cuav
beq chiwd homy,
Thyld ai thapb thozj cahj buvd xa xa?
Buld trogy wonr
nusx moix sa,
Hoa troiy man mac, bidb lal ved
dauy?
Buld trogy noif
coz zaul zaul,
Chany mayy math datb motf maul xahp xahp.
Buld trogy joj
culb math gehd
Amd amd tizb
sogj ceuy qahp geb wồị
1055. Chugp qahp nhugw nusx non wujk,
Dau logl luuo
lacr, neny vail bonb cauy.
Ciwd macx
luak Sov Kahp
Wamf wuil ruz
busx reml chauy,
Cakj tuzk, we coj tizb dauy
hoar vand.
Motf chagl vuak
tracr thahp xaly,
Hihl zogp chaiz
chudb, aoj kano ziur zagl.
Wis ragk cugs makr
thuo huzo,
Hoiz ra moix bidb ragk chagl
Sov Kahp.
Bogj Wa thapb
thozj zujx mahl,
Trogy nagl, chagl
cugs ra tihl deo dai.
1065.
Than oiy! sacx nusx huzo troik,
Tisb cho dauy
bogg lacr lojl denb dayy?
Jaj dahl trogp wydf treny mayy,
Hoa sao, hoa
keoj doar dayl bayb hoa?
Tucx gan rizy
janf troik jal,
Logl nayl ai toz cho ta, hoiw logl?
Thyld qyly vij
bidb ahp hugl,
Ra tay thaoj cuis,
soq logd nhuo choio!
Sogp thu das kep cahj wojl,
Tai conl dogd vogr
mayb loik satx dahp.
1075.
Wis wujk thoiy lair wis
mihl,
Camj logl chua
xot, nhatr tihl choo voo.
Nhugw lal land luaw nagx muao,
Cifb fogp trand
bidb bao jok moix thoiy?
Dahj liwd nhanx
motf hai loik,
Nhok tay teb
dof votx wujk tramd laly.
Mahz tily ceq
hetb xa gand,
Noig nhal baoj
dap, noig thany lacr lojl.
Tan suzo vuak ragr
wayl mai,
Tilf hogd nagl
moix nhanx loik guiv sagp.
1085. Troik tayy lags dags bogj vagl,
Fuc thuo das thayb tin chagl denb noio.
Mov xem motf bucx
tily mai,
Rahl rahl tikj
vidf coj hai chuw ded.
Layb trogp ij
tux mal sy:
Wayl hai mujo
motb, tadb thil faiz chago?
Chim homy thoi thot ved rugk,
Doaj tral mi das wamf trago nuav vahl.
Tuzk dogy lay dogf bogj cahl,
Res sogp, das thayb Sov Kahp lenz
vaol .
1095. Suzh sugl dahj
zanr ra chaol,
Layr thoiy, nagl moix riz
tai any cand.
Ragk: Toiy beol
botr chut thany,
Lacr danl magp
layb noh nand ilb ahp.
Zamj nhok cotb
nhucr tuv sihp,
Conl nhiwd cetb
coz wamf vahl ved sau!
Lagh we, lamq nhamq gatf daud:
Ta dayy faiz mulh
ai dauy mal ragk!
Nagl dal bidb denb ta chago,
Beq tramd laly,
lapb cho bagk moix thoiy!
1105. Nagl ragk: Muly suh ono wujk,
Theb naol xin
qydb motf bail cho xogp.
Ragk: Ta coj wuah try fogp,
Coj teny zujx
truzx, vonb zogl cilf nhi.
Thuak coo lenz busx ra di,
Ba mujo sauj chusx,
chusx jil lal hono.
Zul ki joj cep, muao dono,
Coj ta dayy cugs chagv cono cox jil!
We loik nagl das sihp wi,
Sogp dal qaj doig, qanz jil dush thany.
1115. Cugs liwd nhamx
matx duao chany,
Mal xem con Taor xajp vand denb
dauy!
Cugl nhau lenz
busx xuzb laud,
Sogp sogp wuah
trusx, wuah sau motf doll.
Demy thauy kacx lauf cahp tanl,
Joj cayy trut
laj, trago wanl wamf guzo.
Loib monl coz nhoth mul suzo,
Logl qey di motf busx duzk,
motf dau.
Tizb gal xao xac gayj mau,
Tizb wujk dauy
das maij sau zayf zagl.
1125. Nagl cagl thonq
thucx gan vagl,
Sov Kahp das res zayy cuzo loib
naol!
Motf mihl kony
bidb laml sao,
Zamh rugk busx
thapb, busx cao hais hugl.
Hoaj nhi thatf
coj now logl,
Laml chi zayl tiaj, vol hogd, lamx nau!
Motf doll doq denb trusx sau,
Vudb dauy xuzb
datb, cahj dauy leny troik.
Tuj bal tocb
thagv denb noio,
Hamd hamd ap diwf motf hoio
lair nhal.
1135. Hugp hago chagv
noij chagv tra,
Dagp tay vuil
liwg, japf hoa toio boik.
Thitr za ai cugs lal wujk,
Logl naol hogd
rugr, thamx roik chagv dau.
Hetb loik thuj
fucr, kanq caud,
Ulb lugo thitr
doq, catb daud mauj sa.
Ragk: Toiy chut fanf danl bal,
Nusx non lial cuav, lial nhal, denb dayy.
Bayy jok sogb
chetb ov tay,
Thany nayl das denb theb nayl
thil thoiy!
1145. Nhugo toiy coj saj chi toiy,
Fanf toiy dahl vayf, vonb wujk deq dauy?
Thany lulo bao qanz lamb daud,
Chut logl trihp bakr tuk sau
xin chuak!
Dush loik mur moix
tyl coo,
Batx wujk baoz
lihs laml tok cugp chiwy.
Bayl vai coj
az Mas Ciwd,
Xot nagl, ra moix dahj liwd
chiur dolp.
Mur cagl ceq nhath,
ceq kolp,
Ganr gugl denb
much, nogd nanl moix tha.
1155. Vuch nagl vaol
wiz trogp nhal,
Mas Ciwd lair woz ij ra zanh loik:
Thoiy dal macx lanf thil thoiy!
Di dauy chagv bidb con wujk Sov Kahp?
Bacr tihl, noiq
tizb laud xahp,
Motf tay chony
bidb mayb cahl ful zugp!
Dal daol lapf sanw
chusx zugl,
Lar jil motf cotb
motf dogd xuao nay!
Coj ba mujo
lagr trao tay,
Kogy zugo chi coj chylf nayl,
trol cia!
1165. Roid ra trov math tucx thil,
Botx loik, liwf
chox sany si, thidf doik!
Nagl ragk: Thed
thotb nagh loik,
Coj dauy mal lair ra wujk hivq sauy!
Conl duzo sy
trusx, wis sau,
1170.
Math mo das thayb ov dauy zang
vaol.
Sov Kahp leny
tizb reuy rao:
Ragk we moix coj con naol ov dayy.
Fao cho qylb
joj ruz mayy,
Hays xem coj bidb
math nayl lal ai
1175. Nagl ragk: Thoiy theb thil thoiy!
Ragk kogy, thil
cugs vagy loik lal kogy!
Sov Kahp qatx
magx dugl dugl,
Sanb vaol, vuak
rapx thir hugl ra tay,
Nagl ragk: Troik
nhej coj hay!
Qylb ahp, ruz
ilb, suh nayl tair ai?
Dem wujk jayq xuzb
jizb koio,
Noij roid, roid
lair ano loik dush way!
Conl tily tikj
vidf ov tay,
Ros ragl math ayb, math nayl chux ai?
1185. Loik way, dogy math trogp wojl,
Cez chey batb
wias, wujk cujk voy luzo!
Fur tihl anj das ros ragl,
Zoo tuzd, wiz moix civb duzk thaoj
lui.
Buzd rizy, rizy
nhugw sutr suil:
Wis thany, mal lair wamf wuil cho thany.
Tisb thay trogp
jaj tragx wand,
Denb fogp trand,
cugs fogp trand nhuo ai!
Tez vui cugs motf
cifb wujk,
Hogd nhan faiz
jogb ov doik mais ru!
1195. Cifb xuao das vugr duzk tu
Cifb nayl chagv
ceoz dend bul moix xujy!
Zul sao bihl
das vow roid,
Layb thany mal traz noh doik
cho xogp!
Vuak tald wydf
sagj, guzo trogp,
Tuj bal gej
lair thogp zogp zanh zol:
Wed choio cugs lamx cogy fu,
Lagl choio ta faiz bidb cho
duz diwd.
Nagl ragk: Muao
joj zapf ziul,
Liwd thany, thil cugs faiz
liwd theb thoiy!
1205.
Mur ragk: Ai cugs nhuo ai,
Wujk ta ai matb tild hojl denb
dayy?
Ov trogp conl
lamx diwd hay,
Noig demy kep mov, noig wayl rizy
chugp.
Nayl con thusf layb namk logl,
Vahl wojl bayz
chuw, vahl trogp tamj wed.
Choio cho liwg
chanj, hoa chey,
Cho lano loc daj, cho mey manq
doik.
Ki koej hahr, ki net wail,
Ki wamy woih wydf,
ki cujk coth hoa.
1215. Diwd lal wed wiff trogp nhal,
Duz wand ayb netb, moix lal wujk soi.
Got
daud vagy zayr mayb loik,
Zuzk chau net wydf, zuzk fai vez hogd.
Nhugw we noij, das thenr thugl,
Nusx doik lamx
noig lar lugl, katx ke!
Xot mihl cuav
cac, buzd kuey,
Vow logl, hocr layb nhugw wed wiff hay!
Keoj lal math zanr, mayl zayl,
Cifb wujk das denb theb nayl
thil thoiy!
1225. Thuzo thay thany fanf lacr lojl,
Zaug sao cugs
ov tay wujk bidb sao?
Laud xahp, moix ruz truzx daol,
Cagl treo jaj
wocr, cagl cao famq wujk.
Bidb bao buvx laz, ogp loio,
Cusf say dayd thagj, tranf cujk sudb demy.
Zapf ziul laj joj,
cahl chim,
Somx duao Togb
Wocr, toib timl Tragl Kahp.
Ki tihz ruwh, luc tanl cahp,
Jatf mihl, mihl
lair thuzo mihl xot xa.
1235. Ki
sao fogp gamb ruz lal,
Jok sao tan tac nhuo hoa juaw
duzk?
Math sao zayl joj
zanr suzo,
Thany sao buvx
chanj, ogp chuzk bayb thany?
Math wujk muao Sov,
mayy Tand,
Nhugw mihl naol
bidb coj xaly lal jil!
Doiy fen joj tuah, hoa ced,
Nuav reml tydb
wamf, bonb bed trago thauy.
Cahz naol cahz
chagv deo saud,
Wujk buld, cahz
coj vui dauy bao jok!
1245. Doil fen net ves, cauy thoo,
Cugp camd trogp
wydf, nusx cok zujx hoa,
Vui lal vui
guzh ceoz mal,
Ai tri amy doj, manh
mal voix ai?
Thok oo joj
truc, muao mai,
Wanq woo tramo noig, juil mail motf thany.
Omy logl doil
dolr xa gand,
Chagv vol mal roib, chagv zand mal dau!
Nhox ono chinj chuw cao sauy,
Motf wayl motf
waz bogj zauy tal tal.
1255. Zamh wanl, nusx thamv, non xa,
Wis dauy thany fanf con ra theb nayl!
Sany hoel doiy
chut thoo wayy
Trany cam, ai cez dow thay
visf mihl?
Nhox loik wylf
usx ba sihp,
Xa xoiy ai coj thaub tihl chago ai?
Ki ved hoiz liwg
Chuzo dail,
Cahl xaly das bez cho wujk chyly
tay.
Tihl sauy mogp
traz wias zayl,
Hoa cia das chapx cahl nayl cho chuao?
1265. Moib tihl doil
dolr vol too,
Jacb huzo qan
luzb land moo cahp zail.
Sogp sa vol vos fuzo troik,
Nay hozl hony, das lair mai hony hozl.
Land land thoz bacr
ac vagl,
Xot wujk trogp
hoif dolr tragl doil cono!
Das cho layb chuw
hogd nhan,
Laml cho, cho
hair, cho tanl, cho cany!
Das dayl vaol cifb
fogp trand,
Sao cho siz nhucr
motf land moix thoiy!
Ciwd gaph
Thuc Sihp
1275. Kakj zu bogg
coj motf wujk,
Cil Tamy hor
Thuc cugs noil thuo huzo.
Vonb wujk hylf
Tikj chauy Thuzk,
Theo wivy duzk mov woiy hagl Lamy tri.
Hoa koiy mof
tizb Ciwd nhi,
Thifb hogd timl
denb huzo kuey guiv vaol.
Truzx toy jap math hoa daol,
Vez naol chagv
manh net naol chago uao?
Haiz duzk mono monv cahl too,
Wayl xaly cagl
joj cagl muao cagl nogd.
1285. Wydf hoa hoa
wydf naos nugl,
Demy xaly ai zeg camd logl dush chago?
Lar jil thahp kij
les hagk,
Motf zayy motf
busf ai jagk cho ra.
Somx daol toib
manf lany la,
Trusx conl trago
joj sau ra daj vagl.
Zipr dauy may manx lar zuzk,
Lair vuak gaph kozz
xaly duzk lair qey.
Sihp cagl motf
tihz mujk mey,
Wayl xaly lamx
luc di ved voix xaly.
1295.
Ki joj gac ki trago sany,
Baud tily chusb ruwh cauy thand
noib thoo.
Ki huzo somx ki tral truao,
Banl vayy divq
nusx duzk too hoar danl.
Midf mail trogp cusf try holp,
Cagl qen thusf
netb cagl zan ziuj tihl.
Lar cho caij sogj
kyhp thahl,
Laml cho doq
qanj xiwy dihl nhuo choio.
Thuc sihp qen
thoij bocb roik,
Tramo winl doq
motf tranf cujk nhuo kogy.
1305.
Mur cagl toy lucr chudb hogd,
Mauj tham heg
thayb hoio dogd thil mey.
Zujx trago qyly
das goir hel,
Daud tuzk luav luuh
lapf loè damy bogy.
Buzd the faiz bujq thogp zogp,
Thagp lan ruz
bucx truzx hogd tamq hoa.
Ros maul trogp wocr tragx wal!
Zayl zayl sanw
duc motf toal thily nhily.
Sihp cagl toz
net cagl ken,
Wur tihl tay
thaoz motf thily ladf duzk.
1315. Nagl ragk: Vagy bidb ij
chagl.
Loik loik chauy
wocr hagl hagl gamb theuy.
Hay henl les cugs noib diwy,
Noig qey wis motf hai diwd
wagp wagp.
Logl conl guiv
agj mayy Vagl.
Hoar vand xin hays chiur chagl homy nay.
Ragk: Sao noij lar lugl thay!
Cahl cia chagv
faiz coig nayl mal ra?
Nagl cagl uz
dotf thu ba,
Dolr truzk luc
ayb wis mal buld tehy:
1325. Thifb nhuo hoa das lial cahl,
chagl nhuo con buvx lulh vahl
mal choio.
Chuaj xaly dahl das coj noio,
Vanx wayl thoiy
chox zail loik laml chi.
Sihp rago: Tuk
thuov tuzo tri,
Tamb rizy rizy
nhugw nagh vil nusx non.
Tramo namo tihj
cusf vuzy tronl,
Faiz zol cho
denb wonr wuld lakr sogy.
Nagl ragk: Muly
doif ono logl.
Chut e beny thuj beny
togl zeg dauy.
1335. Bihl Kagp nanb
naj bayb lauy,
Iwy hoa iwy
dush motf maul divq tragp.
Roid ra latr fanb fai huzo,
Logl cia juw
dush thuzk thuzk mais chago?
Vaz trogp themd
qeb cugp trago,
Chuz truzo dahl das chir Hagk ov
trogp.
Bayb lauy kago
kit zaiz dogd,
Themy wujk wujk
cugs chia logl rizy tayy.
Vez chi chut fanf beol mayy,
Laml cho beq
aij ki dayd ki voio.
1345. Tramo diwd wagp wuav vil
toiy,
Thany sau ai chiur toif troik ayb cho?
Nhuo chagl coj
vugw tay co,
Mujk fand cugs dapx divb cho
motf vail.
Theb trogp zaud
lonx hono wojl,
Trusx haml suo
tuv guiv wujk dagk la.
Cuij daud luld xuzb maij nhal,
Jamb chua lair toif bago ba luav
nogd.
Ov treny conl
coj nhal thogy,
Luzh treny trogp
xuzb bidb logl coj thuzo?
1355. Saj chi liwg wos hoa tuzk?
Laud xahp lair boz ra fuzk laud xahp.
Lair cagl zoo zagj zair hihl,
Dahl thany fanf thifb wair zahp jaj chagl.
Thuzo sao cho
venr thil thuzo.
Tihj sao cho
venr moir duzk xin vagy.
Sihp ragk: Hay noij del chugk!
Logl dayy logl
dayb chuao tugk hay sao
Duzk xa chox
wair Woy Laol,
Tramo diwd hays cux trogy vaol
motf ta.
1365.
Das gand chi coj diwd xa?
Daj vagl das qydb fogp ba
cugs liwd.
Cugl nhau cano
vanh denb diwd,
Chiz
non thed beq nagh jeo denb
loik.
Niz non demy wanx tihl zail,
Wojl hily thoz
das non dojl wamf guzo.
Mulh diwd truc
vilf thuak luzo,
Rusx ved hays tamr jaub nagl
motf noio.
Chilb hoal sapx
sanw hai bail,
Cayf tay thayd
thoh mulh wujk zol la.
1375. Banx tin denb math Tuj bal,
Thua
coo mur cugs caud hoal zamj
sao.
Ros ragl cuaz zang
tay trao,
Holl luzo motf thifb
thany vaol cuav cogy.
Cogy tuo doiy
les deud xogp,
Got tily fut das thodj vogl trand ai.
Motf nhal sum hopr truc mai,
Cagl sauy wias
beq cagl zail tihl sogy.
Huzo cagl duvh
luav cagl nogd,
Cagl soiy vez
wocr cagl logd maul sen.
1385. Nuav namo hoio
tizb vuak qen,
Sany woy cahl
bisb das chen laj vagl.
Jauf thu vuak
nayz jol suzo,
Goib ily das thayb xaly duzk denb noio.
Fogp loiy noiq
tranf boik boik,
Nagh logl e apb tihj bail fany chia.
Qydb way bilf bakr motf bed,
Zayr cho maj
fanb lair ved laud xahp.
Thayb loik wivy
halb rahl rahl,
Dahj liwd sihp
moix layb tihl nail ceuy.
1395. Ragk: Con bidb toif das nhiwd,
Daug ragk samb
set buaj riul cugs cam.
Trot vil tay das nhugj chaml,
Zair roid conl
bidb kony laml sao dayy.
Cugl nhau vaz
tizb motf wayl,
Omy camd ai now zutx zayy cho
dahl.
Luzh treny qydb
chagv thuzo tihl,
Bacr den thoiy coj tisb mihl
laml chi.
Thayb loik satx
daj tri tri,
Sotb gan ogy
moix caoj qil cuav cogy.
1405. Datb bagk noiq
sogj dugl dugl,
Fuz duzk sai
laj fiwb hogd thoiy tra.
Cugl nhau theo
got sai nha,
Sogp sogp vaol
trusx sany hoa layr qil.
Trogy leny math satx den sil,
Lapf wivy trusx
das ra y nagh loik:
Gas cia zair netb
choio boik,
Mal con
wujk theb lal wujk dogp
duao.
Tuzd chi hoa thaiz huzo thuak,
Mulh maul son fanb dahj luak con den.
1415.
Sy trogp tihl tragr wyly dono,
Bed naol thil cugs
chuao ily bed naol.
Fep cogy chiwb
anj lalf vaol.
Coj hai duzk
ayb mulb sao mach mihl.
Motf lal cux
fep ja hihl,
Motf lal lair cux laud xahp foj ved.
Nagl ragk: das qydb motf bed!
Nhenf nayl vuzo
layb too cia mayb land.
Ducr trogp thany
cugs lal thany.
Iwb thoo vagy
chiur trusx sany loiy dihl!
1425. Zayr ragk: Cux fep ja
hihl!
Ba cayy chapf lair motf cahl maug
dono.
Fanf dahl chi zamj ceuy olp,
Daol help qenr maj liwg tan tac mayl.
Motf sany lamd
cat das dayd,
Guzo lok nusx
thyz mai gayd voc suzo.
Wis tihl chagl Thuc mal thuzo,
Neoz xa trogy
thayb logl cagl xot xa.
Koc ragk: Olp
kocb vil ta!
Coj we loik trusx chagv dal lyr sau.
1435. Canr logl chagv
bidb wis sauy.
Deq ai trago tuiz hoa saud
vil ai.
Fuz duzk we thozz vaol tai,
Dogf logl lair ganr denb loik
rizy tayy.
Sutr suil chagl
moix thuao way,
Daud dujy ceq lair suh wayl caud
thany:
Nagl dal tihj hetb xa gand,
Tuk xuao nagl
das bidb thany coj rayl.
Tair toiy hugx
layb motf tay,
Deq nagl cho
denb noig nayl vil toiy.
1445.
We loik noij cugs thuzo loik,
Zepr y moix zayr cho bail jaiz vi.
Ragk: Nhuo hanv
coj theb thil
Trago hoa sogp
cugs thir fi bidb diwd .
Sihp ragk: Chut fanf botr beol,
Theo doil vaz cugs
it nhiwd but wily.
Cujk ragk: das theb thil neny!
Mocf jal hays thuv motf thily
trihl wed.
Nagl vagy catb
but tay ded,
Tily hoa trihl
trusx anj fey xem tuzk.
1455.
Ken ragk: Jaj dagj Thihr duzk!
Tail nayl sacx ayb
winl vagl chuao cany!
Thatf lal tail tuv jai nhany,
Chauy Trand conl
coj Chauy Trand naol hono?
Thoiy dugk rusx
zuw cuuo honk,
Laml chi low nhipr cho donl wagp
cugp.
Das duao denb trusx
cuav cogy,
Wojl thil lal
lij sogp trogp lal tihl.
Zauy con trogp daor ja dihl,
Thoiy thil zepr
noig batb bihl lal xogp.
1465. Cip tryld samx
suav leg cogy,
Ciwf hoa catb
joj dusb hogd divq sao.
Bayl hagl coq xyj xony xao,
Sogp sogp duao
toix truzx daol sahj doiy.
Thuzo vil hahr
trogr vil tail,
Thuc ogy thoiy
cugs zepr loik fogp ba.
Huef lan such nucx motf nhal,
Tugk cay dagx lair manh mal hono xuao.
Ciwd val Holr Thuo
Nhugw vui ruwh
somx cok truao,
Daol dal fai thamx sen vuak
nayq xahp.
1475. Truzx hod vagx vez demy thahp,
E tihl nagl moix
bayl tihl rizy chugp:
Fanf bod tuk venr chuw togl,
Doiq thay nhanr
ilb das hogl dayd nily.
Tin nhal wayl motf
vagx tin,
Manh tihl cat lys latr tihl
taol kagp.
Wis ra thatf cugs neny duzk,
Tamo hoio ai zeg juw jagl
cho ta?
Tromf we cez lonx trogp nhal,
Ov vaol kuly
fep noij ra moib duzk.
1485. E
thay nhugw zar fi thuzk,
Zeg zol ronb
beq kony luzk dayj sogy!
Mal ta sudb motf namo
rogl,
Theb naol cugs
chagv jaub xogp dush nàọ
Bayb chayd chuao
toz tiwy hao,
Hash lal trogp coj
laml sao chago lal?
Xin chagl cip liwf
lair nhal,
Trusx wujk depr
ij sau ta bidb tihl.
Demy wayl juw mucx
jaub qahp,
Rayl land mai luaw nhuo hihl
chuao thogy.
1495.
We loik kyly nhuz thogp zogp,
Dahl logl sihp moix
qydb logl hoid tragp.
Ragr ra guiv denb xaly duzk,
Thuc ogy cugs
voif jucr chagl nihp ja.
Tilg duao motf
chenj qan hal,
Xaly dihl thadx
das zaor ra cao dihl.
Sogy Tand motf
zaiz xahp xahp,
Loi thoi bok
liwg mayb cahl Zuzo qan.
Camd tay zail
wanx thov than,
Chia foiy wugk chenj
hoph tan wenr loik.
1505. Nagl ragk: Non nusx xa koio,
Sao cho trogp amb
thil wojl moix emy.
Zeg loal ivb
thamx trony cim,
Laml chi bugo matx batx chim
koj logl!
Doiy ta chut wias deol bogl,
Denb nhal trusx
liwf noij sogl cho mihp.
Zul ki sogj joj batb tihl,
Lonx ra y lonx toiy dahl fanf toiy.
Hono diwd jaub
wush jaub xujy.
Lair magp nhugw visf tayl troik
denb sau.
1515. Thuzo nhau xin nhox loik
nhau,
Namo chayd cugs chagv di dauy mal chayd.
Chenj duao nhox
buaw homy nay,
Chenj mugk xin
doih wayl nayl namo sau!
Wujk leny wuah
cez chia baol,
Rugk fogp thu
das nhuvb maul qan san.
Zamh hogd buir
culb chihp an,
Trogy wujk das kadb mayb wanl
zauy xahp.
Wujk ved chisb
bogj namo cahp,
Cez di muly zamh motf mihl
xa xoiy.
1525. Vagd trago ai xez laml -zoiy,
Nuav in goib chisb, nuav soi zamh truzk.
Ceq chi nhugw noig zocr duzk,
Buld trogp nayl
noig chuz truzo ov nhal:
Vonb zogl hor
Holr zahp ja,
Con qan Lair bof teny lal Holr
thuo.
Zyly dagk thalf
neoz joj duao,
Cugl chagl cetb
toc xe too nhugw wayl.
Ov ano thil
netb cugs hay,
Noij diwd ragl
busf thil tay cugs jal.
1535. Tuk we vulk moix themy hoa,
Mizf wujk das lamx tin nhal thil kogy.
Luav tamy cagl
zapf cagl nogd,
Trakj wujk den bacr ra logl trago hoa:
Vij bagk thuj
thatf cugl ta,
Cugs zugp cez
zujx moix lal luzh treny.
Zair chi chagv juw layb nend,
Totb chi mal rusx tizb gen vaol mihl?
Lair conl bugo bit jaub qahp,
Laml chi nhugw thoij trez rahp nuch cujk!
1545. Tihj ragk cakj
math kadb loik,
Jaub ta ta cugs
liwf bail jaub cho!
Lo jil visf ayb
mal lo,
Cilb trogp mizf
chenj coj bol di dauy?
Laml cho nhinl
chagv dush nhau,
Laml cho dayd
doar catb daud chagv leny!
Laml cho trogy
thayb nhans tild,
Cho wujk thamo vanj banj thyld
bidb tay.
Noig logl cinj
chagv ai hay,
Wojl tai deq mach joj bay maij wojl.
1555. Tald sau bogg
thayb hai wujk,
Makj tin ij cugs liwf bail tagy cogy.
Tiwq thuo noiq
janf dugl dugl:
Gomx tay theuy
zetf ra logl treuy wujo!
Chogd tao naol
faiz nhuo ai,
Diwd nayl hanv
mizf nhugw wujk thir fi!
Voif vagl xuzb
lehf ra y,
Duax thil vaz
mizf duax thil bez rago.
Trogp wojl cinj
mit nhuo bugo.
Naol ai conl zamj noij nago
motf loik!
1565. Buzd daol kya
somx thahz thoio,
Ra vaol motf much noij cujk nhuo
kogy.
Demy wayl logl nhugw
zanh logl,
Sihp dal ved denb laud hogd xuzb ily.
Loik tan hoph noig hanl hyly,
Chuw tihl cagl
manh chuw zyly cagl nogd.
Tayq trand vui
chenj thogp zogp,
Noig logl ai ov trogp logl
mal ra.
Chagl ved xem
ij tux nhal,
Suh mihl cugs rapx
lany la jais bayl.
1575. Mayb fen cujk noij tihz say,
Toc too
batb dogf mayz may suh tihl.
Wis dal
bugo cinj mizf bihl,
Naol ai coj kaoz mal mihl das xugo?
Nhugw lal e apb
zugl zagk,
Rut zayy soh nuaw dogf rugk lair thoiy.
Coj ki vui chylf mua cujk,
Tiwq thuo lair jov nhugw loik
dauy dauy.
Ragk: Trogp wocr daj vagl
thau,
Mujk fand ta das tin nhau caz mujk.
1585.
Ken cho nhugw chylf zogy zail,
Buvx ogp lair dath nhugw loik nor cia.
Thifb zul bugr
chagv hay sy,
Das zoo
bugr wis lair bia mizf cujk!
Thayb loik thugz
thihz nhuo choio,
Thalf loik chagl
cugs noij xujy dow donl.
Nhugw lal cujk
fanb coth son,
Denl kya chugp
bogj trago tronl sahj vai.
Thuj qey thald
hucx benj muil,
Jizb vagl das rugr motf vail laj woy.
1595. Chahr nivd nhox cahz jagp
hod,
Motf maul qan taij mayb mual
joj trago.
Tihl rizy chuao
zamj riz rago,
Tiwq thuo trusx
das liwf chugk nhuz qa:
Cakj namo mayy
bacr xa xa,
Lamy
Tri cugs faiz tihj mal thand hony.
Dush loik nhuo coiv
tacb son,
Voj cauy chagv
rujq nusx non qey wujk.
Logp lahp dayj
nusx in troik,
Thahl xayy koij
bisb non foio bogj vagl.
1605.
Roi cauy vuak jogj zamh truzk,
Xe huzo nagl cugs
thalf duzk qy nihp.
Thuao nhal hyly
hetb moir tihl,
Noig chagl ov
bacr noig mihl chiur den.
Wis ragk: Wuax gez honk gen,
Xaub chagl mal coj ai ken chi mihl!
Vayf neny wahz
math laml thihp,
Muuo cao vonb
das rapx rahp nhugw wayl.
Lamy
Tri duzk bof thagj chayd,
Mal duzk haiz daor
sagp way thil gand.
1615. Zonr thyld luah math ja nhany,
Hays
dem zayy xikj busf chany nagl ved.
Laml cho cho
metf cho mey,
Laml cho dau
donx ey ched cho coi!
Trusx cho bos
get nhugw wujk,
Sau cho deq motf
trol cujk ved sau.
Fu nhany ken chusx ratb maud,
Chiwd con moix zayr mach zaud
ra tay.
Suav sagp buvd
joj leol mayy,
Kylq ugo lair chonr motf bayd cony qagp.
1625. Zanh zol hetb
cac moir duzk,
Thalf fogp motf
laj vudh sagp benb Ted.
Nagl tuk chisb
bogj sogp the,
Duzk cia noig
nor nhuo chia moib saud.
Bogj dauy das xeb wagp daud,
Bidb dauy amb
lahr bidb dauy wotr buil.
Toc thed das chamb wagp vai,
Naol loik non nusx naol loik
satx son.
Sanx biml chut fanf conz con,
Kuly zyly bidb
coj vuzy tronl cho chago?
1635. Thany sao nhiwd
noig batb bagk,
Liwd nhuo cugp
Qagz az Hagk wis nao!
Demy thu joj lotr
sogp daol,
Nuav vahl trago
kydb ba sao juaw troik.
Nenj huzo denb
trusx Fatf dail,
Noig logl kanb
chuav canr loik vany vany.
Zujx hoa zayf
lus ac nhany,
Amd amd kocb
qyz cihp thand mocr ra.
Dayd sany guvo
tudb sagj loal,
Thatb cihp nagl
chuav bidb lal laml sao.
1645. Thusb mey dauy
das rujx vaol,
Moo magl nhuo jacb
chivy bao bidb jil.
Vuch way leny wuah tucx thil,
Fogl daol vilf
sakj bonb bed luav zogp.
Sanw thayy voy
chuz beny sogy,
Dem vaol deq doj
lonf sogl ai hay?
Toiy doil fakj
lacr hond bay,
Fa canl buir coz gocb cayy anq
mihl.
Thuc ogy nhal
cugs gand qahp,
Choth trogy wonr
luav thatb cihp rugr roik.
1655.
Tox thayd chayr thagv denb noio,
Toio boik tujx
luav timl wujk lao xao.
Joj cao wonr
luav cagl cao,
Toiy doil timl
duz nagl naol thayb dauy!
Hotx hoo hotx
haiz nhinl nhau,
Jizb sauy buir
ramf trusx sau timl qagl.
Chayr vaol chonb
cus fogl huzo,
Trogp tro thayb
motf dogb xuzo chayj tanl.
Tihl way ai bidb muuo jan,
Hanv nagl thoiy
lair conl banl ragk ai!
1665. Thuc ogy suil
sutr wanx zail,
Wis con
vagx vez thuzo wujk netb na.
Zi hail
nhath goij ved nhal,
Naol lal kamy
livf naol lal tagp trai.
Leg thuzk das duz motf hai,
Lucr trihl chagl
cugs denb noio bayb jok.
Busx vaol chonb
cus laud thoo,
Tro than motf dogb nagx muao
bonb tuzk.
Sagp nhal cha toix trugp duzk,
Lihp sagl bail vir thok nagl
ov treny.
1675. Hoiw oiy noij
hetb suh zyly,
Too tihl dutx rudf
luav fild chayj gan!
Jeo mihl vatf
vas koc than:
Con wujk theb ayb
thac olp theb nayl.
Chacx ragk mai
truc lair vayd,
Ai hay vihs qydb lal
wayl duao nhau!
Thuzo cagl wis wis cagl dau,
Zeg ai lapb thamz qatr saud cho kajy.
Gand mild we coj motf thayd,
Fi ful trij qyz
cao tay thogy hyld.
1685. Treny tam daoz zujx cuuv tyld,
Timl dauy thil
cugs bidb tin ros ragl.
Samx sahp leg vatf rusx sagp,
Xin timl cho thayb
math nagl hoiz han.
Daor nhany fucr
trusx tihs danl,
Xadb thand jayy
fut chuao tanl nenj huzo.
Trov ved mihp
bakr noij tuzk:
Math nagl chagv thayb visf nagl das tra.
Wujk nayl nagh
cifb olp ja,
Conl nhiwd noh
lamx sao dal thodj cho!
1695. Mehf cugp dagp
macx nanr to,
Motf namo nuaw
moix thamo zol dush tin.
Hai beny jap math child child,
Mulb nhinl mal chagv zamj nhinl lar thay!
Diwd dauy noij
lar zuzk nayl,
Suh nagl das theb loik thayd zamj tin!
Chagv qa dogd
cotb qagl xily,
Wujk dauy mal lair thayb treny cois trand?
Tisb hoa nhugw
wamf wuil xaly,
Thany nayl zeg
lair mayb land gaph tily.
Ciwd val Holr Thuo (tifb)
1705. Nusx troiy hoa rugr das ily,
Hay dauy diar wucr
ov mild nhany jan.
Kylq ugo das datx muuo jan,
Vuch nagl duao
xuzb deq an zujx thyld.
Buvd cao leol
thagv cahj syld,
Del chugk hylf Tikj bago mild vudh sagp.
Zow dol leny trusx sahz duzk,
Kylq ugo hai
duax nopf nagl zagy cogy.
Vuch nagl tamr
xuzb mony fogl,
Hays conl thivy thifb jacb nogd chuao fai.
1715. Hozl luzo choth
tihz hond mai,
Cuav nhal dauy
matb lauy dail naol dayy?
Bagl hozl jov
tihz jov say,
Sahz duzk magz
tizb doil way leny haud.
A holl treny zujx jucr mau,
Hais hugl nagl
moix theo sau motf wujk.
Wusx trogy toal
rogf zays zail,
Thily Qan Trugz
Teq coj bail treo treny.
Ban wayl sap thapx hai beny,
Juaw juzk thatb
baoz woid treny motf bal.
1725. Ganr gugl wonr
hoiz wahl tra,
Suh mihl nagl faiz
cux mal guiv thuao.
Batb tihl noiq
tranf mayy muao,
Magx ragk: Nhugw
jogb boo thok qeny thany!
Con nayl chagv faiz thilf nhany,
Chagv fuzk tronb
chuaj thil qany lonf chogd.
Ra tuzd meol maz
gal dogd,
Ra tuzd lugj tugj
chagv xogp bed naol.
Das dem
mihl banj cuav tao,
Lair conl kugz kihz
laml cao theb nayl.
1735. Naol lal ja
fap nor bay!
Hays cho ba chucr
bidb tay motf land.
A holl treny zujx zar ran,
Zaug ragk tramo
mizf kogy fany les naol.
Truc cony ra sucx dapf vaol,
Thitr naol chagv
nat gan naol chagv cihp.
Xot thay daol
lij motf cahl,
Motf fen muao joj tan tahl motf fen.
Hoa noy tryld zayr doiq teny,
Buzd the zayr ep vaol fily thir
til.
1745.
Ra vaol theo lus thahp i,
Zais zaud toc roib za chil qanz bao.
Qanz ja coj
motf mur naol,
Thayb wujk thayb
netb ra vaol mal thuzo.
Ki chel chenj ki thusb thagp,
Dem loik fuzo tilf
mov duzk hiwb sihp.
Zayr ragk: May ruiz das dahl,
Liwq bod mihl juw layb mihl
cho hay.
Cugs lal olp
wiff chi dayy,
Sa coo moix denb theb
nayl chagv zugo.
1755. ov dayy tai vakj makr rugk,
Thayb ai wujk cus cugs dugk
nhinl chi.
Ceoz ki samb set batb cil,
Con ogp caij cilb
ceuy jil dush olp?
Nagl cagl jotr
wocr nhuo chan,
Noig logl luzb
nhugw bagl hozl nivd tayy:
Fogp trand cifb
chiur das dayd,
Lamd than lair coj thux nayl bagk
hai.
Fanf sao bacr
chagv vuak thoiy,
Kago kago busf
mais layb wujk hogd nhan.
1765.
Das dahl tuc traij tild olp,
Cugs liwd wocr
nat hoa tanl mal chi.
Nhugw lal nuzo
nauj qa thil,
Tiwq thuo faiz
bujq moix ved nihp ja.
Mer con
trol chylf lany la,
Fu nhany moix goir nagl ra zayr loik:
Tiwq thuo zujx
truzx thiwb wujk,
Cho ved beny ayb
theo doil laud tragp.
Lahs loik nagl
moix theo sagp,
Bidb dauy diar
wucr thily dagl lal dauy.
1775. Somx kya kano matx lush daud,
Fanf con haud juw con haud zamj sai.
Faiz demy emy az chiwd troik,
Truc too hoiz denb wed choio moir wayl.
Lihs loik nagl
moix luah zayy,
Niz non thahj thot zeg say logl wujk.
Tiwq thuo xem
cugs thuzo tail,
Kuly y zuzk cugs botx vail bonb fany.
Cuav wujk dayl
doar chut thany,
Somx woo wanq bogj demy nano niz logl.
1785. Lamy
Tri chut wias deol bogd,
Nusx beol deq
chuw tuzo fugl cifb sau.
Bonb fuzo mayy
tragx motf maul,
Trogy voik cob qocb bidb dauy
lal nhal.
Land land thagj tronr wayl qa,
Noig gand naol
bidb duzk xa theb nayl.
Lamy
Tri tuk thuov yly bay,
Buzd kogy thuzo
cez thagj wayl chisb thany.
Mayl ai trago moix in wand,
Fand thuak huzo cus boif fand xot xa.
1795.
Sen tanl cuc lair nov hoa,
Saud zail wayl wanx
dogy dal sagp xaly.
Timl dauy cho
thayb cob nhany?
Layb cauy vanf
mehf kajy zand nhox thuzo.
Chahr nivd nhox
cahz ja huzo,
Nhox qey chagl
lair timl duzk thamo qey.
Tiwq thuo donj
cuav jais jed,
Hanl hyly vuak
canr moir bed gand xa.
Nhal huzo cao
culb bucx lal,
Buzd trogp tryld
goir nagl ra layr mugk.
1805. Busx ra motf busx motf zugk,
Trogy xa nagl
das toz chugk neoz xa:
Faiz chago nagx
qagj denl loal,
Ros ragl woid doj
chagv lal Thuc Sihp?
Bayy jok tihl
moix ros tihl,
Thoiy thoiy das macx vaol vahl
chagv sai.
Chusx dauy coj
chusx lar doik?
Wujk dauy mal lair coj wujk tihp
ma?
Ros ragl thatf luax doiy ta,
Laml ra con ov chuaj nhal doiy noio.
1815.
Bed wojl thono thotx noij cujk,
Mal trogp nham hivq jidb wujk
kogy zao.
Bayy jok datb
thapb troik cao,
Ano laml sao
noij laml sao bayy jok?
Cagl trogy math cagl wanq woo,
Rudf tamk doil
dolr nhuo too roib boik.
Soh y zamj chagv vagy loik,
Cuij daud nep xuzb sany mai motf
chiwd.
Sihp dal fakj lacr hond siwy:
Thuzo oio chagv
faiz nagl Ciwd ov dayy?
1825. Nhany laml sao denb theb
nayl?
Thoiy thoiy ta das macx tay ai roid!
Soh qen zamj hov
ra loik,
Kogy wano jotr
wocr sutr suil nhoz sa.
Tiwq thuo trogy
math hoiz tra:
Moix ved coj
visf chi mal dogf zogp?
Sihp ragk hiwb
fucr vuak xogp,
Sy logl tracx zis dau logl
chugp thily.
Ken ragk: Hiwb tuv das neny!
Tayq trand mulh
chenj jaiz fild demy thu.
1835. Voh chogd chenj
tacr chenj thul,
Batx nagl dugx
chuch tril hod hai noio.
Batx kolp batx
nhath denb loik,
Batx qil tanf
math batx moik tanf tay.
Sihp cagl nhuo
zair nhuo wayy,
Jotr zail jotr
wanx chenj dayd chenj voio.
Wahz di choth noij choth cujk,
Caoj say chagl das jamr bail lagz ra.
Tiwq thuo voif
thet: Con Hoa!
Kyly chagl chagv
canr thil ta coj donl.
1845. Sihp cagl nat
rudf tan hond,
Chenj moik faiz
wamf bod honl raoj way.
Tiwq thuo cujk
noij tihz say,
Chuao xogp cusf
ruwh lair bayl trol choio.
Ragk: Hoa noy duz moir tail,
Banz danl thuv
zaor motf bail chagl we.
Nagl dal tanj holj tey mey,
Vagy loik ra trusx bihl the vanh danl.
Bonb zayy nhuo
koc nhuo than,
Kilb wujk treny
tisf cugs tan nat logl.
1855. Cugl chugp motf tizb too dogd,
Wujk wojl cujk
nur wujk trogp koc thamd.
Jotr chauy las chas kony camd,
Cuij daud chagl nhugw gatr thamd jotr Tuzo.
Tiwq thuo lair thet layb nagl:
Cusf vui gayz
kuc dolr truzk ayb chi\?
Sao chagv bidb ij tux jil?
Cho chagl buld bas toif thil tair
wujo.
Sihp cagl thamz
thidb boid hoid,
Voif vagl guzh
noij guzh cujk cho qa.
1865. Jotr rogd cahp
das divq ba,
Tiwq thuo nhinl
math zuzk dal can tamy.
Logl rizy kapb
koiv mugk thamd:
Vui nayl das bos dau wamd
xuao nay.
Sihp thil gan
heoj rudf dayd,
Noig logl cagl
wis cagl cay dagx logl.
Wujk vaol chugp
goib lolp fogl,
Nagl ra tuah bogj denl chogp
cahp zail:
Bayy jok moix
ros tamo hoio,
Mauj gen dauy coj lar doik nhal gen!
1875. Chusx dauy res thyj chia yly,
Ai ra duzk nayb ai nhinl dush ai.
Bayy jok motf
vuch motf troik,
Hetb diwd kihp
trogr hetb loik thir fi.
Nher nhuo bacb
nagh nhuo chil,
Gow cho ra nuaw conl jil
lal zyly?
Low lagl chut fanf thyld qyly,
Beq sauy sogj
caz coj tyld dush vay?
Motf mihl amy
iz demy chayl,
Dias zaud voio nusx
matx dayd namo cahp.
1885. Somx truao haud har dail
zoahp,
Tiwq thuo chamr
math del tihl hoiz tra.
Luah loik nagl moix
thuao qa:
Faiz ki mihl lair xot xa noig
mihl.
Tiwq thuo hoiz
lair Thuc Sihp:
Cayf chagl tra
layb thuch tihl cho nao!
Sihp dal rat rudf nhuo baol,
Noij ra chagv tilf trogy vaol chagv dagp!
Nhugw e lair lyr denb nagl,
Dahj liwd moix
ses luah duzk hoiz tra.
1895. Cuij daud qyl trusx sany hoa,
Thany cugp nagl
moix zagy qa motf tok.
Zilf tild trihl
voix Tiwq thuo,
Thodr xem zuzk
coj wanq woo chut tihl.
Lild tay trao
lair Thuc Sihp,
Ragk: Tail neny trogr mal tihl neny thuzo!
Vij chago coj
sob jaul sagp,
Jaj nayl zaug
duc nhal vagl cugs neny!
Beq trand chiml
noiq thyld qyly,
Huuw tail thuzo noig voy zyly
lar doik!
1905. Sihp ragk: Thatf coj nhuo
loik,
Hogd nhan bacr
mehf motf wujk naol vay!
Winl xuao auy
cugs theb nayl,
Tuk bi auy liwf botx tay
moix vuak.
Tiwq thuo ragk:
ij trogp tok,
Rapx dem mehf bacr xin nhok
cuav Kogy.
Thoiy thil thoiy
cugs chiwd logl,
Cugs cho koiz
lyr trogp vogl busx ra.
Sanw Qan amy
cac vulk ta,
Coj cayy tramo
thusx, coj hoa bonb mual.
1915. Coj coq thur, coj sono hod,
Cho nagl ra doj juw chual chep
cihp.
Tagl tagl troik
moix bihl mihp,
Huzo hoa, wus
cugj, samx sahp leg thuzk.
Duao nagl denb
trusx Fatf duzk,
Tam qi,
wus joix, cho nagl xadb
ja.
Aoj xahp doiq
layb cal sa,
Fap zahp lair doiq teny ra Tracr Tyld.
Somx kya samx
duz zaud denl,
Xaly, Thu, catx sanw hai teny
huzo tral.
1925. Nagl tuk lahj
got vulk hoa,
Zuzk gand rugk
tiaj, zuzk xa buir hogd.
Nhany zyly dauy
lair conl mogp,
Koiz diwd thenr
fanb, tuiz hogd thil thoiy.
Fatf tild thamz
lapb saud vuil,
Wayl fo thuz
tuh, demy noid tamy huzo.
Cho hay
jotr nusx cahl zuzo,
Luav logl tujx
tatx moir duzk trand zyly.
Nauy sogd tuk
trov maul thild,
Sany thu trago
das vail fen dugx daud,
1935. Cuav thild, then nhath, lujx mau,
Noij loik trusx
math, roik chauy vagx wujk.
Gac cihp vilf
sakj doiy noio,
Trogp gagp tacb
lair gapb mujk qan san.
Nhugw lal wamf
thov nudb than,
Tiwq thuo faiz
bujq vanb an ved nhal.
Thuak coo, sihp moix lenz ra,
Xamo xamo denb
mej vulk hoa voix nagl.
Sutr suil jov
noig dolr tragl,
Jotr chauy tamd
tas damg tragl aoj xahp:
1945.
Das cam chiur bacr voix tihl,
Chuaj xaly deq
toif motf mihl cho hoa!
Thapb coo thua trij danl bal,
Trogy vaol dau
rudf noij ra wair loik.
Vil ta cho lyr denb wujk,
Cat lamd wocr tragx,
thidf doik xaly xahp!
Qanz chi leny thac xuzb gehd,
Cugs tolp sogb
thac voix tihl cho xogp.
Togy duzk chut chuav cam logl,
Wilb rago bez motf chuw dogd
laml hai.
1955. Thenr mihl daj nat vagl
fai,
Tramo thany zeg
chusf motf loik dush sao?
Nagl ragk: Chisb
bakj sogj daol,
Noiq chiml cugs
mach luc naol ruiz may!
Chut thany qank qair vugs layd,
Sogb thuak conl
tuzv denb rayl nuaw sao?
Cugs liwd motf
jotr muao raol,
Mal cho thily har
trogy vaol cugs hay!
Xot vil camd
das benj zayy,
Chagv tramo namo
cugs motf wayl zyly ta.
1965. Liwf bail mov cuav cho ra,
Ayb lal tihl
nagh ayb lal any sauy!
Sihp ragk: Rizy
tuzv bayb lauy,
Logl wujk nham
hivq bidb dauy mal luzk.
Nuaw ki jogy tob fus fagl,
Thidf rizy doj
cugs lair cagl cuch dayy.
Liwf mal xa chayr cao bay,
Aij any ta coj wand nayl mal thoiy!
Bauy jok cez
wush wujk xujy,
Bidb bao jok lair noib loik nusx
non?
1975. Zaug ragk sogy
canr daj monl,
Con tamk denb thac
cugs conl vuzx too!
Cugl nhau ceq
leq sau xuao,
Noij roid lair noij, loik chuao hetb loik.
Math trogy tay chagv
now roik,
Hoa til das dogf tizb wujk
neoz xa.
Nhanf wugk, nudb
tuiz, lagz ra,
Tiwq thuo dauy
das res hoa busx vaol.
Cujk cujk, noij
noij wotr waol,
Hoiz: Chagl moix ov chonb
naol lair choio?
1985. Zoib qahp Sihp
moix liwf loik:
Timl hoa qaj
busx, xem wujk vidb cihp.
Ken ragk: But fap das tihp,
So vaol voix thifb
Lan dihl naol thua!
Tisb thay luuo
lacr jagp hod,
Winl vagl, thatf
cugs neny mua layb tail!
Thild tral canr
chenj hogd mai,
Thogp zogp noib
got thuo trai cugl ved.
Nagl cagl e lef uz ey,
Riz tai, hoiz lair hoa til trusx
sau.
1995. Hoa ragk: Bal das denb lauy,
Ronj chany dugx
nep dof dauy nuaw jok.
Rahl rahl ces
toc chany too,
Mayb loik we hetb das zuo toz tuzk.
Bao nhiwy dolr koq, tihl thuzo,
Noig ogy vatf
vas, noig nagl thov than.
Wano toiy dugx
lair motf beny,
Chanj tai roid moix busx leny
treny laud.
We thoiy cihp hais xidb dauy:
Danl bal theb
ayb thayb auy motf wujk!
2005. ayb moix gan
ayb moix tail,
Wis cagl themy noig sonv gai rugr roik!
Wujk dauy sauy
sacx nusx doik,
Mal chagl Thuc faiz ra wujk boj tay!
Thuch tagp batx
dush zuzk nayl,
Mauj gen ai cugs chau mayl wilb
rago.
Theb mal im chagv dais dagk,
Chaol moik vui
vez noij nago ziur zagl!
Janf zaud ra zar theb thuzk,
Cujk zaud moix
thuch kony luzk hivq sauy!
2015. Thany ta ta faiz lo auy,
Mizf huml nocr
ranx ov dauy chonb nayl!
Vij chago chapx
cahj cao bay,
Raol cayy lauy
cugs coj wayl bez hoa!
Fanf beol bao qanz nusx sa,
Lehy dehy dauy
nuaw cugs lal lehy dehy.
Chinz e qey kakj
motf mihl,
Tay kogy chuao zeg timl vahl
amb no!
Wis di
wis lair qahp co,
Fatf tild sanw
coj moir dod cim wany.
2025. Beny mihl jatx
deq hof thany,
Land we
cahp das motf fand trogb ba.
Catb mihl qa
wonr tuzk hoa,
Land duzk theo bogj
trago tal ved tayy.
Ciwd gaph
Tuk Haiz
Mitr mul zamh
cat doid cayy,
Tizb gal divb wydf zaub jayl
caud suzo.
Cahp kya thany
gaij zamh truzk,
Fand e duzk xaj, fand thuzo zais zaud!
Troik dogy vuak ragr wanl zauy,
Boo voo naol das bidb dauy lal
nhal!
2035. Chual dauy trogy thayb neoz xa,
Rahl rahl Chiwy
anq am ba chuw bail.
Xamo xamo gos
maij cuav wojl,
Trur tril we tizb, rusx moik vaol trogp.
Thayb maul ano mach nauy sogd,
Jac zyly suo truzv
lahl logl lild thuzo.
Ganr gugl wahl
wonr cho tuzk,
Lar lugl nagl hays timl duzk noij
qahp:
Tiwq thild qey
ov Bacx Cihp,
Qi suo, qi Fatf, tu hahl bayb
lauy.
2045. Banz suo roid
cugs denb sau,
Zayr duao fap baoz sagp haud
suo hyhp.
Rayl vagy zilf
hilb rahl rahl,
Chuzy vagl kahj
bacr beny mihl jov ra.
Xem qa suo
moix zayr qa:
Faiz noio Hagk
Thyz lal ta hauf tihl.
Chiz e duzk saj motf
mihl,
Ov dayy chok
doih suo hyhp it wayl.
Guiv thany dush chonb am mayy,
Mujb zuao dapx
doiq thagj wayl thogp zogp.
2055. Cef cihp cauy
cus thusf logl,
Huzo denl visf
cus, trai fogl qen tay.
Somx kya laj
boib fulx mayy,
Wonr denl keuy
wydf, tizb chayl nenf suzo.
Thayb nagl thogy
tuef kac thuzk,
Suo cagl neq math, nagl cagl vugw
chany.
Cuav thyld vuak
tidb cujb xaly,
Bogj hoa dayd
datb, vez wany wagp troik.
Joj qagp mayy
tahr thahz thoio,
Coj wujk danl
vidf leny choio cuav Jal.
2065. Jov dod chuzy
kahj xem qa,
Ken ragk: Keoj jogb cuaz nhal
Holr nuzo!
Jac Zyly thuch ij lo luzk,
Demy thahp moix hoiz lair nagl trusx sau.
Wis ragk kony noig
jaub maud,
Suh mihl nagl moix
got daud bayl way:
Bayy jok suh
das zuzk nayl,
Fanf henl zul
ruiz, zul may, tair wujk.
Jac Zyly we noij rugr roik,
Nuav thuzo, nuav soh, boid hoid chagv xogp.
2075. Riz tai nagl moix jais logl:
Ov dayy cuav
Fatf lal kogy hepr jil;
E chago nhugw suh batb cil,
Deq nagl cho
denb theb thil cugs thuzo!
Lahj xa, trusx
liwf timl duzk,
Woid chok nusx
denb, neny duzk conl qey!
Coj nhal hor
Bacr beny cia,
Am mayy qen loib
di ved zaud huzo.
Nhanx sagp, zanh
hetb moir duzk,
Zonr nhal hays tamr cho nagl
truj chany.
2085. Nhugw mugk dush chonb an thany,
Voif vagl naol
cipr tihj gand tihj xa.
Naol wok cugs toq bomh jal,
Bacr bal hocr
voix Tuj bal dogd mony!
Thayb nagl math fanb tujo son,
Mugk thamd dush moib banj buly
coj loik.
Huo kogy dath
deq neny loik,
Nagl dal nhonx nhac rugr roik
lamx fen.
Mur cagl xua dujq
cho lild,
Layb loik hugp
hivq ep zyly Chauy Trand.
2095. Ragk: Nagl muly zamh motf
thany,
Lair magp layb tizb
zuw gand, lahl xa.
Keoj olp ja,
cuaz faj ja,
Conl ai zamj chuax vaol nhal nuaw dayy!
Cip tolp civb
chonb xe zayy,
Kogy zugo chuao
zeg mal bay duzk troik!
Noio gand thil
chagv tilf noio,
Noio xa thil
chagv coj wujk naol xa.
Nayl chagl Bacr
Hahr chauj nhal,
Cugl trogp thany
thikj rudf ral, chagv ai.
2105. Cuav hagl buly
banj chauy Thai,
Thuch thal coj
motf, dono sai chagv hed.
Theb naol nagl
cugs faiz we,
Thahl thany roid
ses liwf ved chauy Thai.
Bayb jok ai lair bidb ai,
Zaud logl beq
rogf sogy zail thehy thehy.
Nagl zul qydb
chagv thalf tihl,
Traij loik neoz
trusx lyr mihl denb sau.
Nagl cagl math uz mayl chau,
Cagl we mur noij, cagl dau nhuo zand.
2115.
Wis mihl tugj datb, sayq chany,
Theb cugl nagl
moix xa gand thov than:
Thifb nhuo con enj lacr danl,
Faiz cugp rayl
das soh lanl cayy cogp!
Cugl duzk zul
tihj chuw togl,
Bidb wujk, bidb
math, bidb logl laml sao?
Nuaw ki muly motf theb naol,
Banj huml, buly
soij, chacx vaol lugo dauy?
Zul ai logl coj sov caud,
Tamy mihl xin
qydb voix nhau motf loik.
2125. Chugx mihp coj datb, coj
Troik,
Bayb jok vudh
beq ra koio qanz jil?
Dush loik mur moix
ra di,
Makj tin hor Bacr tucx thil
samx sahp.
Motf nhal zonr
zepr lihp dihl,
Qet sany, dath
trac, ruav bihl, thapx nhagp.
Bacr sihp qil
xuzb voif vagl,
Qaj loik wylf
hetb Thahl hozl, Thoq cogy.
Trusx sany logl
das jais logl,
Trogp manl laml
leg too hogd cetb zyly.
2135. Thahl thany moix rusx xuzb
thyld,
Thalf buvd motf
laj, xujy mild chauy Thai.
Thyld vuak dog benb thahz thoio,
Bacr sihp leny
trusx timl noio moir wayl.
Cugs nhal hahl
vilf xuao nay,
Cugs fuzk banj
thitr, cugs tay buly wujk.
Xem wujk dihr
jaj vuak roid,
Moib hagl motf,
das ra mujk, thil buzy.
Mulh wujk thuey
ciwf rusx nuzk,
Bacr dem math bacr, civb duzk cho
xa!
2145. Ciwf hoa dath
trusx themd hoa,
Beny trogp thayb
motf mur ra voif vagl.
Duao nagl vaol
layr ja duzk,
Cugs thand mayl
tragx, cugs fuzk laud xahp!
Thadx trogy nagl
das bidb tihl,
Chim logd konb
les catb mihl bay cao.
Chemj cha caij sob hoa daol,
Gow ra, roid lair busf vaol nhuo
choio!
Wis doik mal chanj cho doik,
Tail tihl chi lamx, cho troik datb
gen!
2155. Tisb thay nusx
das dahj fenl,
Mal cho bunl lair vanq leny mayb
land!
Hogd qany voix
kakj hogd qand,
Das xajp denb theb,
conl vand chuav tha.
Low tuk lacr busx
busx ra,
Caij thany liwf
nhugw tuk nhal liwf di.
Daud xahp das toif tihl chi?
Maj hogd denb qaj
nuav thil chuao thoiy.
Bidb thany chayr
chagv koiz troik,
Cugs liwd math fanb cho roid
wayl xahp.
2165.
Land thu joj mat trago thahp,
Bogg dauy coj
kakj bily dihl sagp choio,
Rauy huml, haml
enj, mayl wail,
Vai namo tacb
rogf, thany mujk thusx cao.
Duzk duzk motf
dagb ahp haol,
Cony qyld hono sucx
lush thao gomd tail.
Doif troik dapr
datb ov doik,
Hor Tuk teny
Haiz, vonb wujk Vidf dogy.
Jagp hod qen thuj vayg vugl,
Guvo danl nuav
gahj, non sogy motf cheol.
2175. Qa choio we tizb nagl Ciwd,
Tamb logl nhi
nuw cugl xiwy ahp hugl.
Thifb zahp duao
denb laud hogd,
Hai beny cugl lisb
hai logl cugl uao.
Tuk ragk: Tamy
fuc tuzo cok
Faiz wujk trago
joj vatf vok hay sao?
Bayb lauy we tizb maj daol,
Matx xahp chagv
deq ai vaol coj kogy?
Motf doik dush mayb ahp hugl,
Bos chi caj chauf, chim logd mal choio!
2185. Nagl ragk: Wujk zayr qaj
loik,
Thany nayl conl
zamj xem ai laml thuzk!
Chut rizy chonr daj thuv vagl,
Bidb dauy mal goiv can tragl vaol dauy?
Conl nhuo vaol
trusx ra sau,
Ai cho cenj chonr
vagl thau tair mihl.
Tuk ragk: Loik
noij huuw tihl,
Kilb wujk lair nhox cauy Bihl
Wyly Qany.
Lair dayy xem lair cho gand,
Fogz tin dush motf vail fand
hay kogy?
2195. Thuao ragk: Luzh caz bao zogp,
Tanb Zuzo dush thayb mayy rogd coj fen.
Rogf thuzo coz noif hoa henl,
Chut thany beol botr zamj fild
mai sau!
We loik vuak ij
gatf daud,
Cujk ragk: Tri ciz trusx sau
mayb wujk!
Ken cho con matx tihp doik,
Ahp hugl dolj
juaw trand ai moix jal!
Motf loik das bidb teny ta,
Muly chugp winl
tux cugs lal coj nhau!
2205.
Hai beny ij hoph tamy daud,
Ki thany chagv lor lal caud moix
thany!
Woz loik noij voix
bago nhany,
Tild tramo lair cux wyly wany fat holl.
Buld rizy suav
chonb thahp nhanl,
Dath juzk thatb
baoz, vayy manl bat tily.
Trai ahp hugl, gaij
thyld wyly,
Fiz wyld sahj
fuzh, depr zyly cujw rogd.
Nuav namo huzo
luav duzo nogd,
Truzh fu thadx das dogf logl bonb
fuzo.
2215. Trogy voik troik beq mehy
magp,
Thahp guvo, ily
wuah leny dagl thagv rogp.
Nagl ragk: Fanf
gaij chuw togl,
Chagl di thifb cugs qydb logl
xin di!
Tuk ragk: Tamy
fuc tuzo tri,
Sao chuao thodj koiz nuw nhi
thuzk tihl?
Bao jok mujk vanr
tihp bihp,
Tizb chizy zayf
datb, bogj tihp roph duzk
Laml cho ros
math fi thuzk,
Bayb jok ta ses rusx nagl
wi ja,
2225. Bagk way bonb beq kogy nhal,
Theo cagl themy banf, bidb lal di dauy?
Dahl logl chok doj
it lauy,
Chayd chago lal
motf namo sau voif jil?
Qydb loik rutx
aoj ra di,
Cahj bagk tilf
joj catb lial zamf koio.
Nagl thil chisb
bogj sogp mai,
Demy thauy dagk dagw, nhath cail then mayy.
Sany reuy chagv
ves zaub jayd,
Coz cao hono thusx,
liwg gayd vail fany.
2235. Dojj thuzo muly zamh tuv
fand
Hond qey theo
wonr mayy Tand xa xa;
Xot thay hyly
coig xaly jal,
Tamb logl thuzo
nhox, bidb lal coj wujy.
Chocb lal mujk
mayb namo troik,
Conl ra ki das za moid toc suzo.
Tisb thay chut wias cus cagl,
Zaug lial woj
ij conl vuzo too logl!
Zyly em zul
noib chiz hogd,
May ra ki
das tay bogd tay magp.
2245. Tacb logl cob qocb tha huzo,
Duzk cia noig
nor wonq wagp boik boik.
Cahj hogd bay bogq tydf voik,
Das monl con matx fuzo troik damo damo.
Demy wayl luzb nhugw
amy thamd,
Luav bihp dauy
das amd amd motf fuzo,
Watb troik sat kij moo magl,
Dayd sogy cihl
wacr, chatf duzk jap bihp.
Wujk qen cez
thusf chugp qahp
Nhuz nagl hays tamr lahj mihl
motf noio.
2255. Nagl ragk: Trusx das henr loik,
Zaug trogp wy
hivq zamj roik usx xuao.
Conl duzo zugl
zagx wanq woo
Maij wojl das thayb bogj cok tizb loa.
Jap bihp ceoj denb
qahp nhal,
Dogd thahp cugl
guiv: naol lal fu nhany?
Hai beny mujk vir
tuzx qany,
Dath guvo, coiv
jap, trusx sany kaub daud.
Cugp wa, theq
nuw noib sau,
Ragk: Vagy lehf
chiz rusx chaud vu qi.
2265. Sanw sagl fuzh
lilg lolp wi,
Hoa qan fapb
foix hal i row ragl.
Zugh cok, noiq
trogb leny dagl,
Truc too noiq trusx, ciwf vagl theo sau.
Hoaz bail tild lof rujq mau,
Nam dihl we dogf trogb chaud dair zoahp.
Ceoj cok lys,
fat sugj thahl,
Tuk cogy ra wuah, thany wehy cuav wojl.
Row mihl, lal vez
cany dai,
Hays conl haml enj
mayl wail nhuo xuao.
2275. Cujk ragk: Caj nusx zyly
uao,
Nhox loik noij
nhugw bao jok hay kogy?
Ahp hugl moix
bidb ahp hugl,
Rayd xem fogz
das cam logl ayb chuao?
Nagl ragk: Chut fanf wayy thoo,
Cugs may zayy cat dush nhok bogj cayy.
Denb bayy jok
moix thayb dayy,
Mal logl das chacx nhugw wayl motf hai.
Cugl nhau trogy
math caz cujk,
Zan tay ved chonb
truzx mai tuh tihl.
2285. Tisf bayl thuzv
tuzx kao bihp
Om thoml trogb tranf, rapf rihl nhacr qany.
Vihp hoa bos
luc fogp trand,
Chuw tihl wayl
lair themy xaly motf wayl.
Ciwd baoj
thul
Trogp qany coj
luc vui vayd,
Thogp zogp moix
ceq suh wayl hanl vi:
Ki Voy Tikj, ki Lamy Tri,
Noio thil luak
daoz, noik thil xot thuzo.
Tamb thany rayl
das nher nhagl,
Chut conl any olj doiy dagl chuao
xogp.
2295. Tuk Cogy we noij thyz chugp,
Batb bihl noiq
tranf dugl dugl samb vagp.
Wivy qany tylq
tuzx sanw sagl,
Zujx cok motf
lehf voif vagl rujq sao.
Ba qany chiz wonr cok daol,
Daor ra Voy Tikj, daor vaol Lamy Tri,
Mayb wujk fur bacr xuao cia,
Chiwb zahp tamd
nas batx ved hoiz tra.
Lair sai lehf tilg
tryld qa,
Juw jagl hor
Thuc motf nhal cho ily.
2305. Mur
qanz ja, vais Jac Zyly,
Cugs sai lehf
tilg dem tin rusx moik.
Thef suo ceq
hetb moir loik,
Logl logl cugs
janf, wujk wujk chapb y!
Daor troik baoj
fucr chinz gey,
Keoj thay! Motf
mez tomj ved dayd noio,
Qany trugp guvo
lonx aoj zail,
Vef trogp thir
lapf, coo wojl sogp fi.
Sanw sagl ted chihz y wi,
Bac dogd chatf datb, tihp cil roph sany.
2315. Truzx huml mov juaw trugp qany,
Tuk Cogy sahj
voix fu nhany cugl woid.
Tily wivy trogb
chuav zutx hoid
Divq zahp trusx
zang chuch wojl cuav vily.
Tuk ragk: any, olj hai beny,
Mach nagl xuv qydb
baoj dend cho mihp
Nagl ragk: Nhok
cayf y lihp,
Hays xin baoj dap any tihl cho fu.
Baoj any roid ses traz thul.
Tuk ragk: Visf
ayb foj cho mach nagl.
2325.
Cho guvo moik denb Thuc lagp,
Math nhuo chaml doq, mihl juzk
jes run.
Nagl ragk: Wias
trogr winl non,
Lamy
Tri wujk cus, chagl conl nhox kogy?
Samy Thuzo chagv
venr chuw togl,
Tair ai, haj zamj fur logl cob nhany?
Gamb tramo culb
bacr winl cany,
Tar logl zeg xugx,
baoj any goir lal!
Voh chagl qyz
qaij tihp ma,
Fen nayl cez capx
bal jal gaph nhau!
2335. Cilb bol mizf
chenj chuao lauy,
Muuo sauy cugs
traz wias sauy cho vuak.
Thuc Sihp trogy
math bayb jok,
Mod hoiy chagl das nhuo muao udx
damd.
Logl rizy mugk
soh kony camd,
Soh thay mal lair mugk thamd cho ai.
Mur jal, suo truzv
thux hai,
Thadx duao denb
trusx voif moik leny treny:
Zatx tay mov math cho nhinl:
Hoa Noy cia voix Tracr Tyld cugs toiy.
2345. Nhox ki low busx xayq voik,
Non vagl chuao zeg dend boid
tamb thuzo.
Winl vagl goir
chut leg thuzk,
Mal logl fiwb maug
mayb vagl cho cany?
Hai wujk, trogy math tand wand,
Nuav fand kifb soh, nuav fand mugk vui.
Nagl ragk: Xin hays zonb woiy,
Xem cho ros
math, bidb toiy baoj thul!
Cip tryld chuo
tuzx hilb ful,
Lair
dem cac tikj famr tul hauf
tra.
2355. Zujx cok, guvo
tudb napx ra,
Chihj zahp thuz
famr teny lal Holr Thuo.
Thodr trogy nagl
das chaol thuao:
Tiwq thuo cugs
coj bayy jok denb dayy?
Danl bal zeg
coj mayb tay,
Doik xuao mayb
math doik nayl mayb gan?
Zeg zagl lal
thoij hogd nhan,
Cagl cay widf lamx cagl olp
traij nhiwd!
Holr Thuo hond
lacr fakj xiwy,
Kaub daud zujx truzx, liwf diwd ceuy ca.
2365. Ragk: Toiy chut zar danl bal,
Gen tuzy thil cugs
wujk ta thuzk tihl,
Wis cho ki gac vidb cihp,
Voix ki
koiz cuav zutx tihl chagv
theo.
Logl rizy rizy
nhugw cihj iwy;
Chogd chugp, chuao zeg ai chiwd cho ai.
Trot logl gayy visf
chogy gai,
Conl nhok luzh
beq thuzo bail naol chago?
Ken cho: Thatf das neny ragk,
Kony wolp denb
much noij nago faiz loik,
2375. Tha ra thil cugs may doik,
Laml ra thil cugs ra wujk nhoz nhen.
Das logl tri qaj thil neny,
Tryld qany lehf
xuzb truzk tild tha way.
Tar logl layr trusx
sany may,
Cuav vily lair zatx motf zayy
zang vaol,
Nagl ragk: Logd
logf troik cao,
Hair nhany, nhany hair suh naol tair
ta?
Trusx lal Bacr
Hahr, Bacr Bal,
Beny lal Ugo, Kylq, beny lal Sov Kahp.
2385. Tuj Bal cugl Mas Jamj Sihp,
Cac teny toif
ayb dagj tihl conl sao?
Lehf qany tryld
xuzb noif dao,
Thed sao thil
lair cux sao ja hihl,
Mauj roio thitr
nat tan tahl,
Ai ai trogy thayb
hond cihp fakj roik.
Cho hay
muly suh tair troik,
Fur wujk, chagv bos ki wujk fur ta!
Mayb wujk bacr
ac tihp ma,
Mihl laml mihl
chiur ceuy mal ai thuzo.
2395.
Ba qany dogy math fap truzk,
Thahp thily, bakr nhatf ros ragl cho
coi.
Visf nagl baoj
fucr vuak roid,
Jac Zyly voif vas goiv loik tuk
qi.
Nagl ragk: Thily
taiz nhatb thil,
Cob nhany das zeg mayb ki banl holl.
Roid dayy beol
hoph mayy tan,
Bidb dauy hacr
noif mayy wanl lal dauy!
Suo ragk: Cugs chagv bao lauy,
Trogp namo namo
lair gaph nhau doj mal.
2405. Nhox wayl hahl
cusx fuzo xa,
Gaph suo Tam Hoph vonb lal
tily tri.
Baoz cho hoif
wof chi cil,
Namo
nay lal motf nuaw thil namo
namo .
Moix hay tild dihr chagv lamd,
Das tin
diwd trusx atx nhamk visf
sau.
Conl nhiwd any aij voix nhau,
Coo zyly naol das hetb dauy voif
jil?
Nagl ragk: Tild
dihr tily tri,
Loik suo das zayr atx thil
chagv sai.
2415.
Hoar bao jok coj gaph wujk,
Vil toiy cayf
hoiz motf loik chugp thany.
Jac Zyly vagy zanh
any cand,
Tar tuk thadx das zoik chany cois wojl.
Tuk Haiz
macx luak Hod Tony
Hilb,
Ciwd tuh
vang
Nagl tuk any olj rakr roil,
Beq olp zuzk
das voio voio cahr logl.
Tar any
layr trusx Tuk cogy:
Chut thany bod liwg naol mogp coj
rayl!
Tromf nhok samb
set ra tay,
Tacb rizy nhuo
catb gahj dayd doq di!
2425. Chamr xuzo chep zar xidb
chi,
Zeg dem gan oc dend wil
troik mayy!
Tuk ragk: Qocb
sis xuao nay,
Chonr wujk tri ciz motf wayl
dush chago?
Ahp hugl tizb
das goir ragk,
Juaw duzk zaug
thayb batb bagk mal tha!
Huzb chi visf cugs visf nhal,
Lor lal thamy tar moix lal tri any .
Xot nagl conl
chut sogp thany,
Bayb nay cez Vidf wujk Tand
cakj xa .
2435.
Sao cho muly zamh motf nhal,
Cho wujk thayb math lal ta cam logl.
Voif tryld suav
tisf qany trugp,
Muly bihp winl
tuzx hoif dogd tayq olp.
Thuak coo truc chez woij tan,
Bihp y tuk ayb
samb ran trogp wojl.
Triwd dihl rizy
motf goc troik,
Gomd hai vano
vos rakr doiy sono hal.
Doil fen joj qet muao sa,
Hylf thahl dapr
doq namo toal cois nam.
2445. Fogp trand mail motf lujw guvo,
Nhugw lojl jaj
aoj tuij como saj jil!
Wehy wagp motf
cois bily thyl,
Thiwb jil coy qaz, thiwb jil baj vuzo!
Trusx cok ai zamj trahp cuzk,
Namo namo hugl cux
motf fuzo haiz tand.
Coj qan togq
docb trogr thand,
Lal Hod
Tony Hilb cihp laly gomd tail.
Dayq xe vagy
chiz dach sai,
Tilf wi bat tiwq visf wojl
dogq nhugp.
2455. Bidb Tuk lal
dagb ahp hugl,
Bidb nagl cugs
zuh qany trugp lalf banl.
Dogj qany laml
chusx chiwy an,
Wocr vagl gamb
voc sai qan thydb hagl.
Lair rizy motf leg voix nagl,
Hai teny theq nuw
wocr vagl winl cany.
Tin vaol goiv trusx
trugp qany,
Tuk cogy rizy
hays mujk fany hod dod.
Motf tay gayy
zugh coo dod,
Bayb lauy beq
Sov sogy Woy tugp hoahl!
2465. Boj thany ved
voix triwd dihl,
Hagl thand loo laoj fanf mihl
ra dauy?
Aoj xivy ragl
busf layb nhau,
Vaol luld ra cuij cogy haud
mal chi?
Sao bagk rizy motf
bily thyl,
Sucx nayl das zeg laml jil
dush nhau?
Chocr troik kajb
nusx mach zaud,
Zocr wagp naol
bidb treny daud coj ai?
Nagl thoik thatf
zar tin wujk,
Leg nhiwd noij wotr we loik zeg xiwy.
2475.
Wis mihl math nusx cahj beol,
Das nhiwd luuo lacr lair nhiwd jan traly.
Bagk nay chiur tizb vuzo thand,
Thehy thehy duzk
caij thahp vany hepr jil!
Cogy tuo venr
caz hai bed,
Zand zal roid
ses liwf ved cob huzo.
Cugs woiy mehf
fur duzk duzk,
Nov nagp mayl math row ragl mer cha.
Treny vil nusx
zujx vil nhal,
Motf lal dacx
hiwb hai lal dacx trugp.
2485. Chagv hono chisb bakj juaw zogl,
E zel sogj vog hais
hugl coz hoa.
Nhany ki banl bacr gand xa,
Thuak coo nagl moix banl ra noij vaol.
Ragk: Trogp Thahj trakr zoid zaol,
Tujx ra das kapx thamb vaol das sauy.
Bihl thahl cogy
ducx bayb lauy,
Ai ai cugs doif
treny daud xidb bao.
Wamg tuk gayy
visf bihp dao,
Dogb xuzo Voy
dihr das cao bagk daud.
2495. Laml chi deq tizb ved sau,
Winl namo ai coj ken dauy Hozl Saol!
Sao bagk locf trogr
qyld cao,
Cogy zahp ai zutx loib naol
cho qa?
We loik nagl noij
manh mal,
Theb cogy Tuk
moix trov ra theb hagl.
Chihz wi tifb
sux voif vagl,
Henr cil thuc
jap qydb duzk jaiz bihp.
Tin loik thahl har iwy mihp,
Wonr cok woo wac trogb cahp
treg tragl.
2505. Visf bihp boz
chagv juw jagl,
Vuzo suo zoml
das toz tuzk thuch huo.
Hod cogy qydb ceb
thuak coo,
Leg tily bihp hauf
kacx cok tapf cogy.
Ceoj cok chiwy
fuz tily fogp,
Leg wi zanl trusx
bac dogd fucr sau.
Tuk cogy hok
hugw bidb dauy,
Dair qan leg fucr ra daud cuav vily.
Hod cogy amj hiwf
tranf tild,
Ba bed
fat sugj bonb beny ceoj cok.
2515. Duzo ki batb ij chagv wok,
Huml thizy ki das sa coo cugs henl!
Tuv sihp liwd
juaw tranf tild,
Zanr zayd cho
bidb gan lild tuzx qany!
Kij thizy ki das ved thand,
Nhono nhono conl
dugx chony chany juaw vogl!
Troo nhuo daj
vugw nhuo dogd,
Ai lay chagv chylq ai rugp chagv zoik.
Qan qany try sat dujq zail.
Amd amd sat kij watb troik
ai dagp.
2525. Trogp haol wojl lys tan hozp,
Lolr qany vuak
zatx tay nagl denb noio.
Trogp vogl teny
daj boik boik,
Thayb Tuk conl
dugx juaw troik troo troo.
Koc ragk: Trij
zugs coj thuak,
Boiv we loik thifb neny coo hoif nayl!
Math naol trogy thayb nhau dayy?
Thal liwd sogb
thac motf wayl voix nhau!
Zogl thu nhuo
zoif cono saud,
Zutx loik nagl
cugs jeo daud motf beny.
2535.
Lar thay olp kij tuzo trild!
Nagl vuak fucr
xuzb Tuk lild was ra.
Qan qany cez
lair wujk qa,
Xot nagl ses
lair vuch ra zand zand.
Dem vaol denb trusx
trugp qany,
Hod cogy thayb math any cand hoiz han.
Ragk: Nagl chut fanf hogd nhan,
Gaph cono bihp
cakj nhiwd nanl cugs thuzo!
Das hay
thahl tolj miwb duzk,
Jup cogy cugs
coj loik nagl moix neny.
2545. Bayy jok suh
das venr tyld,
Mach logl wis layb mulb xin bed naol?
Nagl cagl jotr
wocr tuly zaol,
Wapf wugk moix
guiv thapb cao suh logl.
Ragk: Tuk lal
dagb ahp hugl,
Zocr wagp troik
rogf vayg vugl beq koio!
Tin toiy neny qaj
we loik,
Dem thany bakj chilb laml toiy triwd dihl.
Wow lal fu qyj fur vihp,
Ai wok motf fut tan tahl thitr xuzo!
2555.
Namo namo troik beq wagp tagl,
Dem mihl di boz chilb truzk nhuo kogy.
Keoj kyly ceq
layb laml cogy,
Ceq bao nhiwy lair dau logl bayb
nhiwy!
Xet mihl cogy
it toif nhiwd,
Sogb thuak toiy
das neny liwd mihl toiy!
Xin cho tilf thoq
motf zoi,
Goir lal dapx
divb cho wujk tuv sihp.
Hod cogy we noij thuzo tihl,
Tryld cho caoz
tagj zi hihl beny sogy.
2565. Trogp qany mov tisf har cogy,
Xony xao too truc hoif dogd
qany qan .
Batx nagl thir
ilb zujx manl,
Zov say lair ep cugp danl nhath tauy.
Motf cugp joj
thamz muao saud,
Bonb zayy nhoz
mauj namo daud wonj tay!
Ve wamy vulh
hot naol tayl,
Lotr tai Hod cugs nhano mayl roio chauy.
Hoiz ragk: Nayl
kuc ov dauy?
We ra muly olj winl
saud lamx thay!
2575. Thuao ragk: Bacr mehf kuc
nayl,
Foq vaol danl
ayb nhugw wayl conl thoo.
Cugp camd luah nhugw wayl xuao,
Mal guzo bacr mehf
bayy jok lal dayy!
We cagl damx wamx
cagl say,
Lar cho math satx cugs wayy vil
tihl!
Zayr ragk: Huzo
luav ba sihp,
Zayy lolp xin
noib camd lahl cho ai.
Thuao ragk: Chut fanf lacr lojl,
Trogp mihl wis das coj wujk thac
olp .
2585. Conl chi nuaw cahj hoa tanl,
Too logl das zutx zayy danl Tiwq
Lany.
Rogf thuzo conl
mahz hogd qand,
Hoio tanl dush thayb gocb fand lal may!
Har cogy chenj das qaj say,
Hod cogy denb luc
ragr wayl nhox ra.
Wis mihl fuzo zilf
qocb ja,
Qan treny nhamx
xuzb wujk ta trogy vaol.
Faiz tuzd trago
joj hay sao,
Suh nayl bidb tihj
theb naol dush dayy?
2595. Cogy nha vuak
bujq ragr wayl,
Qydb tihl Hod moix dolj way motf bail.
Lehf qan ai zamj cais loik,
Ep tihl moix ganj
cho wujk thoq qan.
Ogy too thuch nhes da dolp!
Xe too sao keoj voo
qagl voo xily?
Ciwf hoa ap thagv xuzb thyld,
Laj manl ruz
thapb wonr denl keuy cao.
Nagl cagl uz
liwg fai daol,
Tramo fand naol coj fand naol fand tujo?
2605.
Dahl thany cat lapb sogj vuil,
Cufx cogy cha mer thidf doik
thogy mihp!
Chany troik math beq lehy dehy,
Namx xuzo bidb
goiv tuv sihp chonb naol,
Zyly dauy ai zutx too daol,
Noh dauy ai das zatx vaol tanf tay!
Thany sao thany
denb theb nayl?
Conl wayl naol
cugs zuo wayl ayb thoiy!
Das kogy bidb sogb
lal vui,
Tamb thany naol
bidb thidf thoil lal thuzo!
2615. Motf mihl cay dagx tramo duzk,
Thoiy thil nat
wocr tan vagl thil thoiy!
Mahz trago das gac non dojl,
Motf mihl luzb
nhugw dugx woid chuao xogp.
Triwd dauy noiq
tizb dugl dugl,
Hoiz ra moix bidb ragk sogy
Tild duzk.
Nhox loik thand
mogf ros ragl,
Nayl thoiy hetb
cifb dolr truzk lal dayy!
Damr Tily nagl
nhej coj hay!
Henr ta thil doih zujx nayl
rusx ta.
2625. Zujx denl sanw
bucx tily hoa,
Motf thily tydf
but goir lal deq sau.
Cuav bogd voif
mov reml chauy,
Troik cao sogy
rogf motf maul bao la.
Ragk: Tuk cogy
hauf dais ta,
Chut vil visf nusx
mal ra fur logl.
Jidb chogd mal lair layb chogd,
Math naol conl dugx
ov trogp cois doik?
Thoiy thil motf
thac cho roid,
Tamb logl foj
mach treny troik zujx sogy!
2635. Trogy voik con nusx mehy mogy,
Dem mihl jeo xuzb
juaw zogl Truzk Jagp.
Thoq qan theo
votx voif vagl,
Thoik dal damx wocr chiml huzo matb roid!
Thuzo thay cugs
motf cifb wujk,
Hair thay magp layb
sacx tail laml chi!
Nhugw lal olp
koq luuo li,
Chok cho hetb
cifb conl jil lal thany!
Mujk lamo namo
bayb nhiwy land,
Laml guzo cho
kakj hogd qand thuv soi!
2645. Doik wujk denb
theb thil thoiy,
Trogp coo amy cuch zuzo hoid
konb hay.
Mayb wujk hiwb
wias xuao nay,
Troik laml chi denb lauy wayl
cagl thuzo!
Jac Zyly tuk tidb
jas magl,
Deo
baud qayz nip rogf duzk vany zu.
Gaph bal Tam Hoph daor coy,
Thogp zogp hoiz
hetb nhoz to suh nagl:
Wujk sao hiwb
wias duz duzk,
Cifb sao rath nhugw dolr truzk theb thoiy?
2655.
Suo ragk: Fuc hoar daor troik,
Coig wuld cugs
ov logl wujk mal ra.
Coj troik mal cugs tair ta,
Tu lal cois fuc
tihl lal zayy olp.
Thyj Ciwd sacx
saoz kony wolp,
Voy zyly lal
fanf hogd nhan das dahl,
Lair magp layb motf
chuw tihl,
Kuo kuo mihl
busf layb mihl vaol trogp.
Vayf neny nhugw
chonb thogp zogp,
Ov kogy ily
onq woid kogy vugw vagl.
2665.
Ma duao loib qyz dem duzk,
Lair timl nhugw chonb dolr truzk mal di.
Hetb nanr ayb
denb nanr cia,
Thahp lauy hai
ludh thahp i hai land.
Trogp vogl jaoj
zugh guvo trand,
Ced rago huml
soij goiv thany toiy doil.
Juaw zogl nusx
zayg sogj zoid,
Trusx haml rogd
caj jeo moid thyz tihp.
Olp cia theo
mais voix tihl,
Motf mihl mihl
bidb motf mihl mihl hay.
2675. Laml cho sogb
doar thac dayd,
Dolr truzk cho
hetb cifb nayl moix thoiy!
Jac Zyly we noij rugr roik:
Motf doik nagl
nhej thuzo oiy conl jil!
Suo ragk: Sogp chagv hed chi,
Wiff zyly cany lair nhacx di conl nhiwd.
Xet trogp toif
wiff Thyj Ciwd,
Macx diwd tihl
aij koiz diwd tal zamy,
Layb tihl thamy
traz wias thamy,
Banj mihl das dogf hiwb tamy
denb troik!
2685.
Hair motf wujk cuux muly wujk,
Bidb duzk kihp
trogr bidb loik faiz chago.
Thuav cogy ducx
ayb ai bagk?
Tuc kily das ruav lagy lagy
sakr roid!
Ki neny troik cugs chiwd wujk,
Nher nhagl noh
trusx dend boid zyly sau.
Jac Zyly zul nhox
wias nhau,
Tild duzk thaz
motf bel lau rusx wujk.
Trusx sau cho
venr motf loik,
Zyly ta mal cugs fuc troik chi kogy!
2695.
Jac Zyly we noij mugk logl,
Lany la timl thuj beny sogy
Tild duzk,
Dahj trahp chumr
noc thaoz duzk,
Motf jan nusx
bisb mayy vagl chia doiy.
Thuey namo wuo
fuz hai wujk,
Dogj thyld chuch
benb cetb chail jago sogy.
Motf logl chagv
qagz mayb cogy,
Keoj thay gaph
gow cugs trogp chylq vand!
Ciwd tuk jeo
xuzb zuehd wany,
Nusx xujy bogg
das troiy zand tanf noio.
2705. Wuo ogy ceoj
lujx votx wujk,
Wamg loik Tam Hoph ros mujk
chagv woa!
Treny mui ludx
mudx aoj lal,
Ty zamd hoio nusx
chuao loal bogj guzo.
Jac Zyly nhanf thatf math nagl,
Nagl conl thivy
thifb jacb vagl chuao fai.
Moo magl fakj qeb
hond mai,
Damr Tily thadx
das thayb wujk wayl xuao.
Ragk: Toiy das coj logl chok,
Matb cogy mujk
mayb namo thuak ov dayy.
2715. Chir sao fanf
mogz fuc zayl,
Cifb xuao das vayf logl nayl
zeg ai!
Tamy thahl das thaub denb troik,
Banj mihl lal
hiwb cuux wujk lal nhany.
Motf nivd vil
nusx vil zany,
Amy cogy catb motf
dogd cany das jal!
Dolr truzk soq
rut teny ra,
Dolr truzk thoo
faiz duao mal traz nhau.
Conl nhiwd huzv
thur ved lauy,
Zyly xuao tronl
tranh fuc sau zoid zaol!
2725. Nagl we woo wanq bidb sao,
Tracr Tyld! we tizb goir vaol
beny tai.
Jatf mihl thadx
tihz jacb mai,
Bagy kazy naol
das bidb ai mal nhinl.
Trogp thyld naol
thayb Damr Tily,
Beny mihl chiz thayb Jac Zyly woid ced.
Thayb nhau mugk
row tramo bed,
Zonr thyld moix
rusx nagl ved thaoz luo.
Motf nhal chugp
char somx truao,
Joj trago mat math mujb zuao chay
logl.
2735. Bonb bed bat wat mehy mogy,
Triwd zagy homy somx mayy logd
trusx sau.
Nanr xuao trut
sakr laud laud,
Zyly xuao chuao
zeg bidb dauy chonb nayl.
Cim Trogr di timl Ciwd
Noig nagl tai nanr das dayd,
Noig chagl Cim Trogr bayb chayd moix thuzo.
Tuk wayl muly
zamh ful tagp,
Nuav namo ov
datb Liwy zuzo lair nhal.
Voif sagp vulk
Thyj zol la,
Nhinl fogp cahz
cus nay dal kac xuao.
2745. Dayd vulk coz mocr lau thuao,
Sogp trago qahr
qes vakj muao ras roik.
Trusx sau naol
thayb bogj wujk,
Hoa daol namo
wojj conl cujk joj dogy.
Xapf xel enj
lizf laud kogy,
Coz lan math datb reuy fogp zaub
jayl.
Cujb tuzk gai goc mocr dayd,
Di ved nayl nhugw
loib nayl namo xuao.
Chugp qahp lagh
watx nhuo tok,
Noig nivd tamy
suh bayy jok hoiz ai?
2755. Lagj jizd coj
cez sagp choio,
Lany la ses hoiz motf hai
suh tihl.
Hoiz ogy ogy
macx tugr dihl,
Hoiz nagl nagl
das banj mihl chusf cha.
Hoiz nhal nhal
das zoik xa,
Hoiz chagl Vuzo
voix cugl lal Thyj Vany.
Deud lal sa
sut koj kano,
May thuey vidb mulx civb ano
land hoid.
Diwd dauy set dahj lugo troik,
Thadx we chagl thadx rugr roik xidb bao!
2765. Voif han zi truj noio cao,
Dahj duzk chagl
moix timl vaol tanf noio.
Nhal trahp vakj
datb taz toio,
Lau treo reml nat
truc cail feny thuao.
Motf sany datb
coz zamd muao,
Cagl wao wanj
noig cagl woo wanq duzk!
Dahj liwd leny
tizb wojl tuzk,
Chagl Vuzo we tizb voif vagl
chayr ra.
Zatx tay voif
rusx vaol nhal,
Maij sau vily
wojr ogy bal ra way.
2775. Koc than ceq hetb nivd tayy:
Chagl oiy bidb
noig nusx nayl cho chuao?
Ciwd nhi fanf
mogz nhuo tok,
Motf loik das loig toc too voix chagl!
Gaph cono ja
bilb lar zuzk,
Banj mihl noj
faiz timl duzk cuux cha.
Zugl zagk ki busx chany ra,
Cuch tramo winl
noig zanh ba bonb land.
Trot loik henr voix
lagp qany,
Mulh con em noj Thyj Vany
thay loik.
2785. Goir lal traz
chut wias wujk,
Saud nayl zagk zach
muly doik chuao qeny!
Cifb nayl zyly
das fur zyly,
Zar dail conl
bidb ses dend lai sihp.
Mayb loik cij
chuj dihp nihp,
Gi logl deq zar
catb mihl ra di.
Fanf sao bacr
bayb Ciwd nhi!
Chagl Cim ved doj con thil di dauy?
Ogy bal cagl
noij cagl dau,
Chagl cagl we noij cagl zaul
nhuo zuao.
2795. Vatf mihl vayg
joj tuly muao,
Zamd zed jotr wocr thang thok hond mai!
Dau doil dolr
watb doil thoiy,
Tihz ra lair koc koc roid lair mey.
Thayb chagl dau
noig bidf li,
Nhang wugk ogy
moix vog ved jaiz kyly:
Bayy jok vanj
das dogj thyld,
Das
dahl fanf bacr kony dend tihl
chugp!
Qaj thuzo chut wias deol bogl,
Winl vagl thany
ayb zeg hogl boz sao?
2805.
Zog zahl kyly jaiz tramo chiwd,
Luav fild cagl
zapf cagl keuy moib fild.
Thed xuao jov
denb cim holl,
Cuaz xuao lair jov denb danl
voix huzo.
Sihp cagl trogy
thayb cagl thuzo.
Gan cagl tucx toib
rudf cagl xot xa.
Ragk: Toiy trot qaj chany ra,
Deq cho denb
noig troiy hoa zatr beol.
Cugl nhau thed
thotb das nhiwd,
Nhugw diwd vagl
daj faiz diwd noij kogy!
2815. Chuao chano goib cugs voh
chogd,
Logl naol mal now zutx logl cho
dagp?
Bao nhiwy cuaz mayb wayl dagl,
Conl toiy toiy
motf gaph nagl moix thoiy!
Noig thuzo noij
chagv hetb loik,
Tar tuk sihp moix
sutr suil trov ra.
Voif ved suav
chonb vulk hoa,
Rusx moik vily
wojr ogy bal cugl sagp.
Thand hony chamo
chut leg thuzk,
Zuzw thany thay
tamb logl nagl wayl xuao.
2825. Dihp nihp mail lef chep thoo,
Catx wujk timl
tois duao tok nhanx nhe.
Bidb bao cogy mulx cuaz thuey,
Lamy thahp mayb dof di ved zamh koio.
Wujk motf noio
hoiz motf noio,
Mehy mogy naol
bidb beq troik noio nao?
Sihp cagl thamz
thidb kat kao,
Nhuo nugp gan
satx nhuo baol logl son.
Rudf tamk wayl
motf heoj zon,
Tydb suzo wayl
motf hao monl hihl ve.
2835. Thanq thok luc tihz luc
mey,
Mauj theo nusx
matx hond lial chivy bao.
Xaly hyly lo soh bidb bao,
Qaj ra ki denb theb naol mal hay!
Voif vagl samx
suav chonr wayl,
Zyly Vany somx
das se zayy cho chagl.
Wujk iwq diwf
cez vano chuzo,
Trai
tail gaij sacx xaly duzo vuak
thil,
Ty ragk vui chuw
vu qy,
Vui naol das catb saud cia
dush naol!
2845.
Ki ano ov luc ra vaol,
Cagl auy zyly
moix cagl zaol tihl xuao.
Noig nagl nhox
denb bao jok,
Tuly chauy doil
tranf vol too tramo vogl.
Coj ki vagx vez thuo fogl,
Dotb lol huzo jov fimj dogd
wayl xuao.
Bez bai
ruz riz tizb too,
Tramd bay nhatr koij joj duao
lay reml.
Zuzk nhuo beny
noc trusx themd,
Tizb ciwd dogd
vogr bogj xivy moo magl,
2855. Boiv logl tacr
daj gi vagl,
Tuzv nagl neny
lair thayb nagl ved dayy.
Nhugw lal fild
mulf demy wayl,
Xaly thu bidb
das doiq thay mayb land?
Cheb koa gaph hoif
truzk vano.
Vuzo, Cim cugl chivb bagz xaly motf wayl.
Cuav troik rogf
mov duzk mayy,
Hoa chaol wos
hahr huzo bay zamh fand.
Chagl Vuzo nhox
denb xa gand,
Sagp nhal Chugp
laos tar any chu tyld.
2865. Tihl xuao any traz wias dend,
Ja thany lair moix cetb zyly
Chauy Trand.
Cim tuk nher busx
thahp vany,
Noig nagl cagl
wis xa gand cagl thuzo.
Ayb ai zanh wocr thed vagl,
Bayy jok cim mas wocr duzk voix
ai?
Wonr beol chany
sogj lacr lojl,
Wis mihl vihp hilq
thuzo wujk luuo li.
Vagy ra wojr nhamf Lamy try,
Qan san winl
zamh they nhi motf doll.
2875. Camd duzk wayl
thagj thahp nhanl,
Somx kya tizb
hacr tizb danl tiwy zao.
Fogl xaly truzx
ruz hoa daol,
Nagl Vany namk
bogg chivy bao thayb nagl.
Tihz ra moix riz cugl chagl,
We loik chagl cugs hai duzk
tin wi.
Hor Lamy thahp voix Lamy try,
Kac nhau motf chuw
hash ki coj lamd.
Trogp coo thahp kij tuzo tamd,
Ov dayy hash coj jai amy chago lal?
2885. Thago duzk chagl moix hoiz tra,
Hor Doy coj
cez lair jal thuao leny:
Suh nayl das wojr mujk nily,
Toiy dal bidb math bidb teny rahl
rahl.
Tuj bal cugl
Mas Jamj sihp,
Di mua wujk ov
Bacx cihp duao ved.
Thyj Ciwd tail sacx ai bil,
Coj wed danl lair duz wed vano thoo.
Cily trihp chagv
faiz gan vuak,
Liwd mihl theb
ayb faiz luak theb cia.
2895. Fogp trand chiur das ey ched,
Too zyly sau lair xe ved Thuc
lagp.
Faiz tay voh
caz fus fagl,
Batx ved Voy
tikj tolp duzk bez hoa.
Rutx mihl nagl
faiz tronb ra,
Chagv may lair gaph motf nhal Bacr
cia.
Thadx buly ved
thadx banj di,
Mayy troiy beol
noiq thiwb jil lal noio!
Bogg dauy lair gaph motf wujk,
Hono doik trij
zugs wizy troik y lihp.
2905. Trogp tay mujk
vanr tihp bihp,
Ceoj ved dogj
chatf motf thahl Lamy try.
Toc too
cac tikj moir ki,
Olj thil traz
olj any thil traz any.
Das neny coj wias
coj nhany,
Trusx sau tronr
venr xa gand woih ken.
Chuao tugk dush hor dush teny,
Suh nayl hoiz Thuc
sihp vily moix tuzk.
We loik doy noij
ros ragl,
Tucx thil duao
thifb moik chagl Thuc sihp.
2915. Noig nagl hoiz
hetb fany mihp,
Chogd con dauy taj tihj zahp lal
jil?
Thuc ragk: Gaph
bujq lolr li,
Trogp qany toiy
hoiz thiwb jil toc too.
Dair vuzo teny
Haiz hor Tuk,
Dahj qen tramo
tranf sucx zuo muly wườị
Gaph nagl ki ov chauy Thai,
Lar jil qocb sacx
thily tail faiz zyly.
Vayg vugl trogp
bayb nhiwy nily,
Laml neny dogf
diar cihp thily dugl dugl.
2925. Dair qany dond
dogj cois dogy,
Ved sau chagv
bidb vany mogd laml sao.
We tuzk wahl wonr
tiwy hao,
Logl rizy chagl
luzb lao dao thang thok.
Xot thay chisb
laj boo voo,
Cifb trand bidb
jus bao jok cho xogp?
Hoa troiy nusx
chayz xujy zogl,
Xot thany chiml
noig dau logl hoph tan!
Loik xuao das loig muly vanl,
Mahz huzo conl
doj fimj danl conl dayy,
2935. Danl camd keoj
wanq woo zayy,
Luav huzo bidb
coj cifb nayl nuaw thoiy?
Bihl bogd conl
chut xa xoiy,
Dihz chugp sao
now ano woid cho an!
Rapx mogp treo
anb tuk qan,
Mayb sogy cugs
loif mayb wanl cugs fa.
Zanb mihl trogp
anj can qa,
Vaol sihp ra tuv hoar lal thayb nhau.
Wis diwd troik thamv vuch sauy,
Bogj chim tamo
caj bidb dauy mal nhinl!
2945. Nhugw lal nanb
naj doih tin,
Nagx muao bidb
das mayb fen doiq zờỉ
Namo mayy bogg thayb
chiwb troik,
Kamy ban sacx chiz denb noio rahl
rahl.
Cim thil caiz nhamf
Nam bihl,
Chagl Vuzo cugs
caiz nhamf thahl Chauy zuzo.
Samx xahp xe
wuah voif vagl,
Hai nhal cugl thalf
motf duzk foj qan.
Xayz we theb jach das tan,
Sogj emy Fuc
cilb luav tanl Chisb jagp.
2955.
Dush tin Cim moix ruz Vuzo,
Tilf duzk cugl
lair timl nagl sau xuao.
Hagl Chauy denb
doj bayy jok,
Thatf tin hoiz dush toc too rahl rahl.
Ragk: Wayl homy nor jao bihp,
Thatb coo Tuk das thu lihp tranf
tild.
Nagl Ciwd cogy
caz chagv dend,
Lehf qan lair batx ep zyly thoq tul.
Nagl dal jeo wocr tramd chauy,
Sogy Tild duzk
doj ayb mod hogd nhan!
2965. Thuzo oiy! kogy hoph mal tan,
Motf nhal vihp
hilq rizy olp motf nagl!
Chiwy hond thidb
vir leg thuzk,
Jaiz olp lapf
motf danl tragl beny sogy.
Wonr triwd non bacr trugl trugl,
Voik trogy conl
tuzv cahj hogd luc jeo.
Tihl thamy beq
thamz lar diwd,
Naol hond tihp
vef bidb theo chonb naol?
Ciwd - Cim Trogr
doll tur
Coo zyly dauy bogg
lar sao,
Jac Zyly dauy bogg
timl vaol denb noio.
2975. Trogy leny lihp vir chuw
bail,
Thatb cihp moix
hoiz: Nhugw wujk dauy ta?
Voix nagl thany thikj gand xa,
Wujk conl sao
bogg laml ma koc wujk?
We tin
woo wac rugr roik,
Xumj qahp ceq
leq ronf loik hoiz tra:
Nayl chogd nayl
mer nayl cha,
Nayl lal em
rudf nayl lal em zauy.
Thatf tin we das bayb lauy,
Fap suo zayr theb
suh dauy lar thuzk!
2985.
Suo ragk: Nhany qaz voix nagl,
Lamy
try bujq trusx Tild duzk bujq
sau.
Ki nagl jeo wocr
tramd chauy,
Donj nhau toiy
das gaph nhau rusx ved,
Cugl nhau nuzo
cuav bod ded,
Thaoz am doj cugs gand ced
chagv xa.
Fatf tild wayl
bacr lany la,
Damo damo nagl cugs
nhox nhal kony kajy.
We tin nov math nov mayl,
Mugk naol lair qaj mugk nayl
nuaw chago?
2995. Tuk fen chisb laj lial rugk,
Thamo timl luzb
nhugw liwf chugk nusx mayy.
Ros ragl hoa rugr
huzo bay,
Cifb sau hoar thayb cifb nayl hanv thoiy.
Mihp zuzo doiy
waz chacx roid,
Cois trand mal lair thayb wujk cuuv wyly!
Cugl nhau layr
tar Jac Zyly,
Bof hahl motf
lus theo lild motf ki.
Bez lau vakr coz timl di,
Tihl thamy luzb
hays hod wi nuav fand.
3005. Qahp co theo zaiz jagp tany,
Koiz rugk lau
das toix sany Fatf duzk.
Jac Zyly leny tizb
goir nagl,
Buzd trogp voif
zaor sen vagl busx ra.
Trogy xem duz
math motf nhal:
Xaly jal conl
koez hyly jal conl tujo.
Hai em fuzo truzv
hoal hai,
Nor chagl Cim doj lal wujk wayl
xuao!
Tuzv bayy jok
lal bao jok,
Ros ragl mov matx conl wok chivy bao!
3015. Jotr chauy thahj thot qenr baol,
Mugk mugk tuiz
tuiz xidb bao lal tihl!
Hyly jal zujx
goib jeo mihl,
Koc than mihl ceq suh tihl
daud dujy:
Tuk con luuo lacr qey wujk,
Beol troiy sogj
vog chocb mujk lamo namo!
Tihj ragk sogy
nusx cat lamd,
Cifb nayl ai lair conl camd gaph
dayy!
Ogy bal trogy
math camd tay,
Zugp qagp chagv
kac chi wayl busx ra.
3025. Bayb chayd zais wydf zaud
hoa,
Mujk fand xaly coj gayd ba
bonb fand.
Noig mugk bidb
layb chi cany?
Loik tan hoph chylf xa gand
thiwb dauy!
Hai em hoiz trusx
han sau,
Dugx trogy chagl
cugs trov saud laml tujo.
Qayy nhau layr
trusx Fatf dail,
Taij sihp trand
tar logl wujk tuk bi.
Ciwf hoa jucr
jas tucx thil,
Vuzo ogy zayr
rusx cugl ved motf noio.
3035. Nagl ragk: Chut fanf hoa roio,
Nuav doik nemb
traiz moir muil dagx cay.
Tihj ragk math nusx chany mayy,
Logl naol conl
tuzv coj rayl nuaw kogy?
Dush rayl taij theb
tuzo fugl.
Kat kao das thoaz tamb logl lauy
nay!
Das dem
mihl boz am mayy,
Tujq nayl goiv
voix coz cayy cugs vừạ
Muil thild das benj mujb zuao,
Maul thild ano mach
das uao nauy sogd.
3045. Suh
doik das tatx luav logl,
Conl chen vaol
chonb buir hogd laml chi!
Zov zagp naol
coj hay jil,
Das tu tu trot qaj thil thil
thoiy!
Trugl sihp any nagh beq troik,
Logl naol now zutx wias wujk
ra di?
Ogy ragk: Biz thuv nhatb thil,
Tu hahl thil cugs
faiz ki togl qyld.
Faiz diwd caud
Fatf caud Tily,
Tihl cia hiwb
nor ai dend cho dayy?
3055. Dof sihp nhok
ducx cao zayl,
Lapf am roid ses rusx thayd
ov chugp.
We loik nagl cugs
chiwd logl,
Jas suo jas cahz
deud cugl busx ra.
Motf nhal ved
denb qan nha,
Doll vily voif mov tisf hoa vui
vayd.
Tagl tagl chenj
cuc zov say,
Dugx leny Vany
moix jais bayl motf hai.
Ragk: Trogp tac hoph coo troik.
Hai beny gaph gow
motf loik cetb jao.
3065. Gaph cono bihl
diar ba daol,
Vayf dem zyly chir busf vaol
cho em.
Cugs lal fanf
caiz zyly cim,
Cugs lal mauj
chayz rudf memd chox sao?
Nhugw lal rayl
usx mai ao,
Mujk lamo namo
ayb bidb bao nhiwy tihl!
Bayy jok guzo
vow lair lahl,
Kuly thizy luak
locr das zahl coj noio.
Conl zyly may lair conl wujk,
Conl vagd trago
bacr conl loik wyld xuao.
3075. Qaz mai ba
bayz duzo vuak,
Daol non somx liwf xe too cipr thil.
Zutx loik nagl
voif gatr di:
Suh muly namo cus
ceq chi bayy jok?
Motf loik ty coj usx xuao,
Xet mihl zais
joj zaud muao das nhiwd.
Noij cagl hoq
thenr tramo chiwd,
Thal cho wonr
nusx thyz triwd chayz xujy!
Chagl ragk: Noij
cugs lar doik,
Zaug logl cia
vayf conl loik ayb sao?
3085. Motf loik das trot thamy jao,
Zujx zayl coj
datb treny cao coj troik!
Zaug ragk vatf
doiq sao zoik,
Tuv sihp faiz
juw layb loik tuv sihp!
Zyly cia coj
fur chi tihl,
Mal tolp sez gahj chugp tihl laml hai?
Nagl ragk: Ja
thatb zyly hail,
Chut logl any aij ai ai cugs logl.
Wis ragk trogp daor voh chogd,
Hoa thomo fogp
nhir trago vogl tronl guzo.
3095. Chuw trihp dagj jaj winl
vagl,
Dusb hoa chagv
thenr voix chagl mai xuao.
Thifb tuk wof
bilb denb jok.
Ogp qa buvx
lair das thuak xaub xa.
Bayb chayd joj
tap muao sa.
Mayb trago cugs
kydb mayb hoa cugs tanl.
Conl chi lal caij hogd nhan,
Das xogp thany theb conl tolp
noig naol?
Wis mihl chagv hoq mihl sao,
Zamj dem trand caub zuh vaol
bob cihp!
3105.
Das hay chagl nagh vil tihl,
Trogy hoa denl
chagv thenr mihl lamx ru!
Tuk rayl kep
cuav fogl thu,
Chagv tu thil
cugs nhuo tu moix lal!
Chagl zul wis denb tihl xa,
Dem tihl camd satx
doiq ra camd cok.
Noij chi cetb toc xe too,
Das buld caz rudf
mal zoo caz doik!
Chagl ragk: Keoj
noij neny loik,
Mal trogp les faiz coj wujk coj
ta!
3115. Xuao nay trogp daor danl bal,
Chuw trihp cia
cugs coj ba bayz duzk,
Coj ki bilb coj ki thuzk,
Coj qyld naol
faiz motf duzk chapb cihp.
Nhuo nagl layb
hiwb laml trihp,
Buir naol cho
ducr dush mihl ayb vay?
Troik conl deq
coj homy nay,
Tan suzo daud wos venj mayy juaw
troik.
Hoa tanl mal lair themy tujo,
Trago tanl mal lair hono mujk ramk
xuao.
3125. Coj diwd chi nuaw mal wok,
Kakj qa duzk
deq hugw hok chagl Tiwy!
We chagl noij das hetb diwd,
Hai thany thil cugs qydb theo
motf bail.
Hetb loik kony
les choib loik,
Cuij daud nagl nhugw vanx zail thov than.
Nhal vuak mov tisf doll vily,
Hoa soi wonr dusb hogd chen
bucx lal.
Cugl nhau jao
baij motf nhal,
Leg dal
duz leg doiy dal xugx doiy.
3135. Dogf fogl ziul
zath chenj moid,
Bagy kazy zyly
moix wamf wuil tihl xuao.
Nhugw tuk sen
woj daol too,
Mujk lamo namo
moix bayy jok lal dayy!
Tihl zyly ayb
hoph tan nayl,
Bi holp
mayb noig demy chayd trago cao.
Cahp kya bucx
gamb ruz thao,
Zujx denl toz
ragr maj daol themy xaly.
Tihl nhany lair gaph tihl nhany,
Hoa xuao ogp
cus mayb fany chugp tihl.
3145. Nagl ragk: Fanf thifb das dahl,
Coj laml chi nuaw caij mihl
boz di!
Wis chagl wias cus tihl gi,
Chiwd logl goir
coj xuzx tyl mayz may.
Rizy logl das thenr lamx thay,
Cugs dal math zanr mayl zayl koj
coi!
Nhugw nhuo auy
ivb vahl wojl,
Conl tolp mov math voix wujk cho
qa.
Lair nhuo nhugw thoij wujk ta,
Votx huzo zujx
datb bez hoa cujb mual.
3155. Keoj lal jov
nhusb bayl trol,
Conl tihl dauy
nuaw lal thul dayb thoiy!
Wujk iwy ta xaub voix wujk,
Iwy nhau thil
lair bagk mujk fur nhau!
Cuav nhal zul
tihj ved sau,
Thil conl em
doj lor caud chir dayy.
Chuw trihp conl
motf chut nayl,
Chagv camd cho
vugw lair jayl cho tan!
Conl nhiwd any aij chan chan,
Hay jil vayd cahj
hoa tanl mal choio?
3165. Chagl ragk: Ganx boj motf
loik,
Bogg kogy caj
nusx chim troik low nhau.
Xot wujk luuo
lacr bayb lauy,
Tuzv thed thotb
nagh neny dau donx nhiwd!
Thuzo nhau sihp
tuv das liwd,
Gaph nhau conl
chut bayb nhiwy lal tihl.
Chugk xaly too liwg conl xahp,
Wis ragk chuao thodj koiz vahl aij any.
Guzo trogp chagv
chut buir trand,
Motf loik qydb
hanv muly fand cihj themy!
3175. Bayb lauy dayj
beq mol cim,
Lal nhiwd vagl daj faiz timl
trago hoa?
Ai wok
lair hopr motf nhal,
Lor lal chano goib
moix ra satx camd!
We loik suav aoj
cail tramy,
Kaub daud layr tar cao thamy winl
trugl:
Thany tanl ganr
ducr koio trogp,
Lal nhok qany tuv
kac logl wujk ta.
Mayb loik tamy
fuc rudf ral,
Tuzo tri zuzk ayb moix lal
tuzo tri!
3185. Chov che duml
bocr thiwb chi,
Tramo namo zahp
tidb cugs vil demy nay!
Thadx thoiy tay
lair camd tay,
Cagl iwy vil
netb cagl say vil tihl.
Themy nenb jaj
noib huzo bihl,
Cugl nhau lair chusb chenj qyhl jao holp.
Tihl xuao lai
lagj kony hanl,
Thogp zogp lair hoiz wonj danl
wayl xuao.
Nagl ragk: Vil
mayb duzk too,
Lamd wujk cho
denb bayy jok moix thoiy!
3195. Ano nano thil suh das roid!
Neq logl wujk
cus vagy loik motf fen.
Fimj danl ziul
zath tay tily,
Koij tramd cao
thapb tizb hyld gand xa.
Kuc dauy damd
amb zuzo hoal,
3200. Ayb lal hod diff hay lal Tragp sihp.
Kuc dauy emy
aij xaly tihl,
Ayb hond Thucr
deb hay mihl dog qyly?
Trogp sao chauy
nhoz zuehd qyly,
Amb sao hatr
wocr Lam dild moix dogy!
3205. Lotr tai we sudb namo cugp,
Tizb naol lal
chagv naos nugl xony xao .
Chagl ragk: Foq
ayb tay naol,
Xuao sao saud
thamz nay sao vui vayd?
Tez vui boiv tair
logl nayl,
Hay lal koq tanf
denb wayl cam lai?
Nagl ragk: Vij
chut wed choio,
Dolr truzk tizb
ayb hair wujk bayb lauy!
Motf fen tri ciz cugl nhau,
Culb zayy tuk
dayb ved sau cugs chuak.
3215. Chylf trol chuao canr toc too,
Gal dal
gayj sagj troik vuak ragr dogy.
Tihl rizy chagl
lair noij sogl,
Motf nhal ai cugs lar lugl ken lao.
Cho hay
thucr nuw chij cao,
Faiz wujk toib
manf somx daol nhuo ai?
Hai tihl venr ves
hoal hai,
Chagv trogp chano
goib cugs wojl camd thoo.
Ki chenj ruwh ki cusf cok,
Ki xem hoa nov
ki chok trago leny.
3225.
Ba sihp das fiz mujk wyld,
Zyly doiy luax
cugs lal zyly banr bayd.
Nhox loik lapf
motf am mayy,
Kilb wujk thany
thikj rusx thayd Jac Zyly.
Denb noio dogj
cuav cail then,
Reuy truml cez
wakr coz len maij nhal,
Suo dal
haij thusb fuzo xa,
Mayy bay hacr lahj bidb lal
timl dauy?
Nagh vil chut wias bayb lauy,
Treny am cux juw huzo zaud
homy mai.
3235. Motf nhal fuc
locf gomd hai,
Wanl namo zagk
zach qan jai land land.
Thuak ja chagv
hetb nagl Vany,
Motf cayy cul
mocf motf sany qeb hoel.
Fogp luuo fuj
qyj ai bil,
Vulk xaly motf
cuav deq bia muly doik
Wamg hay muly suh tair troik,
Troik cia das batx laml wujk
coj thany.
Batx fogp trand
faiz fogp trand,
Cho thahp cao moix
dush fand thahp cao.
3245. Coj dauy thily
vir wujk naol,
Chuw tail chuw mehf zoid zaol caz hai,
Coj tail mal cayf chi tail,
Chuw tail lild voix chuw tai motf vand.
Das magp layb wiff
vaol thany,
Cugs dugk trakj
lang troik gand troik xa.
Thilf cano ov
tair logl ta,
Chuw tamy cia
moix bagk ba chuw tail.
Loik qey chapx
nhath zogy zail,
Mua vui cugs dush motf vail trogb cahp./.
______________
WULD: https://www.daovien.net/t9-topic
|